انزوای خودخواسته آمریکا به دلیل خروج از برجام از نظر سیاسی و اقتصادی به ضرر کاخ سفید خواهد بود؛ این اقدام ضمن بی اعتبار ساختن واشنگتن، نزدیکی بیشتر تهران و مسکو در ابعاد منطقه ای و بین المللی را موجب می شود.
مرزنیوز به نقل از ایرنا:خروج «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری آمریکا از توافق هسته ای با تحلیل های گوناگونی همراه است. اگرچه او مدعی است به وعده های انتخاباتی خود عمل کرده اما به اعتقاد تحلیلگران ترامپ به دنبال فشار بر ایران در حوزه های اقتصادی و کسب امتیازهای سیاسی بیشتر است .
با این حال به نظر می رسد اقدام اخیر رییس جمهوری آمریکا نمی تواند اهداف مورد نظر کاخ سفید را برآورده سازد.
بنابر اعتراف رسانه های غربی، حتی اگر اروپا هم در این فرایند از واشنگتن پیروی کند، دو کشور روسیه و چین تلاش می کنند تا جای خالی اروپا و آمریکا را برای تهران پُر کنند. این امر مشارکت سیاسی و اقتصادی ایران و روسیه و نفوذ آن ها را در تحولات خارومیانه تحکیم و تثبیت می کند.
**فرصت راهبردی روسیه در برابر آمریکا
نزدیکی سیاسی و نظامی مسکو و تهران به یکی از نگرانی های اصلی سیاستگذاران آمریکایی تبدیل شده است.روزنامه «واشنگتن پست» تحکیم روابط ایران و روسیه در حوزه های اقتصادی و سیاسی را از پیامدهای خروج ترامپ از توافق هسته ای دانست و به نقل از «رابرت منندز» عضو برجسته کمیته روابط خارجی سنای آمریکا نوشت: در حالی که بسیاری از سناتورها به شدت با برجام مخالف بودند اما خروج ترامپ از این توافق را بدون برنامه ریزی جامع ارزیابی دانسته و آن را اشتباهی بزرگ می دانند.
«علت آن است که اکنون دولت های ایران، روسیه و چین فرصتی را به دست آورده اند تا از انزوای خودخواسته آمریکا استفاده کرده ، روابط اقتصادی و نظامی محکم تری را بسازند و چالش های کاخ سیفد را عمیق تر کنند. »
تحلیل روزنامه آمریکایی «هافینگتون پست» نیز خروج ترامپ از توافق هسته ای را برگ برنده پوتین ارزیابی کرد و نوشت: برجام نمونه بارزی از خط مشی های رئیس جمهوری آمریکا است که مورد انتقاد متحدان اروپایی کاخ سفید قرار گرفت اما از سوی رهبر روسیه استقبال شد.
به نوشته این گزارش، خروج از توافق هسته ای روابط آمریکا در سرتاسر جهان را تضعیف و چالش هایی را برای کاخ سفید ایجاد می کند که سال ها باید با آن دست به گریبان باشد. این حرکت ترامپ البته برای رقیب اصلی آمریکا (روسیه) یک امتیاز به شمار می رود و دو هدف اصلی پوتین را برآورده می سازد.
نخست اینکه رهبری آمریکا بر قدرت های دموکراتیک جهان را که اکنون یکه تاز هستند، تضعیف می کند و به جای آن شبکه جایگزین مورد علاقه روسیه – متشکل از ایران و شرکای آن در خاورمیانه -را تقویت خواهد کرد.
در همین ارتباط شکاف میان آمریکا و سه متحد اصلی کاخ سفید در اروپا هم به سرعت پس از سخنرانی ترامپ آشکار شد و رهبران سه کشور آلمان، فرانسه و انگلستان با صراحت از اقدام ترامپ ابراز تاسف و نگرانی کردند. آن ها بر تعهد خود نسبت به اجرای برجام تاکید داشتند.
«جان گارامندی» از اعضای برجسته کمیته نیروهای مسلح مجلس آمریکا اعتقاد دارد: اقدام ترامپ متحدان را بیشتر از گذشته از واشنگتن دور کرد موضوعی که بسیار مهم و تعیین کننده است .
خروج از برجام، فرصتی را برای رهبر روسیه ایجاد کرد تا نشان دهد مسکو برخلاف واشنگتن به تعهدات بین المللی همچون توافق با ایران متعهد است.
هافینگتون پست آورد: اعتبار آمریکا اکنون دچار تزلزل شده است، این کار تهران را به مسکو نزدیک می سازد و روابط آن ها را پس از مشارکت در سوریه، محکم تر می کند.
