آمریکا تلاش می کنند به بهانه تهدید تهران در منطقه، ایران هراسی و به اصطلاح جلوگیری از سلطه ایران بر عربستان، در روابط دیرینه تهران -ریاض اختلال و تفرقه ایجاد کند.
مرزنیوز به نقل از ایرنا:«لیندسی گراهام» سناتور جمهوری خواه آمریکا روز یکشنبه مدعی شد که اگر آمریکایی ها نبودند، آنها (سعودی ها) ظرف یک هفته به فارسی حرف می زدند. وی تاکید کرد که آمریکا باید حمایت از حکومت ریاض را متوقف کند.
گراهام که قبل از فاش شدن نقش «محمد بن سلمان» ولیعهد عربستان در قتل «جمال خاشقچی» روزنامه نگار سرشناس جهان عرب و نویسنده روزنامه آمریکایی واشنگتن پست، از حامیان عربستان محسوب می شود، تاکید کرده که دیگر از هیچ لایحه فروش تسلیحات به عربستان سعودی حمایت نخواهد کرد.
این سناتور آمریکایی در مصاحبه با شبکه تلویزیونی فاکس نیوز گفت عربستان ارتش بسیار ضعیفی دارد. این کشور تنها تامین کننده ۹ درصد از نفت وارداتی ما است و خیلی بیشتر از آنکه ما به آنها نیاز داشته باشیم، آنها نیازمند ما هستند. دلیلی برای ارتباط با این رژیم جنایتکار نمیبینم.
«دونالد ترامپ» رئیس جمهوری آمریکا از زمان روی کار آمدن سعی کرده با برقراری روابط نزدیک تر با عربستان، از پول سعودی ها برای تقویت اقتصادی و کمک به سودآوری شرکت های تسلیحاتی این کشور حمایت کند. اما رسوایی ناشی از قتل خاشقچی در کنسولگری عربستان در آنکارا، مقاومت او در مقابل فشارها برای محکوم کردن نقش سعودی ها در این نقض آشکار حقوق بشر و اکنون تغییر موضع سناتورهای حامی طرح های تسلیحاتی واشنگتن چالش دشواری را برای او به وجود آورده است.
ترامپ با اشاره به قرارداد تسلیحاتی ۱۱۰ میلیارد دلاری خود با سعودی ها از آن به عنوان دستاوردی برای دولتش یاد کرده و به آن مباهات می کند و آنچنان برای حمایت از قرارداد تسلیحاتی اش مصّر است که با وجود گزارش سازمان های اطلاعاتی چشم خود را به روی نقش ولیعهد عربستان بست و گفت که برای ادامه روابط تجاری با سعودی ها ارزش قائل است.
آنچه که لیندسی گراهام به تازگی درباره سعودی ها مطرح کرد با زبانی دیگر پیشتر توسط ترامپ هم مطرح شده بود. ترامپ به حاکمان عربستان گفته بود بدون حمایت نظامی ما آنها بیش از دو هفته در قدرت دوام نخواهند آورد.
ترامپ، از اصطلاح توهین آمیز «گاو شیرده» برای مقامات سعودی استفاده کرده است که مختص ادبیات سیاسی رئیس جمهوری آمریکا است که در استفاده از لحن توهین آمیز در اظهارنظر درباره افراد و رسانه ها در داخل و خارج کشورش شهرت دارد.
سیاست آمریکا در قبال عربستان طیف وسیعی را از تلاش برای حفظ روابط تجاری و تسلیحاتی تا توهین و هشدار دربر می گیرد که به نظر می رسد هدفی به جز منفعت اقتصادی و دشمن تراشی بین ایران و عربستان به منظور پیشبرد اهداف نظامی واشنگتن ندارد.
** روابط ایران وعربستان سابقه ای دیرینه دارد
روابط ایران وعربستان سابقه ای دیرینه دارد اما از زمان سقوط «صدام حسین» دیکتاتور عراق در سال ۲۰۰۳ نشیب و فرازهایی را تجربه کرده است. روابط پیچیده ایران و عربستان تبعاتی در ثبات منطقه و منافع آمریکا داشته است. برخی تلاش کرده اند با اشاره به مذهب شیعه و سنی در ایران و عربستان از آن برای اختلاف افکنی بین دو کشور و ملتی که سالها در کنار هم زندگی مسالمت آمیزی را داشته اند، بهره ببرند. این درحالیست که این عامل از گذشته هم وجود داشته است و به نظر می رسد که عوامل دیگری در جنگ سرد در روابط دو کشور وجود دارد که منافع منطقه ای و سیاست دو کشور در روابط شان با آمریکا و رژیم صهیونیستی برخی مولفه های آن را تشکیل می دهد.
برخی، «آینده روابط ایران و عربستان را منوط به آن می دانند که تهران وریاض از جایگزین کردن رابطه با آمریکا با روابط و مناسبات دو کشور همسایه خودداری کنند.
کارشناسان تاکید دارند که دو کشور باید به این درک مشترک برسند که اختلافات سیاسی آنها تا اندازه ای ناشی از بی ثباتی ناشی از مداخله آمریکا در منطقه است و دو کشور می توانند روابط سیاسی و مذهبی خود را با توجه به سابقه دوستی دو کشور از سال ۱۹۲۹ تاکنون از سرگرفته و آن را ترمیم کنند.
** نفت عامل فشار در روابط عربستان و آمریکا
بخشی از فشارهای آمریکا بر عربستان به دلیل نقش ریاض در تامین بازار نفت است که ترامپ تلاش می کند از آن به عنوان ابزاری برای فشار بر تهران استفاده کند. با این حال اجلاس دو روزه اخیر اوپک و تصمیم برای کاهش تولید نفت، با وجود فشارهای ترامپ بر عربستان برای افزایش تولید این محصول، این هدف را خنثی کرد.
