پاکستان با وجود دارا بودن رودخانه های پرآب به علت ضعف در ذخیره آب و کاهش بارندگی با بحران کم آبی مواجه شده است.
مرزنیوز به نقل از ایرنا:همه ساله بخش زیادی از آب رودخانه های این کشور بویژه سند به ارزش ۲۱ میلیارد دلار با وجود نیاز شدید این کشور به آب به اقیانوس می ریزد.
صندوق بین المللی پول با انتشار گزارشی با اشاره به جایگاه سوم پاکستان از نظر کمبود آب اعلام کرد در صورتی که این کشور برای ساخت سدهای بزرگ اقدام نکند در ماههای آینده با خطر خشکسالی مواجه خواهد شد.
اداره رود ایندوس پاکستان (IRSA) در ماه گذشته با صدور بیانیه ای نسبت به کمبود آب دراین کشورهشدار داد.
این اداره با بیان اینکه میزان ذخیره آب سدها تنها برای مصرف یک ماه آینده کفایت می کند ازمردم خواست در مصرف آب صرفه جویی کنند.
اداره استانداردهای بین المللی نیزاعلام کرده است که سدهای پاکستان برای نجات از بحران کم آبی ،دستکم باید ۱۲۰ روز ذخیره آب داشته باشد.
براساس این گزارش تنها دو سد بزرگ ‘مانگالا’ و ‘تربیلا’ پاکستان ظرفیت زیاد ذخیره آب دارد.
تعدادی سدهای کوچک از جمله چشمه، راول و حب نیز در نزدیکی شهرهای کوچک و بزرگ از جمله اسلام آباد پایتخت پاکستان و شهر کراچی بزرگترین و پرجمیعت ترین شهر این کشور ساخته شده که تنها منابع آب شهرها و روستاهای اطراف را تامین می کند.
به گفته سخنگوی اداره سیستم رود ایندوس در پاکستان ،امسال به دلیل طولانی شدن سردی هوا، روند آب شدن یخچالهای طبیعی در رشته کوههای قراقروم در شمال این کشور و در منطقه گیلگت بلتستان نسبت به سالهای قبل با تاخیر مواجه شد که این امر باعث کاهش آب رودخانه سند و ذخایر آب سدها شده است .
این در حالی است که برنامه توسعه سازمان ملل و شورای تحقیقات منابع آبی پاکستان در گزارشی نسبت به بروز بحران امنیت منابع آبی در شبه قاره هند و پاکستان تا سال ۲۰۲۵ هشدار داده است.
به گفته کارشناسان امور هواشناسی پاکستان، شدت یافتن تغییرات اقلیمی، کاهش بارش برف و باران و بی توجهی مسئولان به موضوع هدر رفت منابع آبی و سیستم آبیاری ناقص باعث شده تا بحران کمبود آب هر سال نسبت به سال قبل در پاکستان شدیدتر شود.
پاکستان و هند بعنوان دو رقیب سنتی در منطقه جنوب آسیا ،علاوه بر اختلاف نظر درباره مسئله مورد مناقشه کشمیر بر سر نحوه تقسیم منابع آبی مشترک نیز اختلاف نظر عمیق دارند.
سال ۱۹۶۰ میلادی با دخالت و میانجیگری بانک جهانی معاهده سند بین مسئولان بلند پایه دو کشور به امضاء رسید که بر اساس آن قرار شد پاکستان از منابع آبی رودهای غربی و هند از منابع آبی رودهای شرقی استفاده کند اما با این حال پاکستان بارها هند را به نقض این معاهده متهم کرده است.
بحران کمبود آب حتی دخالت قوه قضایی پاکستان را در پی داشته است.
چندی پیش ‘ثاقب نثار’ رئیس دیوان عالی این کشور با ابراز ناخرسندی عمیق از بی اعتنایی دولتمردان این کشور نسبت به شدت یافتن بحران کمبود آب، از سیاستمداران کشور خواست تمامی توان خود را برای برون رفت از این چالش به کار گیرند.
وی با انتقاد از فساد مالی گسترده در میان سیاستمداران و حاکمان در این کشور گفت: اگر بخشی از بودجه کشور صرف ساخت سدهای بزرگ می شد اکنون کشور با دارا بودن رودهای پرآب به بحران آب دچار نمی شد.
این در حالی است که خالی شدن سدهای کوچک ‘راول’ و ‘حب’ که منبع اصلی تامین آب شرب ساکنان شهرهای اسلام آباد و کراچی است باعث کمبود شدید آب مردم این شهرها شده است.
مسئولان ادارات تامین آب پاکستان هشدار دادند اگر بارش بارانهای موسمی ظرف چند روز آینده دراین کشورآغاز نشود، مردم به صورت جدی با بحران آب روبرو خواهند شد.
از سوی دیگر به دلیل نقص در سیستم لوله کشی و آب و فاضلاب ، مردم این کشور در ردیف چهارم جهان از نظر مصرف زیاد و هدر دادن منابع آبی هستند.
از سوی دیگر ‘ناصر الملک’ نخست وزیر دولت موقت پاکستان که مسئول برگزاری انتخابات آزاد و شفاف در این کشور است به دلیل بحران کمبود آب، نشست اضطراری شورای آب را در نهم ژوئیه(۱۷) برای چاره جویی برای تامین آب آشامیدنی و کشاورزی خواستار شده است.
قرار است انتخابات سراسری پاکستان در ۲۵ ژوئیه ( ۳ مرداد ) در سراسر این کشور برگزار شود.
بیشتر سیاستمداران و احزاب سیاسی و مذهبی فارغ از بحران آب خود را آماده انتخابات می کنند.
با این حال رهبران احزاب بزرگ سیاسی پاکستان از جمله حزب مردم و تحریک انصاف مدعی هستند اگر در انتخابات پیروز شوند بحران آب را درمدت زمان کوتاهی رفع می کنند.
سید بهادر حسینی تشنیزی
