استان خراسان شمالی به مرکزیت شهر بجنورد درشمال شرق ایران است. بزرگترین شهر استان بجنورد است. این استان با مصوبه دولت در سال ۱۳۸۳ و پس از تقسیم استان خراسان به سه استان، ایجاد شد. اکثریت مردم خراسان شمالی شیعه هستند که شامل کردها، ترکها و فارسهای استان میباشند، اگرچه اقلیتی از اهل سنت (عموماً ترکمن) نیز در استان ساکن هستند.
مساحت این استان ۲۸۴۳۴ کیلومتر مربع است که از این نظر پانزدهمین استان ایران است. جمعیت آن ۸۱۱۵۷۲ نفر میباشد. بجنورد پرجمعیتترین شهر استان خراسان شمالی است و پس از آن شهر شیروان پرجمعیتترین شهر استان خراسان شمالی است
آمار جمعیتی
براساس آمار سرشماری سال ۱۳۸۵ مرکز آمار ایران، نرخ باسوادی در این استان برابر ۷۹٫۱۳ درصد، نرخ شهرنشینی برابر با ۴۸٫۳۶ درصد، نرخ بیکاری ۵٫۹ و نرخ مشارکت اقتصادی ۴۰٫۷ درصد بودهاست. بجنورد پرجمعیتترین شهر استان خراسان شمالی است و پس از آن شهر شیروان پرجمعیتترین شهر استان خراسان شمالی است.
موقعیت جغرافیایی
استان خراسان شمالی با مساحتی حدود ۲۸۱۷۹ کیلومتر مربع از ۸ شهرستان بجنورد (مرکز استان)، شیروان، اسفراین، مانه و سملقان، راز وجرگلان، جاجرم، فاروج و گرمه تشکیل شدهاست. این استان از نظر موقعیت جغرافیایی؛ از شمال با کشور ترکمنستان، از شرق و جنوب با استان خراسان رضوی، از جنوب غربی با استان سمنان و از غرب با استان گلستان هممرز است. آثار کشف شده در این استان نشان از قدمت تاریخی کهن آن دارد. محوطه باستانی معروف به پهلوان و تپه حیدران جاجرم، قدمتی بیش از ۱۲ هزار سال دارند. قدیمیترین اثر باستانی پابرجای قبل از اسلام (بنای سنگی اسپاخو) در غرب شهرستان مانه و سملقان در فاصله ۵ کیلومتری شمال شاهراه آسیایی در روستای اسپاخو نیز دلیل دیگری بر صحت این ادعا است این استان از نظر موقعیت جغرافیایی از شمال با کشور ترکمنستان (با ۲۸۱ کیلومتر مرز مشترک)، از شرق و جنوب با استان خراسان رضوی، از جنوب غربی با استان سمنان و از غرب با استان گلستان هممرز است
اقوام و زبانها
اقوام ساکن در استان خراسان شمالی شامل فارسیزبانان، تاتزبانان، کردهای کرمانج، ترکمنها و ترکها میباشند. زبانهای رایج نیز فارسی، تاتی، کردی کرمانجی، ترکمنی و ترکی خراسانی میباشد. بهطور کل کردهای کرمانج ۴۶٫۱ درصد ترکیب جمعیت استان را تشکیل میدهند. فارسیزبانها ۲۷٫۸ درصد، ترکها ۲۰٫۱ درصد و ترکمنها ۵ درصد و اقوام عرب و بلوچ و لر نیز در این استان سکونت دارند.
تاتها بومیان این استان هستند.تاتزبانان در محلاتی از شهر بجنورد، در شهر سنخواست و پیرامون، شوقان و غیره رواج داردهمچنین مردم روستاهای روئین، ارکان، کسرق، بیدواز، نیشکیش، گنجدان، کوران و قلعهنو در شهرستان اسفراین، ۱۴ درصد مردم شهر اسفراین، مردم شهر راز و روستاهای گیفان، طبر، محمدآباد در شهرستان بجنورد، و روستاهای مهرآباد، برزلآباد، حصار سهیکآب، فیضآباد، اسلامآباد، امانآباد، کارخانه قند، منصوران، امامزاده مشهد طرقی بالا و پایین، و گلیان و برزلی و ورک در شهرستان شیروان
کردهای کرمانج (بادینی) بیشترین جمعیت را در این استان دارا میباشند.در دورانهای بعد مردم ترکزبان گرایلی (گراییت_که در زمان حمله مغول به ایران آمدهاند) نیز به این مناطق کوچیدند و بعداً در زمان شاهاسماعیل و شاهعباس صفوی گروهی از مردم کرمانج (شاخهای از کردها) از غرب ایران و برخی از ترکزبانهای ایران نیز به خراسان شمالی کوچانده شدند.
معاون هماهنگی امور اقتصادی و توسعه منابع استاندار خراسان شمالی در هشتمین نشست ستاد سرمایه گذاری استان اظهار داشت: منطقه ویژه اقتصادی بجنورد ظرفیت و مزیت مناسبی برای توسعه استان است.
