افغانستان با دو پدیده خطرناک مواد مخدر و تروریست دست و پنجه نرم می کند که این پدیده به ظاهر داخلی است اما ابعاد منطقه ای و جهانی دارد و همانطور که مقامات این کشور نیز بارها گفته اند برای غلبه بر این دو معضل نیاز به همکاری صادقانه و جدی همه کشورهاست.
مرزنیوز به نقل از ایرنا:پس از تروریسم که هر روز در افغانستان جان مردم ، نیروهای امنیتی ، کودکان و زنان را هدف قرار می دهند و آرزو و آرمان های آنها با حملات وحشیانه در خاک دفن می کنند و از سوی دیگر مواد مخدر به عنوان یک پدیده موثر بر تداوم حیات تروریست برای این رنج افزوده است.
هر چند آمریکا و کشورهای غربی که در سال ۲۰۰۱ میلادی به افغانستان حمله کردند، یکی از اهداف خود را مبارزه با تروریسم عنوان و از نابودی مواد مخدر به عنوان مهمترین منبع درآمد تروریست ها تاکید کردند اما با گذشت هر سال از این حضور نظامی نه تنها کشت، تولید و قاچاق مواد مخدر کاهش نیافت بلکه افزایش قابل ملاحظه ای یافت و عجیب آن که بیشترین مواد مخدر در مناطقی تولید شد که نظامیان آمریکا و انگلیسی در آن حضور بیشتری داشته و دارند.
این موضوع کارشناسان و شماری از کشورهای منطقه را واداشت تا فکر کنند که در پشت پرده افزایش تولید مواد مخدر ، خارجی ها دست داشته اند و با توجه به این که هیچ نظارتی بر پروازهای آنها وجود ندارد، مسیر هوایی مهمترین راه انتقال دانسته می شود اما این نیروها همواره مدعی مبارزه با این پدیده هستند.
مواد مخدر نیز خود تروریسم خاموش و ویرانگر است که بدون انفجار و صدا ، میلیون ها نفر را در افغانستان و جهان با آن در آستانه مرگ دست و پنجه نرم می کنند و تولید مواد اولیه آن در افغانستان همچنان رو به گسترش است که دلایل مختلف باعث آن شده است.
آنچه روشن است موضوع عرضه و تقاضا هچنان که در تجارتی نقش بازی می کند در موضوع مواد مخدر هم مطرح است ، زیرا اگر تقاضای بیرونی جدا از تقاضای داخلی مطرح نباشد، تولید مواد اولیه مخدر در افغانستان با گذشت هر سال افزایش نمی یافت و یکی از دلایل مهم رشد آن تقاضای خارجی است.
مقامات دولت افغانستان هم بارها تأکید کرده اند که افغانستان تنها تولید کننده تریاک آن هم با حضور گروه های تروریستی در مناطق ناامن است اما مواد شیمیایی، آن از بیرون وارد می شود و یا شیره تریاک برای تبدیل به مشتقات دیگر به خارج از افغانستان انتقال داده می شود که مسیر ترانزیت و انتقال آن کشورهای همسایه و مقصد عمده آن کشورهای اروپایی است.
«عبدالله عبدالله» رئیس اجرایی دولت وحدت ملی افغانستان در هفدهمین نشست شانگهای در تاجیکستان گفت: موجودیت پناهگاهها و شبکههای حمایتی که توسط قاچاق مواد مخدر حمایت مالی می شود به مثابه شاه رگ حیات برای بیشتر گروههای تروریستی عمل می کند.
وی گفت که ما با تمام ملتهای مرتبط که در این قضیه دخیل هستند به ویژه با پاکستان از نزدیک کار می کنیم تا زیرساختارها و محل تنفس و رشد این جریان ها را که زمینه کمک مالی، استخدام، تربیت فکری و ایدئولوژیک، آموزش، فراهم آوری نیروی بشری و تجهیزات را برای آنان جهت بی ثبات سازی منطقه فراهم می کند، از میان برداریم.
عبدالله گفت که تعداد تلفات و زخمیها در افغانستان شاهد این قضیه اند و این پدیده ای شوم به عنوان مانع بزرگ در راه توسعه و رفاه اجتماعی و اقتصادی در داخل کشور و به عنوان مانع در مسیر اتصال منطقه ای عمل می کند.
