تحلیل آمار تجارت خارجی سیستان و بلوچستان در حالی بر اهمیت وزنی صادرات مرزی تاکید دارد که افزایش چشمگیر ۴۱ درصدی در وزن کالاهای صادر شده نشاندهنده تقویت زیرساختهای بازارچههای مرزی برای تبادل حجمی کالا است.
به گزارش مرزنیوز و به نقل از ایرنا؛ سیستان و بلوچستان، با وسعت جغرافیایی عظیم و موقعیت جغرافیای سیاسی (ژئوپلیتیکی) منحصربهفرد خود در جنوب شرق ایران، همواره نقشی حیاتی در ژئوپلیتیک منطقهای و تجارت فرامرزی ایفا کرده است.
این استان با داشتن طولانیترین مرزهای خشکی کشور با ۲ همسایه مهم افغانستان و پاکستان، و همچنین دسترسی استراتژیک به آبهای آزاد مانند دریای عمان و اقیانوس هند که دروازهای به هند و بازارهای آسیای جنوبی است، یک ظرفیت عظیم و زیربنایی برای تبدیل شدن به کریدور اصلی ترانزیت و تجارت منطقهای محسوب میشود.
در این میان، بازارچههای مرزی به عنوان کارآمدترین، منعطفترین و کوتاهترین مسیرهای تبادل کالا میان مرزنشینان و بازارهای کشورهای همسایه، محور اصلی توسعه اقتصادی این منطقه قرار گرفتهاند.
وجود گمرکات و بازارچههای مرزی فعال در سیستان و بلوچستان، این استان را به دروازه اصلی ورود به بازار کشورهای همسایه و حتی فراتر از آن تبدیل کرده است
بازارچههای مرزی سیستان و بلوچستان تنها نقاطی برای مبادلات کالا نیستند، بلکه به عنوان موتور محرک رونق تجارت واردات و صادرات، ایجاد هزاران فرصت شغلی مستقیم و غیرمستقیم و ارتقای سطح معیشت مرزنشینان عمل کرده و عملا به شریان حیاتی اقتصاد جنوب شرق کشور تبدیل شدهاند.
وجود گمرکات و بازارچههای مرزی فعال در نقاطی چون میرجاوه، ریمدان، پیشین و میلک، این استان را به دروازه اصلی ورود به بازار کشورهای همسایه و حتی فراتر از آن تبدیل کرده است.
نقش این بازارچهها فراتر از تبادلات خرد مرزی است؛ آنها با تسهیل صادرات محصولات تولیدی کشور از جمله مواد غذایی، مصالح ساختمانی و سوخت، به توازن تجاری کشور کمک شایانی میکنند و در مقابل، واردات قانونی و سازمانیافته کالاهای مورد نیاز را میسر میسازند.
این زیرساختهای تجاری، با جذب سرمایهگذاران و فعالان اقتصادی از سراسر کشور، نه تنها موجب تزریق نقدینگی به منطقه شده، بلکه با حمایت از مشاغل محلی و صنایع کوچک، به طور مستقیم بر کاهش نرخ بیکاری و افزایش امید به زندگی در مناطق محروم مرزنشین تأثیر گذاشتهاند. توسعه و فعالسازی کامل ظرفیتهای این بازارچهها، کلید اصلی پیوند اقتصاد محلی استان با اقتصاد بینالمللی و تضمین امنیت اقتصادی پایدار در این منطقه حیاتی کشور است.
تحلیل آمار صادرات از مرزهای سیستان و بلوچستان
معاون امور بازرگانی و توسعه تجارت ادارهکل صنعت، معدن و تجارت سیستان و بلوچستان گفت: عملکرد تجارت خارجی نشان میدهد که بازارچهها و گمرکات مرزی استان، با رشد ۴۱ درصدی در وزن صادرات، موتور محرک مبادلات خارجی بوده؛ به گونهای که ۸۶ درصد صادرات از مبادی استان به کشورهای همجوار روانه شده است.
روحالله شریفی در گفتوگو با خبرنگار ایرنا افزود: در ۶ ماه نخست سال ۱۴۰۴، کل صادرات سیستان و بلوچستان از گمرکات، بازارچههای مرزی و صادرات اظهاری در گمرکات کشور، با احتساب منطقه آزاد چابهار، به وزن ۲ میلیون و ۳۴۰ هزار و ۹۵۳ تن و ارزش بیش از ۷۴۶ میلیون دلار رسیده که این رقم در مقایسه با مدت مشابه سال قبل، از لحاظ وزن هفت درصد افزایش داشته است.
وی با تفکیک آمار صادرات از مبادی مرزی، اظهار کرد: صادرات سیستان و بلوچستان از گمرکات و بازارچههای مرزی با احتساب منطقه آزاد چابهار به وزن یکمیلیون و ۲۶۶ هزار و ۷۱۴ تن و ارزش بیش از ۱۳۲ میلیون دلار رسیده، این میزان در مقایسه با مدت مشابه سال قبل، از لحاظ وزن ۴۱ درصد افزایش و از لحاظ ارزش ۲ درصد کاهش را نشان میدهد.
معاون امور بازرگانی و توسعه تجارت اداره کل صنعت، معدن و تجارت سیستان و بلوچستان تاکید کرد: در همین حال، کل صادرات استان از گمرکات و بازارچههای مرزی بدون احتساب منطقه آزاد چابهار طی این مدت، به وزن ۳۵۵ هزار و ۳۳۴ تن و ارزش بیش از ۵۸ میلیون دلار بوده است.
