کارشناس مسائل ترکیه گفت: موضوع کشیش برانسون باعث شد تنش ها بین آنکارا و واشنگتن سر باز کند اما ترکیه نهایتا با آمریکا مذاکره خواهد کرد.
مرزنیوز به نقل از ایرنا:«ابراهیم فراهانی» روز دوشنبه درباره علل اختلافات ترکیه و آمریکا گفت: بعد از سرنگونی سوخوی روسی، ترکیه انتظار داشت اعضای ناتو بر اساس ماده ۵ – که هر کشوری اعضای ناتو را تهدید کند باید از آن حمایت کنند- از ترکیه حمایت کنند، اما ترکیه این حمایت را از ناتو ندید. ناتو به نوعی میان روسیه و ترکیه پا درمیانی کرد.
وی ادامه داد: با این اتفاق ترکیه به دنبال کسب یک استقلال امنیتی نسبی غیراز ناتو حرکت کرد و دیدیم که با وجود تنش های لفظی میان اردوغان و پوتین در نهایت ناگهان بعد از هشت ماه اردوغان با پوتین دیدار کرد و بعد از آزادسازی حلب هم بلوک آستانه تشکیل شد.
کارشناس مسائل ترکیه افزود: با وجود آنکه در آن مقطع سفیر روسیه در ترکیه ترور شده بود پوتین به گرمی از اردوغان استقبال کرد؛ دلیل این رفتار مهربانانه پوتین با اردوغان این بود که ترکیه ارتش دوم ناتو است و روسیه می تواند از این طریق به تزلزل ناتو کمک کند.
فراهانی خرید سامانه اس -۴۰۰ را موضوع بعدی تنش بین آنکارا و واشنگتن عنوان کرد و گفت: کلیه ساختارهای نظامی – امنیتی ناتو در مقابله با شرق تعریف شده و با این اقدام عملا سامانه اس-۴۰۰ در یک کشور عضو ناتو مستقر می شود.
وی سومین مسئله چالش برانگیز بین ترکیه و آمریکا را حمایت آمریکا از« پ. ی. د.» کردهای وابسته به «پ. ک. ک.» عنوان کرد و اظهار داشت: اوباما دغدغه های امنیتی ترکیه را قبول نکرد و گروه «اس.دی.اف» نیروهای سوریه دموکراتیک(قسد) را تشکیل داد و ائتلاف تحت رهبری آمریکا با حمایت از این نیروها توانست شرق سوریه را به نوعی تصرف کند.
کارشناس مسائل بین الملل افزود: موضوع کشیش برانسون باعث شد تنش ها بین ترکیه و آمریکا سر باز کند نکته مهم این است که در آمریکا ترامپ به عنوان یک کارگزار پوپولیست به جنگ ساختار سیاسی رفته است؛ ترامپ آمریکایی را نژاد برتر می داند، خصوصا که کشیش برانسون یک سفید پوست است، مایک پنس معاون ترامپ هم یک صهیونیست است و اعتقاد دارد به یک مسیحی توهین شده است.
فراهانی اضافه کرد: از طرف دیگر جیمز ماتیس وزیر دفاع به نوعی نماینده ساختار است و اعتقاد دارد با قراردادهایی که ترکیه برای استقرار سامانه اس-۴۰۰ و قرارداد ۲۲ میلیارد دلاری برای احداث نیروگاه های هسته ای منعقد کرده، ساختار و نظم امنیتی ناتو با ترکیه به هم خورده است.
وی در عین حال گفت: واقع امر این است که ترکیه به راحتی می توانست کشیش برانسون را آزاد کند، اگرچه کشیش برانسون حتما با فتح الله گولن ارتباط دارد و اتهامات علیه وی هم درست است، ولی ارزش این را ندارد که ترکیه با آمریکا درگیر شود.
**حمایت قطر از ترکیه
کارشناس مسائل ترکیه در ادامه به دلایل حمایت قطر از ترکیه اشاره کرد و گفت: بعد از تحولات سال ۲۰۱۱ تحت عنوان بهارعربی یا بیداری اسلامی، ایران و ترکیه به عنوان دو کشور اسلامی غیرعرب از این بحران ها مصون ماندند.
