نرخ برابری دلار در مقابل لیر ترک روز پنجشنبه رکورد تازه ای زد و به ۲.۴ لیرترک رسید که بالاترین میزان در شش هفته اخیر است . افزایش ارزش دلار بخش خصوصی ترکیه را که با سررسید سنگین بدهی های کوتاه مدت خارجی روبه رو است، نگران کرده است.
مرز نیوز به نقل از ایرنا، این درحالی است که نرخ دلار روز گذشته در پی گزارش تورم بانک مرکزی ترکیه به حدود ۲.۳۳ افت کرده بود.
‘اردم باشچی’ رئیس بانک مرکزی ترکیه در تبیین سیاست های کاهش نرخ بهره ها گفت: اگر نرخ تورم ماه ژانویه جاری یک واحد افت کند، این بانک پیش از موعد برای تجدید نظر در نرخ بهره ها تصمیم گیری خواهد کرد.
با این اظهارات رییس بانک مرکزی، نرخ دلار ابتدا تا ۲.۳ لیرترک افت کرد ولی سپس تا ۲.۳۷ افزایش یافت. اما نرخ دلار همزمان با شروع روزکاری پنجشنبه دوباره سیر صعودی به خود گرفته و به ۲.۴ لیرترک رسیده است که از آن به عنوان مرز روانی در دلار یاد می شود.
کارشناسان، رشد ناگهانی ارزش دلار را به احتمال تعدیل نرخ بهره ها توسط بانک مرکزی ترکیه ربط داده اند و می گویند در واقع این واکنشی به نرخ بهره پائین است . این درحالی است که پیش از اقدام بانک مرکزی نرخ بهره ها در ترکیه در دوره اخیر سیر نزولی به خود گرفته و تا ۶.۵۸ درصد افت کرده بود که پائین ترین حد در ماههای اخیر است .
تحلیل گران می گویند، علاوه بر احتمال کاهش نرخ بهره ها توسط بانک مرکزی ترکیه، نامعلومی اوضاع اقتصادی در یونان در این فرایند تاثیر گذار بوده است. در پی انتخابات عمومی اخیر در یونان، دولتی در آتن روی کار آمده که مدعی است سیاستی مخالف در قبال اعمال فشارهای اتحادیه اروپا برای پیگیری اقتصاد ریاضتی در پیش خواهد گرفت.
به باور همین تحلیل گران، افزایش تنش میان روسیه و اوکراین و احتمال تشدید تحریم ها علیه روسیه، فشار بر اوراق بهادار در ترکیه را افزایش داده و زمینه فرار از لیرترک و گرایش به دلار را افزایش داده است.
از سوی دیگر افزایش احتمال ثبات در نرخ جهانی نفت برنت در حدود ۵۰-۴۶ نیز عامل تاثیر گذار دیگری در برابری نرخ دلار مقابل لیرترک ارزیابی شده است. تحلیل گران می گویند در چنین شرایطی احتمال عبور نرخ دلار از مرز روانی ۲.۴ زیاد است و پایداری آن در این حدود را تقویت می کند.
افزایش ارزش دلار در قبال لیرترک بخش خصوصی ترکیه را که بیش از ۷۰ میلیارد دلار بدهی کوتاه مدت ( یک ساله) دارد، نگران کرده است.
از سوی دیگر کاهش ارزش یورو در قبال دلار و به طبع آن در قبال لیرترک، صادرکنندگان ترکیه را که نزدیک به ۵۰ درصد صادرات خودرا به اتحادیه اروپا انجام می دهند، به فکر فرو برده است.
ارزش یورو فقط در یک ماه اخیر نزدیک به ۱۰ درصد و در سال گذشته نیز در حدود ۲۰ درصد افت کرده است.