روابط آمریکا و عربستان طی سالها بر اساس همکاری امنیتی و روابط تجاری بوده که منافع آمریکا در نفت عربستان آن را تحت الشعاع قرارداده است.
روابط واشنگتن و ریاض با وجود برخی چالش ها از جمله بر سر تحریم نفتی سال ۱۹۷۳ و حملات ۱۱ سپتامبر در دولت های متوالی آمریکا ادامه داشته و مقامات دولت آمریکا بر این باور بوده اند که عربستان شریک راهبردی مهمی در منطقه است. بااین حال در دولت ترامپ و به ویژه از زمان روی کار آمدن محمد بن سلمان در اواسط سال ۲۰۱۷ میلادی این روابط گرم تر شده است.
با وجود مشوق های اولیه از طرح های اصلاح طلبانه ولیعهد جوان عربستان، بسیاری در کنگره با درخواست های خود برای تنبیه ریاض بر سر قتل خاشقچی فشار تازه ای در خصوص ائتلاف واشنگتن و ریاض وارد کرده اند.
همکاری نظامی عربستان و آمریکا در جنگ اول خلیج فارس و همزمان اقدام ائتلاف تحت امر آمریکا برای خارج کردن نیروهای عراقی از کویت به اوج خود رسید. بیش از نیم میلیون سرباز آمریکایی به منطقه گسیل شدند که عمدتا در عربستان مستقر بودند. عربستان همچنین به اتفاق آمریکا و پاکستان از مقاومت درمقابل حضور اتحاد جماهیر شوروی سابق در افغانستان بین سالهای ۱۹۷۹ تا ۱۹۸۹ حمایت کردند.
بعد از حملات ۱۱ سپتامبر موجی از احساسات ضد سعودی در آمریکا به روابط دو کشور آسیب رساند. تلاش دولت «جورج بوش» برای حذف گزارش ۲۸ صفحه ای مربوط به ۱۱ سپتامبر به گمانه زنی ها درباره نقش دولت آمریکا در سرپوش گذاشتن بر شواهد همدستی مقامات سعودی در این حملات تاکیدکرد.
عربستان، مقصد اصلی سلاح های آمریکایی است و طبق گزارش پنتاگون، فروش تجهیزات نظامی آمریکایی به ریاض از سال ۱۹۵۰ میلیادی به ۹۰ میلیارد دلار نزدیک شده است.
طبق گزارش موسسه بین المللی تحقیقات صلح استکهلم مجموع واردات سلاح عربستان در سال ۲۰۱۷ در مقایسه با یک دهه قبل از آن تقریبا ۱۸ برابر شده است.
به نظر می رسد که عربستان به چنین سلاح هایی برای ادامه جنگ در عربستان نیاز دارد. دولت «باراک اوباما» رئیس جمهوری پیشین آمریکا، سلاح، اطلاعات، امکان سوختگیری مجدد هواپیماها را در جنگ یمن دنبال کرد. اوباما در ماه های اخر ریاست جمهوری اش فروش موشک به عربستان را در بحبوحه افزایش تلفات انسانی جنگ یمن متوقف کرد اما دولت ترامپ این روند را به عقب برگرداند.
**دفاع ایران از مردم عربستان بدون توهین
حجت الاسلام و المسلمین «حسن روحانی» در سی و دومین کنفرانس بین المللی وحدت اسلامی که به تازگی برگزار شد گفت: حاضریم با همه توان از منافع مردم عربستان در برابر تروریسم و دشمن منطقه و ابرقدرت ها دفاع کنیم، همانطور که به کمک مردم عراق، سوریه، افغانستان و یمن شتافتیم .
رئیس جمهور با اشاره به قرارداد ۱۱۰ میلیارد دلاری آمریکا با عربستان به نام دفاع از امنیت این کشور گفت: ۴۵۰ میلیارد دلار هدیه دادید تا امنیت شما تضمین شود، ۱۱۰ میلیارد دلار هم اسلحه خریدید تا امنیت شما تضمین شود، چه چیز به شما گفتند همان آقایی که اینها را تاراج کرد، گفت شیر این گاو شیرده را می دوشیم و می بریم جواب شما این بود، اگر ما نباشیم دو هفته بیشتر امنیت ندارید.
رئیس جمهور ایران گفت ما از شما ۴۵۰ میلیارد دلار هم نمی خواهیم و به شما اهانت هم نمی کنیم.
روحانی با یادآوری این که مردم مکه و مدینه را برادر خود می دانیم، گفت: نترسید از سخن ناروا و ناحقی که در گوش شما کرده اند، ایران ؛ هراسی ندارد، اسلام ؛ هراسی ندارد، از ابرقدرت ها بترسید از جانیان و خائنان بترسید، ما برادر شما هستیم.
لیندسی گراهام قبلا نیز به مردم ایران حتی با لحنی شوخی توهین کرده و درمصاحبه با برنامه فاکس اند فرندز گفته بود احتمالا تبار من به ایرانیها میرسد؛ (و این ) وحشتناک است !این اظهاراتِ سناتور آمریکایی، واکنش های فراوانی را در محکومیت وی برانگیخت. اکنون به نظر می رسد که ادعای جدید او در ادامه پروژه ایران هراسی است که مقامات واشنگتن همواره دنبال کرده اند و تفرقه افکنی بین کشورهای دوست در منطقه را هدف قرار می دهد.
روابط ایران و عربستان تحت الشعاع تلاش واشنگتن برای تفرقه افکنی