قدیمیترین نشانههای به دست آمده از سکونت در سرزمین بوشهر، به عهد ایلامی و تمدن بینالنهرین برمیگردد. در زمان مادها در آغاز سده هشتم قبل از میلاد سرزمین بوشهر جزء یکی از ایالتهای جنوب غربی آن دولت بوده و در زمان حکومت هوخشتره جزو ساتراپنشین چهاردهم دولت ماد بودهاست. از دوره هخامنشیان آثار با ارزشی در اطراف شهر برازجان کشف شدهاست. در دوره ساسانیان و در زمان اردشیر بابکان شهر و رام اردشیری در دو فرسنگی شهر بوشهر بنا نهاده شد که اکنون خرابههای آن به نام ریشهر معروف است. شهر بوشهر در گذشته به اسامی لیان، ریشهر، راشهر، انطاکیه، بندر نادری یا ابوشهر نامیده میشدهاست. از اواخر قاجاریه تا سال ۱۳۱۶ کشور ایران به ۲۷ بخش تقسیم شده بود که بوشهر، بنادر و جزایر خلیج فارس یکی از این بخشها محسوب میگردید. از سال ۱۳۱۶ در تقسیمات جدید کشوری، بوشهر و توابع آن یکی از شهرستانهای استان هفتم (فارس) محسوب شده و جزء قلمرو استانداری فارس گردید. در سال ۱۳۳۹ تغییراتی در تقسیمات سیاسی کشور داده شد و بوشهر و توابع آن به نام فرمانداری کل بنادر و جزایر خلیج فارس به مرکزیت بوشهر از استان فارس جدا گردید. در اوایل دهه ۱۳۴۰ این فرمانداری کل و فرمانداری کل بنادر و جزایر دریای عمان تحت عنوان فرمانداری کل بنادر و جزایر خلیج فارس و دریای عمان ادغام گردید. در آذر ماه سال ۱۳۴۶ این فرمانداری کل به استان ساحلی تغییر نام یافت و بوشهر و توابع آن زیر نظر استانداری ساحلی به مرکزیت بندر عباس قرار گرفت. در آذر ماه سال ۱۳۴۹ شهرستانهای بوشهر و دشتستان تحت عنوان فرمانداری کل بوشهر از استان ساحلی جدا گردید و نهایتاً در تاریخ ۹ مهرماه ۱۳۵۲ استان بوشهر با دو شهرستان بوشهر و دشتستان تشکیل و پس از آن تاکنون به ۱۰ شهرستان تقسیم شدهاست.
جمعیّت و پراکندگی: استان بوشهر بر اساس سرشماری سال۱۳۹۰ بالغ بر ۱٫۰۳۲٫۹۴۹ نفر جمعیّت دارد که از این مقدار، ۶۸٫۲ درصد در نقاط شهری و بقیه در نقاط روستایی سکونت داشته و کمتر از یک درصد آنان غیر ساکن هستند. ساختار جنسی و سنّی: در این استان نسبت جمعیتی ۱۱۹ و تراکم جمعیت استان در سال ۱۳۹۰ برابر با ۴۵ نفر در هر کیلومتر مربع میباشد. نرخ رشدجمعیت از سالهای ۱۳۸۵ تا ۱۳۹۰ برابر با ۳/۱۱درصد است بوشهر بالاترین میزان رشد جمعیت در ایران را داراست این نرخ بین سالهای ۷۰–۱۳۶۵ برابر با ۵۵/۲ بودهاست. بعد تفکیک خانوار ۴٫۱ بودهاست. .
ساختار جنسی و سنّی: وضع زناشویی: در مهر ماه ۱۳۶۵ ش در بین جمعیّت ۱۰ ساله و بیشتر نقاط شهری استان بوشهر ۱/۵۶ درصد از مردان و ۴/۶۵ درصد از زنان، حداقل یک بار ازدواج کرده بودند. این نسبت در نقاط روستایی برای مردان ۳/۵۶ درصد و برای زنان ۶/۶۳ درصد بودهاست. نسبت افراد هرگز ازدواج نکرده در جمعیت ده ساله و بیشتر در نقاط شهری، برای مردان ۹/۴۱ درصد و برای زنان ۱/۳۳ درصد و در نقاط روستایی، برای مردان ۳/۴۲ درصد و برای زنان ۱/۳۵ درصد بودهاست.
