تحلیل رسانه های غربی حکایت از آن دارد که هدف دولت اوکراین از دامنه زدن به تنش با روسیه ریشه در تحولات داخلی این کشور دارد اما ورود بازیگران خارجی به ویژه ایالات متحده به موضوع می تواند شرایط را به نحو خطرناکی تغییر دهد.
مرزنیوز به نقل از ایرنا:ورود چند ناوچه کوچک اوکراینی به سواحل اطراف جزیره کریمه و متعاقب آن شلیک گلوله و توقیف کشتی ها به همراه خدمه ها، از سوی نیروی دریایی روسیه باعث شد تا آتش تنش میان روسیه با اوکراین بار دیگر شعله ور شود. «پترو پروشنکو» رئیس جمهوری اوکراین تحولات اخیر را قرار گرفتن کی یف در آستانه یک جنگ تمام عیار با مسکو ارزیابی و در این کشور به مدت یک ماه مقررات نظامی ویژه اعلام کرد. از سوی دیگر «ولادیمیر پوتین» نیز اقدامات همتای اوکراینی خود را با اهداف سیاسی توصیف کرد عنوان داشت که پروشنکو به دنبال آن است تا با صحنه سازی های برنامه ریزی شده پیش از انتخابات ریاست جمهوری این کشور در سال آینده، به احساسات ضدروسی دامن بزند و بر محبوبیت خود بیافزاید.
رئیس جمهوری روسیه اعتقاد دارد غرب از پروشنکو به این دلیل حمایت می کند که خوراک تبلیغاتی مناسب علیه روسیه را فراهم می کند. دامنه این تنش حتی از دو کشور روسیه و اوکراین هم فراتر رفت و به نوعی باعث درگیری کاخ کرملین با کشورهای غربی هم شد. رئیس جمهوری اوکراین هم به رغم آنکه کی یف عضو ناتو نیست خواستار اقدام و همراهی این سازمان برای مقابله با روسیه شد.
دبیر کل ناتو هم باتوجه به این که الحاق شبه جزیره کریمه به روسیه را به رسمیت نمی شناسد در بیانیه ای اعلام کرد درگیری ها در آب های ساحلی اوکراین اتفاق افتاده است. بنابر این اظهارنظر ناتو جانب اوکراین را گرفت و از حق حاکمیت سرزمینی کی یف در این قضیه حمایت کرد. مسکو هم در واکنش به تحولات اخیر عنوان داشت که به زودی سامانه جدید ضدموشکی اس ۴۰۰ را در شبه جزیره کریمه مستقر می سازد.
در طرف مقابل دفتر رئیس جمهوری آمریکا نیز تهدید کرد ممکن است به علت این اقدام مسکو دیدار با پوتین در بوینس آیرس را لغو کند. روزنامه «واشنگتن پست» در گزارش خود تحلیل پوتین در زمینه دلایل سیاسی-داخلی دولت اوکراین را به صورت تلویحی تایید کرد و آورد رئیس جمهوری اوکراین همزمان تنش با روسیه چالش های سیاسی را در داخل این کشور دارد. وی در داخل کشورش به شدت نامحبوب است و برخی منتقدان اعتقاد دارند این اقدامات وی برای تقویت موقعیت در انتخاباتی صورت می گیرد که قرار است در آینده نزدیک در اوکراین برگزار شود.
پروشنکو خواستار برقراری دو ماه حکومت نظامی در اوکراین بود اما دلایل سیاسی و داخلی باعث شدند تا سیاستگذاران این کشور حالت فوق العاده را تنها برای ۳۰ روز در ۱۰ استان این کشور به تصویب برسانند. آن ها تلاش کردند تا زمان وضعیت فوق العاده نظامی با روز انتخابات آتی اوکراین در ۳۱ مارس آینده تداخل نداشته باشد. نکته جالب اینجاست چهار سال قبل که تنش های عمیقی میان مسکو و کی یف حادث شد و حتی به جدایی یک طرفه کریمه از اوکراین انجامید، مردم این کشور به شدت به دنبال اعلام حکومت نظامی بودند اما پروشنکو در آن زمان با آن مخالفت کرد.
