تنش در روابط ترکیه و ارمنستان در پی نپذیرفتن دعوت ‘رجب طیب اردوغان ‘ از سوی ‘سرژ سرکیسیان’ و انتقاد دولت آنکارا از این اقدام رییس جمهوری ارمنستان، افزایش یافت.
به گزارش روز یکشنبه ایرنا، سرکیسیان رییس جمهوری ارمنستان ضمن نپذیرفتن دعوت اردوغان رییس جمهوری ترکیه برای شرکت در مراسم یکصدمین سالگرد نبرد ‘گالیپولی’، این مراسم را ‘فرافکنی’ برای سرپوش گذاشتن به مساله ‘نسل کشی ارامنه’ از سوی ترکهای عثمانی عنوان کرد.
تلویزیون دولتی ترکیه به نقل از ‘ابراهیم کالین’ سخنگوی ریاست جمهوری ترکیه اعلام کرد که سخنان سرکیسیان رییس جمهوری ارمنستان در ارتباط با نسل کشی ارامنه غیرقابل قبول است.
کالین گفت: نپذیرفتن دعوت اردوغان از سوی سرکیسیان مغایر با اصول دیپلماتیک بوده و غیر قابل قبول است.
وی با انتقاد از سخنان رییس جمهوری ارمنستان افزود: اردوغان به منظور بررسی این دوره که در ارتباط با تاریخ مشترک دو کشور ترکیه و ارمنستان دارد، در سال ۲۰۰۵ پیشنهاد تشکیل یک ‘ کمیسیون مشترک تاریخی’ را از سوی مورخین ارایه کرده و همچنین در سال ۲۰۰۹ زمینه امضای پروتکل هایی که در آنها راه عادی سازی روابط آنکارا و ایروان هموار می شد را فراهم کرد و در ادامه این اقدام سازنده و صلح آمیز نیز در تاریخ ۲۳ آوریل ۲۰۱۴ برای اولین بار خطاب به تمامی ارامنه پیام تسلیت فرستاد.
وی اضافه کرد: ولی ارمنستان تاکنون به هیچ یک از گامهای مثبت ترکیه پاسخ نداده است. کالین گفت : دولت ارمنستان نه خواهان بررسی وقایع سال ۱۹۱۵ از دیدگاهی عادلانه، تاریخی و به دور از حسابهای سیاسی بوده، نه می خواهد با پایان بخشی به اشغال ‘قره باغ اولیا’، باعث عادی سازی روابط ترکیه و ارمنستان شود.
کالین همچنین اظهار داشت که دوستی دیرینه ملتهای ترک و ارمنستان به رغم تمامی این رویدادها، ادامه خواهد داشت.
اردوغان از رهبران ۱۰۲ کشور جهان دعوت کرده ، برای گرامیداشت صلح، در یکصدمین سالروز نبرد گالیپولی در منطقه ‘چاناک قلعه’ گردهم آیند.
گفته می شود در ۲۳ آوریل نیز نشست عالی صلح با شرکت رهبران شرکت کننده در استانبول، برگزار خواهد شد.
این در حالی است که ارامنه جهان ۲۴ آوریل را به عنوان سالگرد قتل عام ارامنه از سوی ترک های عثمانی گرامی می دارند و برای امسال به عنوان یکصدمین سالگرد آن، برنامه های ویژه ای تدارک دیده اند.
به گفته کارشناسان سیاسی، دعوت اردوغان از رهبران جهان برای شرکت در مراسم یکصدمین سالگرد بزرگداشت جنگ ‘داردانل’ ضدحمله ای در مقابل تلاش های به عمل آمده برای جلب توجه جهانیان به مساله نسل کشی ارامنه در یکصدمین سالگرد آن است.
نبرد گالیپولی یا نبرد چاناق قلعه ( Battle of Gallipoli)، نام جنگی است که در جنگ جهانی اول بین کشور عثمانی و نیروهای ائتلافی (انگلستان، فرانسه و آنزاک ها) در تنگه داردانل در گرفت. این نبرد که بیش از شش ماه طول کشید، سرانجام در دسامبر سال ۱۹۱۵ به پایان رسید.
در برخی کشورها مانند استرالیا، نیوزیلند و ترکیه هر سال خاطره این نبرد گرامی داشته می شود.
نخستین بار، در نوزدهم فوریه ۱۹۱۵، ناوگان دریایی مشترک انگلستان و فرانسه با محاصره منطقه، به مدت یک ماه نیروهای عثمانی مستقر در دو سوی تنگه را گلوله باران کردند. نبرد ۱۸ مارس، آخرین برگ این حمله بود که نتیجه را در پایان به سود عثمانی ها رقم زد. متفقین در این روز تمام نیروی خود را به کار بستند تا کنترل تنگه داردانل را به دست آورند، اما با دفاع عثمانی ها، دست آخر هفت کشتی آنان در این روز غرق شد که منجر به عقب نشینی این نیروها شد.
متفقین برای جبران این شکست و اعاده حیثیت، تدارک نبرد همه جانبه ای را با حضور نیروی دریایی و زمینی دیدند. در ۲۵ آوریل، لشکر هفتاد هزار نفری متفقین، در چاناق قلعه پیاده شدند و آنان را ۱۰۹ ناو جنگی و صدها شناور دیگر از دریا حمایت کردند. این نبرد چندین ماه به طول کشید و با دفاع عثمانی ها روبرو شد. سرانجام، به دلیل تلفات سنگین، نیروهای متفق در ماه دسامبر آغاز به تخلیه منطقه کردند.