وی گفت که برخی از کشورها که مسیر ترانزیت مواد مخدر هم هستند تنها انتقاد می کند و خود هیچ سهمی در جلوگیری از آن نمی گیرد که نام مشخصی از هیچ کشوری نبرد.
«محمد حنیف دانشیار» سخنگوی وزارت مبارزه با مواد مخدر افغانستان هم در گفت و گو با خبرنگار ایرنا، بازار و درآمد پول هنگفت از تجارت و قاچاق آن را عامل و مشوق اصلی کشت خشخاش در این کشور دانست و گفت: در کنار این که ۱۱٫۱ درصد از مردم افغانستان متأثر از مواد مخدر هستند، ۱٫۴ میلیون بصورت مستقیم از مواد مخدر استفاده می کنند.
وی افزود که افغانستان تنها مواد مخدر خام را که همان شیره تریاک است، تولید می کند اما مشتقات آن که مواد شیمیایی و اسیدهایی لازم دارد ابتدا موادش از کشورهای خارجی وارد افغانستان می شود و حدود ۴۰ درصد هروئین و دیگر مشتقات در مرزهای افغانستان در مناطق ناامن تولید می شود اما ۶۰ درصد دیگر تریاک در کشور پاکستان تبدیل به هروئین می شود.
وی گفت که دولت افغانستان مدارک و شواهد کافی از تولید و قاچاق قابل ملاحظه مواد مخدر از مسیر پاکستان را در نشست های بین المللی مختلف ارائه کرده است که جای انکار در آن وجود ندارد.
دانشیار گفت که ۳۰ درصد مواد مخدر افغانستان از مسیر ایران و ۲۰ درصد از مسیر کشورهای آسیای مرکزی و ۷ تا ۹ درصد از مسیر فرودگاه های این کشور به خارج منطقه صادر می شود.
وی تأکید کرد که کشورهای همسایه و سازمان ملل متحد چنانچه فشارها بر دولت افغانستان را برای کاهش تولید وارد می کند، برای مسدود کردن مسیر قاچاق و ترانزیت و همچنین کشورهای اروپایی که مصرف کننده اصلی شمرده می شوند، نیز باید فشار بیاورد.
به گفته دانشیار اگر تقاضا برای تریاک در خارج از افغانستان وجود نداشته باشد، شیره تولید شده را در داخل این کشور به قیمت سیب زمینی هم کسی نمی خرد و این تقاضا است که باعث تشویق کشت خشخاش در این کشور می شود.
سخنگوی وزارت مبارزه با مواد مخدر افغانستان در باره پولشویی جاری در درآمد مواد مخدر گفت که بخشی از پول ها در افغانستان وارد سیستم می شود و پولشویی صورت می گیرد که همه از آن آگاهی دارند و تلاش هایی هم صورت گرفته است که با تصویب قانون مبارزه با پولشویی از آن جلوگیری صورت گیرد اما این تلاش ها تاکنون بصورت کامل موفق نبوده است.
وی در باره پولشویی درآمد مواد مخدر در خارج از افغانستان ابراز بی خبری کرد و گفت که بخش مبارزه با مواد مخدر سازمان ملل متحد یا «UNODC » در این رابطه کار کرده و گزارش هایی ارائه کرده است که نشان می دهد در کشورهای غربی این نفوذ پول مواد مخدر هم هست.
دانشیار گفت که سال گذشته متأسفانه تولید مواد مخدر در افغانستان بصورت بی سابقه افزایش یافته و به ۹ هزار تن رسید اما امسال با وجود آن که کمک های خارجی از جمله سازمان ملل متحد برای مبارزه با کشت و قاچاق مواد مخدر کاهش یافت، پیشرفت های خوبی شد و امسال کشت و تولید آن کاهش قابل توجهی کرده است اما وی در باره مقدار آن کاهش چیزی نگفت و افزود که گزارش کامل آن را در هماهنگی با سازمان ملل در کابل منتشر خواهند کرد.
کشت ، تولید و قاچاق و رساندن محصول به بازار مصرف مورد نیاز مانند رشته های زنجیر هستند که بطور مستقیم به یگدیگر وصل هستند و برای کاهش و از بین بردن این پدیده خانمان سوز باید با تمام این حلقه ها و در یک هماهنگی کامل مبارزه جدی صورت گیرد، تا جهان و بویژه کشورهای منطقه از شر آن در امان بمانند و پیروزی یک یا دو کشور در مبارزه با آن ناممکن است.