زبان و گویشها
زبان بیشتر مردم استان بوشهر فارسی (گویش بوشهری) است. مناطق شمالی این استان با گویشی از زبان لری تکلم میکنند. لهجهها و گویشها در روستاها بیشتر از شهرها تنوع دارد. برخی از اهالی جزیره شیف و بنادر کنگان و عسلویه نیز به زبان عربی صحبت میکنند. فارسی در منطقه بوشهر با گویش بردستانی، گویش دشتی، گویش تنگستانی، گویش کازرونی و گویش اچمی گفتگو میشود. مردم سواحل خلیج فارس و جزایر آن به گویشی صحبت میکنند که رگههایی از گویشها و زبانهای شبانکاره ای، بلوچی، ترکمنی، لری و برخی واژههای انگلیسی، هلندی، پرتغالی، هندیو عربی را داراست ولی استخوانبندی و ریشه آن فارسی است. مردم شهرستانهای شمالی استان مانند دشتستان.گناوه و بهویژه دیلم با زبان لری و مردم شهرستانهای جنوبی مانند قسمتهایی از شهرستانهای دیر، کنگان و بهویژه جم نیز به فارسی لهجهدار صحبت میکنند
اقوام
- نظرسنجی سال ۱۳۸۹
طی پژوهشی که شرکت پژوهشگران خبره پارس به سفارش شورای فرهنگ عمومی در سال ۸۹ انجام داد و براساس یک بررسی میدانی و یک جامعه آماری از میان ساکنان ۲۸۸ شهر و حدود ۱۴۰۰ روستای سراسر کشور، درصد اقوامی که در این نظر سنجی نمونه گیری شد در استان بوشهر به قرار زیر بود: ۹۱٫۸ فارس (۹۲٪ مرد، ۹۱٫۳٪ زن)، ۱ ترک (۱٪ مرد، ۱٫۱٪ زن)، ۴٫۱ عرب (۳٪ مرد، ۴٫۳٪ زن)، ۲٫۱ لر (۲٪ مرد، ۲٫۲٪ زن)، ۰٫۵ سایر و ۰٫۵ بدون جواب بودند.
بیمارستانها
شماری از بیمارستانهای بندر بوشهر عبارتند از:
- بیمارستان شهدای خلیج فارس بوشهر،
- بیمارستان قلب بوشهر،
- بیمارستان پایگاه هوایی،
- بیمارستان نیروگاه اتمی بوشهر،
- بیمارستان سلمان فارسی (تأمین اجتماعی) بوشهر،
- بیمارستان کودکان علیاصغر بوشهر،
- بیمارستان امیرالمؤمنین،
- مرکز جراحی دی
- بیمارستان ۶۴تخت خوابی قائم
- بیمارستان خاتم النبیا
جزیره ام الکرم موطن پرندههای بیمرز است؛ مکانی امن برای بقای نسل و ادامه حیاتشان. بهار که به این جزیره میرسد، مهاجران از آن سمت دنیا میآیند تا در ساحل گرم جزیره تخمگذاری کنند، تا جوجههایشان با صدای آبهای خلیجفارس سر از تخم بیرون بیاورند، بر ماسههای ساحل راه بروند، با موجهایش پرواز یاد بگیرند و اواخر شهریورماه دوباره به همان نقطه دوری بازگردند که از آن آمده بودند.
استاندار بوشهر در رژه بسیج دریایی مردم پایه و نیروی دریایی سپاه که در حمایت از انتفاضه فلسطین در آبهای خلیج فارس برگزار شد، با بیان اینکه رژیم صهیونیستی به زوال و فروپاشی رسیده گفت: این رژیم جعلی دیگر توانایی لازم برای بقا خود را هم ندارد و روز به روز به نابودی نزدیکتر می شود.
فرماندار شهرستان دیر گفت: جسد صیاد دیری که چهار روز در جریان امواج خروشان خلیج فارس مفقود شده بود، در قایق خود در دریا پیدا شد.
فرماندار شهرستان دیر از توابع بوشهر گفت: مفقودشدن یک قایق صیادی با یک سرنشین در خلیج فارس و در محدوده آب های این شهرستان گزارش شده که برای یافتن این صیاد یک فروند بالگرد اعزام شده است.
استاندار بوشهر گفت: خط مستقیم کشتیرانی بین بندر کنگان تا بندر دمام به عنوان دروازه تجاری ایران و عربستان ایجاد می شود.
معاون امنیتی وزیر کشور گفت: توجه به معیشت مرزنشینان از اولویت های مسئولان است.
معاون اقتصادی استاندار بوشهر گفت: امسال تا کنون بیش از ۲۷ درصد خرمای تولیدی کشور صادر شده است.
رییس عقیدتی سیاسی فرماندهی مرزبانی فراجا گفت: امنیت امروز حاصل تلاش و مجاهدتهای مرزبانان غیرتمند و نیروهای مسلح است.
وزیر کشور گفت: دولت برای بهبود اقتصاد ساحل نشینان برنامه دارد که یکی از این برنامهها، توسعه ظرفیت اقتصاد دریامحور است.
