روزشمار قطار شهری اهواز حالا از ۱۳ ساله شدن این پروژه خبر می دهد؛ پروژه ای که کلنگ آن به امید بهبود وضعیت ترافیک این کلانشهر به زمین زده شد اما حالا سازه های نیمه کاره آن در سطح شهر به مختل کننده رفت و آمد شهری تنزل یافته اند.
مرزنیوز به نقل از ایرنا:پروژه قطار شهری اهوازهمزمان با شهرهای شیراز، اصفهان و تبریز در اهواز آغاز شد اما در حالی که خطوط مترو در این کلانشهرها به بهره‌برداری رسیده است قطار شهری اهواز همچنان در مراحل اولیه باقیمانده و روند کندی را دنبال می‌کند.
پروژه متروی اهواز از نیروگاه زرگان در شمال شرقی اهواز شروع می‌شود و پس از عبور از میدان های اصلی شهر، در منطقه بقایی در جنوب غربی اهواز به انتهای مسیر خود می‌رسد. طول این مسیر بر اساس مصوبه شورای عالی ترافیک کشور ۲۳ کیلومتر و شامل ۲۴ ایستگاه است. این پروژه به دو فاز دسته بندی و فاز نخست آن از فرودگاه تا مصلی همراه با ۶ ایستگاه تعیین شده است.
طبق قوانین حاکم بر پروژه‌های شهری در کشور، شهرداری و دولت هرکدام موظف هستند که ۵۰ درصد از مبلغ قرارداد این پروژه کلان را تأمین کنند با این وجود نماینده عالی دولت در استان خوزستان معتقد است که شهرداری به تعهدات خود عمل نکرده است.
استاندار خوزستان در آخرین اظهارات خود درخصوص پروژه قطار شهری اهواز عنوان کرد: دولت تاکنون بیش از پنج هزار و ۸۰۰ میلیارد ریال در پروژه مترو اهواز هزینه کرده است؛ طبق توافقات قرار بود دولت و شهرداری به نسبت مساوی برای این پروژه هزینه کنند اما شهرداری تاکنون ۲۰۰ میلیارد ریال هزینه کرده است.
غلامرضا شریعتی ادامه داد: متروی سایر کلانشهرها از جمله شیراز، کرج، تبریز و مشهد با مشارکت دولت و شهرداری به بهره برداری رسیده است. اگرچه شهرداری اهواز برای تکمیل پروژه مترو اعلام آمادگی کرده اما تاکنون شاهد خروجی نبوده ایم.
**تکمیل متروی اهواز اولویت دولت است
معاون رییس جمهور نیز در سفر اردیبهشت ماه امسال به استان خوزستان از آماده شدن قطعه باقیمانده از قطار شهری اهواز به عنوان یکی از اولویت های دولت یاد کرده و گفته بود: دولت در تبصره پنجم قانون بودجه تعهداتی نسبت به مترو و قطار شهری داشته و از اوراق مشارکتی که در این رابطه منتشر می‌شود ۵۰ درصد را دولت تعهد تضمین می‌کند.
محمدباقر نوبخت اظهار داشت: مترو اهواز ۲۳ کیلومتر تعهد شده که تا کنون حدود ۱۱ کیلومتر آن انجام شده است و تکمیل آن نیاز به اعتبارات عمرانی و ارزی دارد. برای تکمیل این ۱۱ کیلومتر از متروی اهواز نیز قرار شد ظرف کوتاه ترین زمان تمهیدات لازم اندیشیده شود و مشکلات نوع تضمین آن نیز در بانک مرکزی رفع شود.
**خبری از افتتاح متروی اهواز در سال ۹۷ نیست
باوجود این ابراز امیدواری ها، مدیرعامل سازمان قطار شهری اهواز در پاسخ به سوال خبرنگار ایرنا درخصوص آخرین وضعیت متروی اهواز با اشاره به اینکه گام نخست از خط اول متروی اهواز تا پایان سال ۹۷ به بهره برداری نمی رسد گفت: اگر در بهترین شرایط منابع مالی این پروژه تامین شود به یک دوره ۱۸ ماهه برای بهره برداری زمان نیاز داریم.