«ماکسیم اریستاوی» تحلیلگر اندیشکده شورای آتلانتیک در یک ارزیابی مشابه تاکید دارد: پروشنکو در واقع رقابت های انتخاباتی را از الان آغاز کرده است و می خواهد از قدرت خود به عنوان فرمانده نیروی نظامی اوکراین برای این منظور استفاده کند؛ وی به همین دلیل لباس نظامی برتن می کند تا نشان دهد تنها فردی است که اوضاع را در کنترل دارد.
** گمانه زنی در مورد واکنش ترامپ
با این حال تشدید تنش بین دو کشور نگرانی هایی را در مورد افزایش دامنه منازعه از دریا به خشکی و ورود جدایی طلبان شرق اوکراین به تحولات به وجود آورده است. تکرار مسائل سال ۲۰۱۴ می تواند بار دیگر یک بحران بین المللی را در شرق اروپا موجب شود. شبکه خبری سی.ان.ان بر این اعتقاد است با وجود ظاهر جنگی اوکراین، این کشور به هیچ وجه آماده رویارویی با روسیه نیست.
این گزارش مدعی شد که روسیه در چند ماه گذشته بر تحرکات خود در دریای سیاه افزود و حتی به بازرسی از برخی کشتی های تجاری می پرداخت. از نگاه تحلیلگر این شبکه خبری آمریکایی چنین برخوردهایی در واقع اقدام جنگی محسوب می شوند و اوکراین نتوانست واکنشی را در مقابل آن انجام دهد. به همین دلیل ناتو باید حضور پررنگ دریایی را در این منطقه داشته باشد و از اوکراین حمایت کند زیرا نیروی دریایی اوکراین در بهترین حالت نمایشی و تنها برای تزئین به کار می رود.
این شبکه خبری آمریکایی اعتقاد دارد مهمترین اقدامی را که رئیس جمهور اوکراین انجام داد اعلام حالت فوق العاده و درخواست برای افزایش تحریم ها علیه مسکو بود. با وجود همه موضعگیری های تندی که در غرب علیه روسیه گرفته شد اما احتمال اقدامات تنبیهی بیشتر علیه مسکو حتی از سوی ایالات متحده اندک به نظر می رسد.
اما در طرف مقابل تندروها در ایالات متحده خواستار اقدامات تعیین کننده از سوی کاخ سفید هستند. تارنمای نشریه «تایم» بر این اعتقاد است که در این شرایط اگر ترامپ واکنش جدی نشان ندهد و برای روسیه خط قرمزی را در اوکراین تعیین نکند، مسکو جسورتر می شود و به اقدامات تندتری دست می زند.
ترامپ تاکنون بیانیه رسمی منتشر نکرده و تنها از لغو دیدار با پوتین در نشست جی۲۰ سخن گفته است. تحلیل این نشریه مطرح آورده است: اگر چنین رویه ای ادامه داشته باشد این پیام اشتباه را برای مسکو به همراه دارد. اگرچه احتمال گسترش این تنش در دریای آزوف به شبه جزیره کریمه جدی نیست اما این وقایع بخشی از تلاش های گسترده تر اما آهسته روسیه ارزیابی می شوند تا کنترل این کشور را بر بخش هایی از قلمروی آبی و خاکی اوکراین تثبیت کند. در صورتی که پاسخی از سوی کاخ سفید صادر نشود دامنه حضور و نفوذ روسیه در دریای سیاه تحکیم می شود؛ این شبیه همان رفتاری است که چین در دریای جنوبی به آن دست زده است.
تایم دیدار گروه ۲۰ در آرژانتین را در زمینه ارسال پیام مناسب از سوی کاخ سفید به کرملین مهم ارزیابی و تاکید کرد: ترامپ باید عاقل باشد و اشتباهات روسای جمهوری پیشین را تکرار نکند که ضعف ایالات متحده را در جهان به نمایش می گذاشتند؛ در غیر این صورت خط مشی های روسیه باعث تضعیف جایگاه بین المللی واشنگتن و متحدان آن می شود.
