رویکرد زیست محیطی دولت تدبیر و امید درتولید انرژی پاک برق در استان های شمالی به ایجاد نیروگاه های مقیاس کوچک سوق پیدا کرده است،بطوریکه بر اساس مطالعات انجام شده تا سال ۱۴۰۳برای کمبود یکهزار مگاوات برق ۴۰ نیروگاه ۲۵مگاواتی باید در این استان ها ایجاد شود.
مرزنیوز به نقل از ایرنا؛ کاهش آلودگی بالاتر از عدد استاندارد نسبت به نیروگاه های بزرگ ،حفظ زمین های طبیعی و کشاورزی ،کاهش مصرف انرژی گاز برای چرخاندن ژنراتورها در حد نیاز به لوله گاز خانگی، تولید و مصرف درمحل و نیاز به سرمایه گذاری اندک از مزیت های نیروگاه های مقیاس کوچک است که سبب افزایش استقبال سرمایه گذاران بخش خصوصی داخلی و خارجی در استان های شمالی شد.
تولید مقیاس کوچک یا تولید پراکنده یا (Distributed Generation) تأمین انرژی برق با استفاده از مولدهای تولید برق با ظرفیت حداکثر ۲۵ مگاوات است که قابلیت نصب در محلهای مصرف و یا اتصال به شبکه توزیع با قابلیت کارکرد دایم به منظور تأمین انرژی برق را دارند و از لحاظ مشخصه های زیست محیطی امکان بهره برداری از آنها در مراکز مختلف میسر است.
بر اساس تعریف، مجموعه ای از دستگاه ها و یا تاسیسات تولید برق که اتصال آن به شبکه توزیع محلی از نظر فنی امکان پذیر بوده و ظرفیت عملی تولید آن در محل اتصال به شبکه توزیع از ۲۵ مگاوات بیشتر نباشد را مولد مقیاس کوچک می نامند.
در حال حاضر نیاز برقی حدود ۴هزارو ۴۰۰مگاوات استان های مازندران و گلستان از طریق نیروگاه شهید سلیمی نکا، نیروگاه هزار مگاواتی علی آباد کتول ، نیروگاه ۵۰مگاواتی نوشهر و همچنین بخشی از نیاز برق در زمان پیک مصرف از کشور ترکمنستان تامین می شود.
نیروگاه شهید سلیمی نکا با ۲ هزار و ۲۱۴ مگاوات ظرفیت،یکی از نیروگاههای سیکل ترکیبی کشور و از بزرگترین تولید کننده برق کشور با حدود ۴۰ سال عمر شناخته می شود.
بر اساس آمار سالانه حدود ۵۰درصد سوخت نیروگاه شهید سلیمی نکا که در ساحل دریای خزر، در ۲۲ کیلومتری شمال شهرستان نکا در استان مازندران واقع شده ،مازوت است.
نیروگاه های کوچک متشکل از موتورهای گازسوز کوپل شده با ژنراتور هستند که به گفته کارشناسان برخلاف نیروگاه های بزرگ که نیاز به خط لوله ویژه و متصل به لوله فشار قوی گاز دارند، با خط لوله و فشار گاز خانگی کار می کنند.
نکته مهم و قابل توجه تاکید بر ایجاد نیروگاه کوچک در استان های شمالی به جای نیروگاه بزرگ مقوله حفظ زمین های طبیعی و کشاورزی این خطه از ایران است ،چراکه بر اساس اظهارات کارشناسان برای یک نیروگاه بزرگ ۵۰۰مگاواتی به ۵۰ هکتار زمین نیاز است اما برای یک نیروگاه کوچک ۲۵مگاواتی فقط به سه هزار متر مربع زمین نیاز داریم ،یعنی برای دستیابی و تولید ۵۰۰مگاوات برق با ایجاد ۲۰نیروگاه کوچک در شش هکتار که نسبت به نیروگاه بزرگ ۴۴هکتار زمین کمتر نیاز است.