خشکسالی های متوالی که از آن به عنوان سونامی خشکسالی در خراسان شمالی نام برده می شود هم اکنون زمینه مرگ چشمه ها، رودخانه ها و قنات ها را در سرزمین هزاران چشمه رقم زده است. (بیشتر…)
مدیرکل سیاسی و امنیتی استانداری خراسان شمالی با بیان اینکه هدف رسانه ها باید نقادانه باشد، گفت: مسئولان نیز باید از نقدهای سازنده استقبال کنند که این رویکرد، توسعه و پیشرفت استان را به دنبال خواهد داشت.
مرزنیوز به نقل از ایرنا معاون نظارت و پایش اداره کل حفاظت محیط زیست خراسان شمالی روز یکشنبه در گفت وگو با خبرنگار ایرنا اظهار کرد: بند خاکی عبدل آباد مربوط به چرخه طبیعت نیست بلکه توسط بخش خصوصی اداره می شود.
رضا شکاریان گفت: این بند توسط سازمان جهاد کشاورزی احداث و برای پرورش ماهی به بخش خصوصی واگذار شده است و مربوط به طبیعت نیست.
بند خاکی روستای عبدل آباد در شهر حصار گرمخان از توابع بجنورد واقع است که این بند در زمستان از آب رودخانه های اطراف ذخیره و در فصل های کم آبی برای تزریق به زمین های کشاورزی اطراف استفاده می شود.
این بند برای پرورش ماهیان گرم آبی به بخش خصوصی واگذار شده است که در سال های گذشته چندین بار ماهیان آن تلف شده اند.
شکاریان افزود: بند خاکی عبدل آباد یک استخر پرورشی است که مجری طرح در این مکان مشغول پرورش ماهی می باشد ولی به علت نامعلومی ماهیان آن هم اکنون تلف شده اند.
وی اظهار کرد: با وجود اینکه محیط زیست در این مکان مسئولیتی ندارد اما آب این بند را مورد آزمایش قرار داده اند که نتیجه آن تا آخر هفته مشخص خواهد شد.
وی افزود: به احتمال زیاد در این مکان سم ریخته شده که منجر به تلف شدن ماهیان شده است اما نتیجه قطعی آن پس از آزمایش اعلام خواهد شد.
وی اظهار کرد: در چند سال گذشته نیز در این بند تعداد زیادی ماهی تلف شده بود که علت آن کمبود اکسیژن به دلیل تعداد زیاد ماهی در این استخر اعلام شده بود که این امر نیز احتمال وجود دارد.
وی افزود: محیط زیست تنها در حوزه طبیعی و آبگیر ها دخالت دارد و در مکان های بخش خصوصی مسئولیتی ندارد چرا که مجریان خود مسئول تمامی اقدامات انجام شده هستند.
وی گفت: ماهیان این بند نیز هیچ کدام طبیعی نبوده بلکه پرورشی هستند و همچنین این محیط آبگیر طبیعی نیست.
وی افزود: این موضوع به اداره کل دامپزشکی خراسان شمالی نیز اطلاع داده شده است تا در خصوص مرگ و میر ماهیان علت یابی کنند.
کارشناس مسئول تکثیر و پرورش ماهی سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی از این موضوع اظهار بی اطلاعی کرد و گفت: به علت مشکلات اجتماعی که در این منطقه وجود دارد چند سالی است که طرح پرورش ماهی در این بند انجام نمی شود و تاکنون هیچ مجوزی نیز برای پرورش از این سازمان گرفته نشده است.
وی گفت: برای اجرای طرح در بین اهالی این منطقه اختلاف وجود دارد و هیچ شخصی از مردم این روستا برای اجرای طرح، دریافت خدمات آموزشی و حمایتی و یا خرید بچه ماهی مراجعه نکرده است.
وی افزود: در این بند در سال های گذشته ماهیان گرمابی پرورش داده می شد.
معاون سلامت دامپزشکی خراسان شمالی با بیان اینکه نمی داند این بند در تملک چه شخصی است گفت: برای آزمایش تلفات ماهیان به این مکان مراجعه کرده ایم.
دکترحمید رمضانی افزود: متاسفانه در این بند جلبک های زیادی رشد کرده است و به احتمال زیاد به علت کمبود اکسیژن ماهیان تلف شده اند.
وی گفت: تاکنون هیچ کسی برای پرورش ماهی در این بند به اداره کل دامپزشکی مراجعه نکرده و مجوزی نیز دریافت نکرده است.
وی با بیان اینکه خدمات دامپزشکی رایگان است اظهار کرد: مجریانی که با این اداره هماهنگ هستند به علت دریافت خدمات آموزشی و سایر موارد تولیدات خود را تضمین می کنند اما متاسفانه مجری این بند هیچ هماهنگی و ارتباطی با دستگاه های مربوط ندارد و تاکنون نیز برای علت یابی این تلفات به این اداره کل مراجعه نکرده است.
لینک خبری: https://marznews.com/?p=97411