افغانستان که سال هاست با مشکلات متعددی در حوزه های امنیتی ، اقتصادی ، سیاسی و اجتماعی روبرو است این روزها با معضلی جدی مواجه شده که اغلب مسئولان بخش سلامت این کشور را نگران کرده است و آن خطر افزایش مبتلایان به ایدز است.
مرزنیوز به نقل از ایرنا:وزارت بهداشت افغانستان در نشستی که روز یکشنبه برای آگاهی بخشی پیرامون خطر شیوع این بیماری در کابل برگزار کرد، نسبت به افزایش آمار معتادان آلوده به ویروس HIV در این کشور ابراز نگرانی کرد و از وجود بیش دو هزار و ۵۰۰ فرد آلوده خبر داد.
هر چند برخی منابع بین المللی با توجه به برآوردهای خود تعداد مبتلایان به این ویروس را در افغانستان بیش از هفت هزار و ۵۰۰ تن تخمین می زنند.
این نگرانی ها تنها به وزارت بهداشت افغانستان محدود نیست و در نشست دیروز علما و شخصیت های دینی نیز نسبت به گسترش این ویروس در جامعه افغانستان با توجه به محدود بودن دامنه آگاهی مردم ابراز نگرانی کردند و آن را خطری بزرگ برشمردند که باید علاوه بر استفاده از روش های تبلیغی برای اطلاع رسانی از آموزه های دینی هم برای راهنمایی و مقابله با آن به عنوان یک مانع درونی و معنوی بهره گرفت.
«اسماعیل کاوسی» یکی از سخنگویان وزارت بهداشت افغانستان اگر چه در گفت و گو با ایرنا آمار هفت هزار و ۵۰۰ نفری افراد آلوده به ایدز را در افغانستان رد می کند اما بر روی وجود دو هزار و ۵۰۰ تن تاکید دارد زیر آن را مبتنی بر معاینات مستقیم وزارت بهداشت می خواند که به این ترتیب منطقی خواهد بود مبتلایان را با توجه به امکان وجود افرادی آلوده اما بی خبر، بیش از آمار وزرات بهداشت دانست.
«فیروز الدین فیروز» وزیر بهداشت افغانستان به عنوان سخنران در نشست دیروز که با هدف مقابله با بیماری ایدز و آگاهی دهی به مردم در مورد خطرات آن برگزار شده بود از علمای دینی خواست که این وزارت خانه را با استفاد از منبرها برای آگاهی بخشی به مردم کمک کنند.
فیروز نبود آگاهی ، فقر و دسترسی آسان به مواد مخدر را عامل اساسی افزایش افراد آلوده به ویروس HIV دانست و افزود که سه میلیون نفر از شهروندان افغانستان به شکلی معتاد به مواد مخدر هستند و بخش مهم انتقال آلودگی به ایدز در میان همین افراد رخ می دهد.
در افغانستان قدمت معضلی به نام اعتیاد زیاد نیست و هنوز به دو دهه نرسیده است اما وزارت بهداشت این کشور تاکنون برای رسیدگی و درمان بیماران مبتلا به ایدز ، ۱۳ مرکز را در مناطق مختلف این کشور ایجاد کرده است.
همچنین وزارت بهداشت افغانستان قراردادهایی را با برخی نهادهای بین المللی برای مبارزه با ایدز منعقد کرده که یکی از آنها تفاهم نامه ی امضا شده با «فرهاد دریا» سفیر حسن نیت کشورهای همکاری اقتصادی منطقه ای جنوب آسیا موسوم به «سارک» است که بر اساس آن قرار است آن نهاد برای آگاهی دهی به مردم و اطلاع رسانی پیرامون خطرات ناشی از شیوع این بیماری با این وزارتخانه همکاری کند .
سیاست های اجرایی دولت وحدت ملی افغانستان در حوزه درمان معتادان و مبارزه با مواد مخدر را اغلب کارشناسان موفق ارزیابی نمی کنند و حتی فیروز وزیر بهداشت افغانستان چندی قبل با اشاره به جمعیت معتادان گفته بود که در سال ۲۰۰۹ میلادی برآوردها به حدود ۹۰۰ هزار معتاد به مواد مخدر اشاره داشتند و امسال در ۲۰۱۸ میلادی از ۳ میلیون معتاد که ۱۰۰ هزار تن از آنها کودک هستند، سخن گفته می شود که این همه نشانگر ناکامی سیاست های اتخاذ شده است.
در افغانستان هم مانند سایر کشورهای دنیا انتقال ویروس HIV به دو مسیر عمده رابطه جنسی کنترل نشده و استفاده از سوزن های مشترک میان معتادان باز می گردد اما به گفته مقامات رسمی این کشور درصد آلودگی به علت اعتیاد بسیار یزرگتر از عوامل دیگر انتقال آلودگی است .
براساس آمار دولت افغانستان و دفتر جرایم مواد مخدر سازمان ملل متحد ؛ در سال ۲۰۱۷ میلادی نسبت به سال قبل آن تولید مواد مخدر در افغانستان با ۸۷ درصد رشد روبرو شد به رکورد تولید ۹ هزار تن شکسته شد و این در حالی است که در سال ۲۰۱۶ میلادی، ۴ هزار و ۸۰۰ تن مواد مخدر درافغانستان تولید شده بود.
مراجع بین المللی تایید می کنند که زیر سایه حضور نیروهای ناتو به رهبری آمریکا درافغانستان، میزان اراضی زیر کشت مواد مخدر در افعانستان در سال ۲۰۱۶ میلادی حدود ۲۰۱ هزار هکتار بود و این سطح در سال ۲۰۱۷ به ۳۲۸ هزار هکتار رسید.
با افزایش میزان تولید مواد مخدر در افغانستان که تقریبا در خوش بینانه ترین حالت تنها حدود دو درصد آن توسط پلیس مبارزه با مواد مخدر این کشور کشف و ضبط می شود، طبیعی است الگوی آلوده کردن بطن اجتماع برای فعالیت راحت تر قاچاقچیان، تسهیل تامین منابع مالی گروه های تروریستی فعال در منطقه و همچنین تضمین منافع تشکل های بین المللی فعال در بازار پر سود مواد مخدر در کشورهای غربی به سمت ازدیاد معتادان به عنوان یک بحران ساختگی برای انحراف منابع و افزایش هزینه جامعه روی آورد.
ایدز را باید به عنوان اثر ثانویه فعالیت قاچاقچیان مواد مخدر درافغانستان برشمرد و آگاهی بخشی به مردم و ویژه معتادان شاید کم هزینه ترین راهبردی مقابله با این بیماری باشد زیرا درمان آن هزینه بیشتری را بر جامعه تحمیل می کند و در کشوری مانند افغانستان که بار اخلاقی و فرهنگی مواجه با این بیماری و بیماران آن سنگین است منطقی خواهد بود منطقی است بر راهکارهای پیشگیرانه باید بیشتر تمرکز کرد.