همچنین برای ایجاد یک نیروگاه بزرگ ۵۰۰مگاواتی به سرمایه گذاری یکهزارو۵۰۰میلیارد تومان نیاز است که این رقم سرمایه گذاری هم برای بخش خصوصی بسیار سنگین است و از طرفی دولت نیز از این پس بر اساس قانون وارد انجام این پروژه های سنگین نمی شود ،درحالی که هر نیروگاه کوچک ۲۵مگاواتی فقط ۵۰میلیارد تومان سرمایه گذاری نیاز دارد.
**ایجاد ۴۰نیروگاه مقیاس کوچک در استان های مازندران و گلستان
مدیرطرح تولید پراکنده شرکت برق منطقه ای مازندران و گلستان در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت : وزارت نیرو در راستای اصل ۴۴ خصوصی سازی و کاهش تصدی گری دولت و همچنین تعهد جمهوری اسلامی در مورد کاهش گازهای گلخانه ای ،به تولید برق در مقیاس نیروگاه های کوچک روی آورده و آنرا به بخش خصوصی واگذار می کند.
وی افزود:با توجه به اهمیت رعایت مقولات زیست محیطی و از طرفی حفظ زمین های کشاورزی و منابع طبیعی ، تولید برق و مصرف آن در محل در قالب نیروگاه های کوچک بهترین گزینه است.
وی توضیح داد: برای ایجاد یک نیروگاه ۵۰۰مگاواتی نیاز به ۵۰ هکتار زمین است و برای تامین سوخت آن که نیاز به خط ویژه لوله گاز و اتصال به لوله فشار قوی است باید حداقل ۱۰ تا ۱۵کیلومتر به صورت طولی زمین های کشاورزی را تملک کرد.
مدیرطرح تولید پراکنده شرکت برق منطقه ای مازندران و گلستان با بیان اینکه انتقال انرژی برق از نیروگاه نیاز به ایجاد خطوط قوی
برق است که این طرح نیز بخشی از زمین های کشاورزی و عرصه های طبیعی را از بین می برد، بیان داشت: هدر رفت انرژی برق از نیروگاه بزرگ نیز تا ۶۰ درصد برآورد شده است.
ذاکری فرد حداقل سرمایه گذاری برای نیروگاه ۵۰۰مگاواتی را یکهزارو ۵۰۰میلیارد تومان اعلام کرد و بیان داشت: این در حالی است که برای یک نیروگاه کوچک ۲۵مگاواتی به کمتر از سه هزار متر مربع زمین و ۵۰میلیارد تومان سرمایه نیاز است.
ذکر این نکته ضروری است که با راه اندازی و بهره برداری خط لوله انتقال گاز سمنان به مازندران در سال جاری ،علاه بر پایداری گاز مشترکان استان های شمالی ،کمبود و یا افت فشار گاز در مصارف صنعتی استان های شمالی نیز از بین رفته است.
مدیرطرح تولید پراکنده شرکت برق منطقه ای مازندران و گلستان با بیان اینکه بر اساس مطالعات انجام شده تا سال ۱۴۰۳ هزار مگاوات برق از طریق ۴۰ نیروگاه کوچک به مقدار تولید این انرژی در این استان ها اضافه می شود، گفت: در حال حاضر سه نیروگاه ۲۵مگاواتی ، یک نیروگاه هشت مگاواتی و سه نیروگاه زیر پنج مگاواتی در استان مازندران فعال است.
وی با اشاره به اینکه پس از برجام قرارداد سرمایه گذاری خارجی برای ساخت ۱۰ نیروگاه ۲۵ مگاواتی در استان مازندران امضا و اجرائی شده است، گفت: میزان سرمایه گذاری خارجی برای ایجاد این نیروگاهها ۱۵۰ میلیون دلار است.
وی با اشاره به اینکه قرارداد ساخت این نیروگاهها با سرمایه گذارانی از کشورهای کانادا، آلمان، کره جنوبی ،چین و مالزی بسته شده است، ادامه داد: در حال حاضر سه قطعه زمین در سه نقطه از شهرستان بابل و آمل برای ایجاد چهار نیروگاه ۲۵ مگاواتی به شرکت های کانادایی تحویل شده است.