برخی کارشناسان خروج ترامپ از برجام را حتی دستاوردی ژئواستراتژیک برای روسیه می بینند؛ البته سیاست های کاخ سفید هم به تقویت این روند بسیار کمک کرد. به نوشته هافینگتون پست ، شاید اکنون آمریکا در نیمه جنوبی خاورمیانه قدرت نسبتا برتری به شمار بیاید اما در بخش های کلیدی منطقه همچون سوریه، عراق و ترکیه، رهبران مسکو از نفوذ بیشتری برخوردار هستند. حال پس از ۲۷ سال پوتین، روسیه را به نقطه ای تقریبا برابر با آمریکا رسانده است.
**تقویت روابط اقتصادی ایران و روسیه
کارشناسان تاکید دارند با خروج آمریکا از توافق هسته ای روسیه و دیگر کشورهای قدرتمند روابط تجاری خود را با ایران به اشکال دیگر گسترش خواهند داد. روسیه و ایران حتی پیش از توافق هسته ای سال ۲۰۱۵ هم با وجود اعمال تحریم های بین المللی، تجارت دوجانبه خوبی را داشتند. اکنون شرکت های روسی حتی با اجرای دوباره تحریم ها، بدون هیچ مانعی به همکاری با ایران ادامه می دهند و در واقع خروج ترامپ از توافق موجب احیای دوباره روابط تهران – مسکو می شود.
تارنمای «بوستون گلاب» در گزارشی آورد همزمان با اقدام اخیر ترامپ، روسیه به دنبال امضای توافق تجارت آزاد با ایران است. در این روند، روسیه تنها نیست و گفته می شود اقمار پیشین شوروی در آسیای میانه هم در آینده نزدیک این قرارداد را امضا خواهند کرد.
«یوری اوشاکوف» مشاور رئیس جمهوری روسیه در امور خارجی اعلام کرد این موضوع مدت طولانی در حال بررسی بود ولی اکنون با خروج ترامپ از برجام و اعمال تحریم علیه ایران همزمان شده است. کشورهای بلاروس، قزاقستان، ارمنستان و قرقیزستان در کنار ایران و روسیه در این توافق حضور خواهند داشت.
در حالی که روسیه اقدام واشنگتن برای خروج از برجام را محکوم می کند ، تارنمای روزنامه عرب نیوز، تصمیم ترامپ برای شرکت های روس را مفید و سودمند دانست و نوشت: این شرایط که مسکو کمتر از کشورهای اروپایی تحت تاثیر تحریم های ایالات متحده قرار می گیرد، برای بنگاه های اقتصادی روسیه سودآور خواهد بود.
«ولادیمیر سوتنیکوف» تحلیلگر سیاسی روس می گوید: «اروپا امیدوار بود با توافق سال ۲۰۱۵ بتواند تجارت با ایران را احیا کند اما با اقدام ترامپ، دیگر نمی تواند به آینده امیدوار باشد. در این شرایط روسیه قادر خواهد بود به روابط خود با تهران سرعت دهد».
این تحولات از جهت سیاسی هم برای روسیه حائز اهمیت شده و هم پوتین بر تحرک دیپلماتیک خود افزوده است. وی قرار است در هفته های آینده در روسیه با «آنگلا مرکل» صدراعظم آلمان و «امانوئل مکرون» رئیس جمهوری روسیه گفت وگو کند.
پوتین تصمیم دارد با «یوکیا آمانو» مدیر آژانس بین المللی انرژی اتمی نیز در این زمینه دیدار و گفت وگویی انجام دهد تا توافقی را که ترامپ برای نابودی آن تلاش می کند ، زنده نگه دارد.
در همین چارچوب برخی تحلیلگران با مشاور پوتین هم نظر هستند و خروج ترامپ از برجام را عامل نزدیکی روسیه با کشورهای اروپایی می دانند.
خبرگزاری ،آسوشیتدپرس و تارنمای شبکه ای.بی.سی نیوز آمریکا به نقل از اوشاکوف آورده اند دیدگاه رهبران فرانسه و آلمان با نظر پوتین در موضوع برجام مشابه است و همین امر می تواند به رغم داشتن برخی اختلاف نظرها به ویژه در مورد سوریه و اکراین، موضع آن ها را یکدیگر نزدیک کند.
با این حال گرچه رسانه های غربی سیاست خصمانه ترامپ را عاملی برای نزدیکی بیشتر مسکو و تهران می بینند اما روزنامه ها و رسانه های صهیونیستی تلاش می کنند شکاف و تنش میان تهران و مسکو را به مخاطبان القا کنند.
این درحالی است که برخی رسانه های صهیونیستی و وابسته به آنها در روزهای گذشته با انتشار برخی گزارشات غیر واقعی سعی در القا ایجاد شکاف میان ایران و روسیه پس از خروج ترامپ از برجام دارند.
از نگاه رسانه های غربی ؛تهران و مسکو مناسبات خود را گسترش می دهند