به گفته فراهانی در این مقطع دو ایدئولوژی سلفی گری و اخوانی باهم وارد مبارزه شدند؛ رهبری اخوان المسلمین با قطر و ترکیه بود که حمایت های سیاسی و نظامی از سوی ترکیه و حمایت مالی از سوی قطر انجام می شد وعربستان و امارات هم از تفکر سلفی حمایت می کردند.
وی با بیان اینکه ترکیه حامی اصلی قطر درجریان بحران بین دوحه – ریاض بود یادآورشد: اگرچه ایران مرزهای هوایی در اختیار قطر قرارداد ، اما پایگاه مرکزی آمریکا در قطر قرار دارد و آمریکا اجازه نمی دهد ایران نقش بیشتری در این کشور داشته باشد، اما به ترکیه اجازه می دهد؛ گذشته از اینها تمام ورزشگاه هایی که برای جام جهانی ۲۰۲۲ ساخته می شوند توسط شرکت های ترکیه ای در حال ساخت است و در کل رابطه ترکیه و قطر روابط برادر بزرگ و برادر کوچک است.
این کارشناس مسائل خاورمیانه با بیان اینکه اقتصاد ترکیه اقتصاد نوظهور است که دو دهه سابقه دارد، به زمینه های شکل گیری این اقتصاد اشاره کرد و اظهارداشت: بعد از ۱۹۸۳ «تورگوت اوزال» (هشتمین رئیس جمهوری ترکیه) که تمام رقبایش سرکوب شده بودند به قدرت می رسد. اوزال از طرفی پایان جنگ سرد را درک می کند و این را هم می داند که ترکیه دیگر نقش سابق به عنوان سد نفوذ شوروی سابق را ندارد علاوه بر این مسئله جهانی شدن را هم درک می کند.
وی اضافه کرد: نکته ای که درخصوص به قدرت رسیدن اسلامگرایان در دو مقطع باید مورد توجه قرار بگیرد این است که در سال ۱۹۹۷ نجم الدین اربکان (نخست وزیر پیشین ترکیه) با کودتا کنار گذاشته می شود، سال ۲۰۰۲ حزب عدالت و توسعه به قدرت می رسد و سال ۲۰۰۳ با رفع مشکل قانون اساس، اردوغان نخست وزیر می شود، علت این است که اربکان ضدغرب، ضد گولنی و ضد اسرائیلی بود، اما اردوغان در هر سه مورد کنار آمد.
فراهانی با اشاره به مشکلاتی که اقتصادهای نوظهور با آن مواجه هستند، گفت: در سال ۲۰۰۱ صندوق بین المللی پول بدهی های سنگین ترکیه را تضمین کرده و اجازه سرمایه گذاری در این کشور را می دهد در این مدت ترکیه چند وام دریافت کرده است، اما الان بدهی خارجی ترکیه ۵۰ درصد تولید ناخالص داخلی این کشور را تشکیل می دهد که ۲۰ درصد آن صرف بازپرداخت بدهی ها می شود.
به گفته این کارشناس مسائل بین المللی در سال ۲۰۱۸ سررسید یک سوم این بدهی ها است؛ ترکیه باید تسویه کند و این بحران بدهی هزینه سنگینی برای اقتصاد ترکیه به همراه دارد.
وی خاطرنشان کرد: شورای روابط خارجی سنای آمریکا مصوبه ای داشته که بر اساس آن آمریکا نباید به ترکیه هواپیمای اف-۳۵ بدهد؛ علاوه بر این گفته اند که اعطای وام به ترکیه را متوقف کنند.
فراهانی در بخش دیگر از اظهارات خود با تاکید بر حیاتی بودن ثبات ترکیه برای اروپا گفت: زمانی که در جریان بحران سوریه موج پناهندگان آن قدر سهمگین بود، که اتحادیه اروپا را در مرز فروپاشی پیش برد به طوری که یکی از دلایل برگزیت (خروج انگلیس از اتحادیه اروپا ) همین مسئله عنوان می شود؛ از طرف دیگر ترکیه سد نفوذ بحران به اروپاست برای همین اقتصاد و امنیت ترکیه برای اروپا اهمیت ویژه ای دارد.
