مدیرکل ثبت آثار، حفظ و احیای میراث معنوی و طبیعی در سازمان میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری گفت: حریم حرم مطهر و پیرامون آن جزء مجموعههای بسیار ارزشمند معماری و شهرسازی جهان است و نباید بنا بر هر مصلحتی این ارزشها را به خطر بیندازیم.
مرزنیوز به نقل از روابط عمومی ادارهکل میراث فرهنگی، صنایع دستی وگردشگری خراسان رضوی، فرهاد نظری در گفتوگو با خبرنگار فارس در مشهد با تأکید بر اینکه آثار فرهنگی برجایمانده از گذشته، نشانههای تاریخی هستند اظهار کرد: نباید به هر دلیلی و بنا به هر مصلحتی ارزشهای تاریخی را به مخاطره بیندازیم.
او با اشاره به مصوبه سازمان میراث فرهنگی درخصوص ارتفاع بناهای جدید در اطراف حرم، گفت: حریم حفاظتی آثار تاریخی لازمالاجرا هستند و بنا بر تصمیماتی که درگذشته از سوی مراجع قضایی گرفتهشده، باید اجرا شوند.
مدیرکل ثبت آثار و حفظ و احیاء میراث معنوی و طبیعی در سازمان میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری کشور ادامه داد: آنچه درباره حریم آستان مقدس حضرت رضا(ع) تصویبشده، قاعدتاً برای اجرا تصویبشده و این حق را قانونگذار به ما داده است تا حریم حفاظتی آثار تاریخی و فرهنگی را تعیین و ابلاغ کنیم.
اداره کل استان موظف به اجرای مصوبات سازمان است
وی بابیان اینکه سازمان میراث فرهنگی کشور جایگاه حاکمیتی دارد، تأکید کرد: ادارات کل استانها و دیگر نهادها موظف به اجرایی قوانین و مصوبات سازمان هستند.
نظری تصریح کرد: مجموعه آستان قدس رضوی، یعنی حرم حضرت رضا(ع) و بناهای وابسته به آن مانند مسجد گوهرشاد، مدارس و مقابری که در آن مجموعه قرارگرفته، جزء مجموعههای بسیار ارزشمند معماری و شهرسازی ایران و چهبسا جهان محسوب میشود و بهعنوان ویترینی است از موزه آثار معماری ایران در طول ۲۰۰ الی ۳۰۰ سال که نه فقط در جهان اسلام که در جهان کم نظیر است.
او بابیان اینکه ارزشهای معنوی در کنار ارزشهای معماری و تاریخی مجموعه حرم مطهر را به یکی از ارزشمندترین میراث تاریخی تبدیل کرده است، ادامه داد: همه این موارد ایجاب میکند که آنچه اطراف حرم مطهر اتفاق میافتد، تحت ضوابط باشد.
مدیرکل ثبت آثار و حفظ و احیاء میراث معنوی و طبیعی در سازمان میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری کشور ادامه داد: اگر ارتفاع بناها در این منطقه را تحت ضابطه درآوردهایم، فقط به دلیل این است که حریم آستان مقدس و مجموعه امام رضا(ع) است و برای حفظ ارزشهای بصری، معماری، هویتی و معنوی آن، حریم را تعیین کردهایم.
تجلی شاهکارهای معماری ایران در بافت اطراف حرم
او بابیان اینکه همه این ضوابط و اقدامات گامی برای حفظ ارزشهای این مجموعه است، افزود: حرم مطهر و بافت اطراف آن مجموعهای پویا و زنده است که زندگی مردم در آن جریان دارد و شاهکارهای معماری ایران در آن متجلی است. بنابراین ضرورت دارد که حتما پیرامون آن حفاظت شود.
نظری با اشاره به اینکه مرکزیت مشهد به مجموعه حرم مطهر است، ادامه داد: اگر این حرم مطهر نبود چهبسا اصلا مشهد به این شکل وجود نداشت. به همین دلیل ما هرچقدر برای حفظ این مجموعه ارزشمند قواعد و ضوابط حفاظتی درنظر بگیریم، اهمیت دارد و باید رعایت شود.
او بابیان اینکه اداره کل میراث فرهنگی استان مجری سیاست های سازمان و نماینده آن در استان محسوب میشود، افزود: اقدامات ما برای حفظ حریم حرم و بافت اطراف حرم با همکاری بسیار گسترده اداره کل استان تعیینشده و بدون آن اساسا ما چنین کارهای نمی توانیم انجام دهیم.
مصوبات سازمان شرط پذیرش از سوی مقامات استانی ندارد
مدیرکل ثبت آثار و حفظ و احیاء میراث معنوی و طبیعی در سازمان میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری کشور در خصوص به مصوبات شورای عالی معماری و شهرسازی درخصوص بافت اطراف حرم مطهر اشاره کرد و گفت: فکر نمیکنم مجموعه استانداری یا حتی اداره کل میراث فرهنگی استان مختار باشد که مصوبات شورای عالی معماری شهرسازی را اجرا نکند.
او ادامه داد: به صورت قانونی چنین امکانی وجود ندارد. برای مصوبات حفاظتی حریم هم همینطور است و وقتی ابلاغ میشود شرط پذیرش از سوی مقامات استانی ندارد. ما ابلاغ میکنیم و باید اجرا شود.
نظری در پاسخ به این سوال که سازمان میراث فرهنگی کشور برای آینده بافت اطراف حرم مطهر چه برنامهای درنظر گرفته است، گفت: از جمله کارهای ما، ثبت دانههای ارزشمند بافت تاریخی پیرامون حرم بوده و ثبت آنها مقدمه قانونی برای حفظ آنها برای همیشه است.
همه فعل و انفعالات بافت اطراف حرم مطهر تحت ضابطه باید باشد
اوافزود: نکته دیگر اینکه وقتی مصوبه حفاظتی حریم از سوی سازمان میراث فرهنگی ابلاغ میشود، به این معنی است که همه فعلوانفعالات ساختمانی در آن اطراف، حتی کاربری ساختمانها، باید تحت ضابطه قرار گیرد و با ضوابط ابلاغشده و اعلامشده میراث فرهنگی تطبیق پیدا کند.
مدیرکل ثبت آثار و حفظ و احیاء میراث فرهنگی در سازمان میراث فرهنگی کشور تأکید کرد: همه این اقدامات به دو موضوع ارزشهای بافت و ارزشهای خود حرم برمیگردد.
نظری تصریح کرد: بافت پیرامون حرم با مرکزیت آستان قدس رضوی بهعنوان یک لایه و محدوده تاریخی کهن و ارزشمند باید حفاظت شود تا انسجام، پیوستگی و وابستگی محدوده پیرامون بافت حرم مطهر را نشان دهد.
ارزشهای تاریخی بافت اطراف حرم با هیچ مصلحتی نباید به خطر بیفتد