وی توضیح داد: اکنون امکانات و تجهیزات مورد نیاز ۲ نیروگاه ۲۵ مگاواتی که قرار است در یک قطعه زمین در شهرستان آمل در کنار هم ایجاد شود، در حال ارسال به منطقه است.
او افزود: همین امکانات نیز برای ۲ نیروگاه ۲۵ مگاواتی در ۲ نقطه از زمین خریداری شده در بابل در حال حمل است.
مدیرطرح تولید پراکنده شرکت برق منطقه ای مازندران و گلستان گفت: قرارداد ایجاد ۶ نیروگاه ۲۵ مگاواتی دیگر نیز با سه شرکت کره ای، مالزیائی و آلمانی در شهرهای نشتارود، محمودآباد، نور، دابودشت، رویان و سرخرود منعقد شده است.
ذاکری فر در باره چگونگی این قراردادها هم گفت: بر اساس قرار داد، شرکت برق منطقه ای تا پنج سال به صورت تضمینی برق تولیدی این نیروگاهها را خریداری می کند و پس از پنج سال باید با هماهنگی مدیریت شبکه وزارت نیرو، برق تولیدی را به فروش برسانند.
مدیر طرح تولید پراکنده شرکت برق منطقه ای مازندران و گلستان همچنین گفت که با بررسی های صورت گرفته، در سال های آینده باید ۱۴ پست ۶۳ و ۲۳۰ کیلو ولت و ۶ خط مدار به طول ۵۵ کیلومتر در استان مازندران احداث شود.
**پیش بینی نیاز ۵هزارو ۵۳۹مگاوات برق در استان های مازندران و گلستان تا سال ۱۴۰۳
مدیر عامل شرکت برق منطقه ای مازندران و گلستان با بیان اینکه عمده مصارف برق دراستان های شمالی مربوط به وسایل برقی سرمایشی است، گفت: پیک مصرف برق در این استان ها در سال جاری تا حدود ۴هزارو ۴۱۳مگاوات بوده است.
مهندس حسین افضلی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: تابستان امسال رشد مصرف در استان مازندران ۱۰درصد ۲تا سه برابر بیشتر از متوسط کشوری ،معادل ۲هزار و ۹۵۰ مگا وات بوده است.
وی ادامه داد: بر ای تامین انرژی در استان و در پیک مصرف به احداث نیروگاه های تولید پراکنده که همان نیروگاه مقیاس کوچک است نیاز داریم .
وی با اشاره به اینکه تابستان ۹۷ حدود ۳۱۰مگاوات نیروگاه نوشهر وارد مدار می شود، بیان داشت: باید نیروگاه های متعدد دیگری ساخته شود.
وی با بیان این نکته که موانع پیش روی احداث نیروگاه فقط مربوط به اخذ مجوز زیست محیطی است گفت: برای اینکه تابستان سال ۹۷ را بدون اعمال خاموشی سپری کنیم ،اجرای ۳۴ پروژه را در دستور کار داریم که تاکنون برای این طرح ها حدود ۲۳۵میلیارد تومان هزینه شده است.
وی اضافه کرد: برای اتمام و بهره برداری این ۳۴پروژه، به ۲۳۲میلیارد تومان وبرای احداث ۸پروژه دیگر تا تابستان ۹۸ به ۱۶۰میلیارد تومان اعتبار نیاز داریم.
افضلی بیان داشت: ۲نیروگاه تولید پراکنده ۲۵مگاواتی در تنکابن وچمستان و۲ نیروگاه تولید پراکنده ۱۲مگاواتی در عباس آباد و تشبندان محمودآباد در سال ۹۷وارد مدار می شوند.
برق منطقه ای مازندران و گلستان دارای بیش از ۲میلیون و ۴۰ هزار مشترک است که حدود یک میلیون و ۷۰۰ هزار مشترک آن در مازندران هستند.