** بازگشت ترکیه به روند رشد اقتصادی گذشته بعید است
کارشناس مسائل سیاسی در ادامه درباره درخواست ها از مردم ترکیه برای حمایت از لیر (واحد پول ملی ترکیه) گفت: سرمایه اجتماعی به این معنا است که دولت را در موقعیت بحران کمک کند، اما در تمام انتخاباتی که از ۲۰۱۴ به بعد در ترکیه برگزار شد میزان آرای اردوغان و تیم او (حزب عدالت و توسعه) یا از ۵۲ درصد بالاتر نرفته یا زیر ۵۰ درصد رفته است، بنابراین با یک جامعه دو قطبی در این کشور مواجه هستیم.
وی اضافه کرد: از طرف دیگر آرایی که معمولا به اردوغان داده می شود پوپولیستی است به طوری که در سه شهر بزرگ ازمیر، استانبول و آنکارا بالای ۷۰ درصد رای دهندگان به رقبای اردوغان رای داده اند. بنابراین طبقه متوسط که معمولا جامعه مدنی را شکل می دهد و در بحران های اجتماعی رابط بین مردم و حکومت هستند، وجود ندارد.
فراهانی اضافه کرد: موضوع دیگر این است که با وجود اینکه اردوغان شخصیت کاریزماتیک دارد، اما این شخصیت به این دلیل رای می آورد که ثبات ترکیه حفظ شود در موقع بحران ممکن است اعتمادی به وی وجود نداشته باشد که مردم اندوخته خود را به بانک ها بسپارند.
این کارشناس مسائل بین المللی با اشاره به نوظهور بودن اقتصاد ترکیه ، گفت: اساس توسعه بر ساختارهای نظام لیبرالی است و امنیت نقش غیر قابل انکاری در این اقتصاد دارد در ترکیه بعد از ۲۰۱۶ به ویژه بعد از کودتای نافرجام امنیت از بین رفت و فرار سرمایه در این کشور از ۲۰۱۶ آغاز شد و در سال ۲۰۱۸ هم افزایش یافت به طوری که اردوغان قبل از انتخابات گفت که هر کس سرمایه را از ترکیه خارج کند خیانتکار است.
وی تصریح کرد: با این شرایط بازگشت به رشد اقتصادی ترکیه مانند گذشته بعید است و در این روند اردوغان باید کنار بیاید؛ اردوغان همان طور که قبل از این در مقابل روسیه و اسرائیل چرخیده است، این بارهم نهایتا مذاکره خواهد کرد، منتهی در این ماجرا باید وجهه آمریکا ستیزی و حمایت از فلسطین خود را حفظ کند و در نهایت هم این طور وانمود می کند که آمریکایی ها عذرخواهی کردند.
به گزارش ایرنا، «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری آمریکا روز جمعه بار دیگر با انتقاد از تداوم بازداشت «اندرو برانسون» کشیش آمریکایی در ترکیه، آنکارا را به افزایش فشارها تهدید کرد.
تداوم بازداشت این کشیش آمریکایی طی هفته‌های گذشته، منجر به ایجاد تنش جدی در رابط دو کشور شده است.
این کشیش آمریکایی که متهم به ارتباط با کودتاگران ترکیه، همدستی با گروه‌های تروریستی و نیز جاسوسی برای آمریکا است، به ۳۵ سال زندان محکوم شده است.
ترامپ اخیرا در واکنش به این حکم، تعرفه واردات آلومینیوم و فولاد از ترکیه را به دو برابر افزایش داده است، که این اقدام موجب سقوط ارزش لیر و واکنش تند مقام‌های ترکیه شد.
«رجب طیب اردوغان» رئیس جمهوری ترکیه گفته است که از موضع خود عقب نخواهد نشست.
وی با افزایش تعرفه گمرکی واردات برخی کالاهای آمریکایی، از مردم ترکیه خواسته است در این جنگ اقتصادی او را همراهی کنند.
