بیش از یک دهه است که قزاقستان تصمیم به ساخت یک نیروگاه اتمی جدید دارد؛ بی آنکه موفقیتی در این زمینه حاصل کرده باشد.
مجله ژاپنی دیپلمات نوشت: از زمان تعطیلی تنها نیروگاه اتمی قزاقستان در نزدیکی ‘آقتائو’ در غرب این کشور، همواره سخنانی مبنی بر تلاش برای ساخت یک نیروگاه جایگزین مطرح بوده است؛ بی آنکه این سخنان در عمل تحقق یابد.
اوایل ماه جاری، روزنامه آساهی شیمبون گزارش داد که شرکت توشیبا در توکیو سرگرم مذاکره با قزاقهاست تا نیروگاه جدیدی برای آنان بسازد.
توشیبا و شرکتهای ژاپنی دیگر، از سال ۲۰۱۰ سرگرم مطالعات امکان سنجی برای ساخت نیروگاه در قزاقستان بوده اند. اما هفته گذشته، نشریات روس زبانِ قزاقستان خبر از معامله ای نیمه تمام دادند.
به نوشته این نشریات، قرار است شرکت وستینگهاوس که از سال ۲۰۱۳ به عنوان زیرمجموعه ای از شرکت ژاپنی توشیبا در آمده است، یک رآکتور یک گیگاواتی در ‘کورچاتوف’ در شرق قزاقستان بسازد. هزینه این نیروگاه ۳.۷ میلیارد دلار خواهد بود، اما دو طرف تا پایان سال جاری ژاپنی وقت دارند به توافق نهایی برسند؛ در غیراین صورت، توافق بار دیگر به تعویق خواهد افتاد. این نیروگاه اگر ساخته شود، گامی بزرگ برای قزاقستان خواهد بود. در مقام مقایسه، نیروگاه آقتائو تنها ظرفیت تولید ۱۳۵ مگاوات برق داشت.
قزاقستان بزرگترین تولیدکننده اورانیوم جهان است و این کشور در سال ۲۰۱۳ میلادی، ۲۲ هزار و ۵۰۰ تن اورانیوم تولید کرد. این رقم در سال ۲۰۱۴ به ۲۲ هزار و ۸۰۰ تن رسید که یک درصد افزایش نشان می دهد. قزاقها ۴۰ درصد از اورانیوم بازارهای جهانی را عرضه می کنند.
همه این بلاتکلیفی ها در حالی است که ‘نورسلطان نظربایف’ رییس جمهوری قزاقستان، در سخنرانی ژانویه ۲۰۱۴ به دولت دستور داده بود که تا پایان ماه مارس، برنامه زمانبندی مشخصی درباره ساخت نیروگاه جدید تهیه کند. اکنون با توجه به سقوط ارزش واحد پولی قزاقستان نسبت به دلار، اوضاع پیچیده تر هم شده است. عجیب نیست که ‘نظربایف’ در سخنرانی ژانویه ۲۰۱۵ حتی اسم ‘هسته ای’ را هم به زبان نیاورد.
دیپلمات با اشاره به اینکه شرکتهای روسی هم رقیب ساخت نیروگاه در قزاقستان هستند، نوشت: لایحه اصلاح قانون انرژی هسته ای در قزاقستان می تواند نویدبخش باشد، اما آستانه برای عملی شدن آرزوهایش نیازمند قاطعیت در تصمیم گیری است.