وی ادامه داد: اقلام عمده صادراتی سیستان و بلوچستان نیز در این بازه زمانی شامل محصولات معدنی (سیمان، کلینکر) و محصولات کشاورزی (میوه، خرما، ترهبار و محصولات کشاورزی) بوده و کشورهای عمده مقصد صادراتی نیز شامل پاکستان، افغانستان، تاجیکستان، ازبکستان، سریلانکا و هند بوده است.
تحقق هدف صادرات غیرنفتی
شریفی با اشاره به سیاستهای تدوین شده سازمان توسعه تجارت ایران در سال ۹۹، مبنی بر هدفگذاری صادرات غیرنفتی سیستان و بلوچستان به ارزش ۳۸۰ میلیون دلار، خاطرنشان کرد: با توجه به اقدامات اجرایی صورت گرفته، صادرات استان در ۶ ماه نخست سال ۱۴۰۴ به ارزش بیش از ۷۴۶ میلیون دلار انجام شده و تا کنون ۱۹۶ درصد از برنامه هدف صادراتی تحقق یافته است.
وی گفت: طی ۶ ماه نخست سال ۱۴۰۴، کل واردات سیستان و بلوچستان از گمرکات و بازارچههای مرزی با احتساب منطقه آزاد چابهار به وزن یکمیلیون و ۱۷۲ هزار و ۱۷۴ تن و ارزش بیش از یکمیلیارد و ۱۲۲ میلیون دلار رسیده، بررسیها نشان میدهد که واردات استان در مقایسه با مدت مشابه سال قبل، با افزایش ۳۱ درصدی در ارزش و افزایش ۷۰ درصدی در وزن روبرو بوده است.
معاون امور بازرگانی و توسعه تجارت اداره کل صنعت، معدن و تجارت سیستان و بلوچستان تاکید کرد: همچنین، واردات استان از گمرکات و بازارچههای مرزی بدون احتساب منطقه آزاد چابهار طی این مدت، به وزن ۱۵۴ هزار و ۸۴۶ تن و ارزش بیش از ۱۸۱ میلیون دلار بوده است.
به گفته وی؛ اقلام عمده وارداتی شامل برنج، گندم، ذرت دامی، کنجد، دام زنده، گوشت، پارچه، لاستیک خودرو، سیبزمینی، موز و سایر اقلام مجاز بوده و کشورهای عمده طرف واردات نیز پاکستان، امارات متحده عربی، چین، افغانستان و هند بودند.
سهم واردات و صادرات از سایر کشورها
شریفی اظهار کرد: کل واردات سیستان و بلوچستان از سایر کشورها از طریق گمرکات طی ۶ ماه نخست سال ۱۴۰۴ به ارزش بیش از ۹۴۱ میلیون دلار بوده، با توجه به اینکه کل واردات استان در این مدت بیش از یکمیلیارد دلار است، ۸۴ درصد از واردات استان از این مسیر صورت گرفت.
وی ادامه داد: کل صادرات سیستان و بلوچستان به سایر کشورها از طریق گمرکات طی این مدت به ارزش بیش از ۷۳ میلیون دلار بوده، با توجه به ارزش کل صادرات استان ۱۰ درصد صادرات استان به سایر کشورها انجام گرفته است.
تجارت با پاکستان
معاون امور بازرگانی و توسعه تجارت اداره کل صنعت، معدن و تجارت سیستان و بلوچستان بیان کرد: کل صادرات استان به کشور پاکستان از گمرکات و بازارچههای مرزی در ۶ ماه نخست سال به ارزش بیش از ۵۶۹ میلیون دلار بوده که حدود ۷۶ درصد از کل صادرات استان در این دوره به پاکستان انجام و عمده کالاهای صادراتی شامل مصالح ساختمانی (سیمان)، گاز، گوگرد، خرما، کاشی و سرامیک بوده است.
وی گفت: در مقابل، کل واردات سیستان و بلوچستان از پاکستان طی این مدت به ارزش بیش از ۱۷۸ میلیون دلار بوده که نسبت به سال گذشته ۳۰ درصد کاهش نشان میدهد. از کل واردات استان ۱۶ درصد از پاکستان صورت گرفته و اقلام عمده وارداتی شامل برنج خوراکی، کنجد، دام و گوشت قرمز، نخود و کود شیمیایی بوده است.
تجارت با افغانستان
شریفی ادامه داد: کل صادرات سیستان و بلوچستان به کشور افغانستان در این دوره به ارزش بیش از ۱۰۵ میلیون دلار بوده، و کل واردات استان از افغانستان نیز از طریق بازارچههای مرزی نیز به ارزش بیش از ۲ میلیون دلار بوده است.
وی خاطرنشان کرد: در بازه زمانی ۶ ماه نخست سال، اقدامات متعددی در راستای حمایت از مرزنشینان از جمله تأیید ۴۶ کارگزار، ارائه ۵۳ فقره خدمت پیلهوری، صدور کارت برای ۲۱ هزار و ۵۵ خانوار مرزنشین، شناسایی ۳۷ هزار و ۵۰۰ خانوار کولبر و ثبت نام ۲۶ هزار و ۵۲۳ خانوار از کولبران صورت گرفته است.
به گزارش ایرنا، سیستان و بلوچستان دارای ۱۸ بازارچه مرزی شامل هشت بازارچه رسمی، هفت بازارچه غیر رسمی و سه بازارچه خرده فروشی با کشورهای پاکستان و افغانستان بوده که فارغ از تبادلات تجارت رسمی میتواند با انجام معادلات مرزی معیشت مرزنشینان نقش مباشری داشته باشد.
لینک کوتاه: https://marznews.com/?p=216385