شهرام شاهین زاده با بیان اینکه تکمیل گام نخست از خط اول متروی اهواز به ۶هزار میلیارد ریال نیاز دارد افزود: امسال برخلاف سال های گذشته در بند ۱۳ مجوز بانک مرکزی ، بانک های عامل از تضمین اصل و سود اوراق مشارکت منع شده که این امر به شدت رغبت سرمایه گذاران را کاهش داده به طوری که با وجود ۲ دوره صدور اوراق مشارکت هیچ سرمایه گذاری حاضر به خرید این اوراق نشد.
وی با بیان اینکه از سویی این اوراق باید در بازار فرابورس به فروش برسند گفت:برای عرضه این اوراق در فرابوس سه رکن ناشر(شهرداری) خریدار(سرمایه گذار) و ضامن لازم است، در صورتی که پیش از این بانک های عامل ضامن می شدند اما با تغییرات اعمال شده توسط بانک مرکزی در عمل رکن ضامن حذف شده است.
شاهین زاده افزود: امیدواریم تا پیش از پایان تیر امسال برای بار سوم مجوز انتشار اوراق مشارکت را بدهند زیرا با یک سرمایه گذار وارد مذاکره شده ایم که وی اوراق را بخرد و شرکتی را ضامن این اوراق کند. اگر بانک مرکزی این مجوز را به ما ندهد اوراق مشارکت سال ۹۶ باطل می شود.
وی ادامه داد: زمانی که پروژه قطار شهری اهواز به مناقصه گذاشته شد امیدوار بودیم با فعال شدن فاینانس تامین اعتبار به موقع و مستقل از دولت برای ما فراهم شود اما ۲ کلانشهر اهواز و کرج در تامین اعتبار دچار مشکل شدند و به همین سبب تمام بار تامین اعتبار به دوش شهرداری و دولت افتاد.
**تصمیمی به تغییر پیمانکار نیست
معاون هماهنگ کننده امور عمرانی استانداری خوزستان بزرگترین خدمت به پروژه قطار شهری اهواز را تعیین تکلیف شرایط فعلی آن دانست و تصریح کرد: در تلاش هستیم که حداقل فاز اول این پروژه تا پایان سال تعیین تکلیف شود اما تجهیز ایستگاه ها و راه اندازی آن در سال جاری بعید بنظر می رسد.
فرامند هاشمی زاده درخصوص بند ۱۳ مجوز بانک مرکزی یادآورشد: طبق مجوز بانک مرکزی بانک های عامل نمی توانند اوراق را تضمین کنند بلکه خود انتشار دهنده باید متعهد شود که این مصوبه مختص به قطار شهری اهواز نیست و برای تمام پروژه ها می باشد.
وی ادامه داد: طبق دستور رییس جمهور وزارت کشور باید در این خصوص تضمین کافی دهد. دولت و شهرداری نیز موظف به تزریق اعتبار و تکمیل این پروژه شده اند.
هاشمی زاده درخصوص تعیین تکلیف پیمانکار پروژه و احتمال تغییر آن نیز گفت: تغییر پیمانکار مراحل و پروسه خاص خود را دارد که زمانبر است مگر آنکه پیمانکار به تعهدات خود عمل نکند که در این صورت حق تغییر آن برای کارفرما محفوظ است.
وی ادامه داد: پیمانکار پروژه متعهد شده است که در روند اجرای پروژه قطار شهری تغییرات مثبت ایجاد کند تا فاز اول آن تکمیل شود.
**ادعای طلب یکهزار و ۸۵۰ میلیارد ریالی پیمانکار
رییس شورای شهر اهواز نیز پای مشکلات مالی شهرداری اهواز را به میان آورد و گفت: در قطار شهری مشکل منابع مالی وجود دارد و همه درباره وضعیت مالی شهرداری هم اطلاع دارند.
محمدجعفر فلسفی ادامه داد: چالش بزرگی که ما پیدا کردیم ادعای پیمانکار بود. قرار داد بر اساس EPC است. اکنون بحث شده و پیمانکار ادعا کرده که ما کار را اضافه کرده‌ایم.
وی با اشاره به اینکه پروسه مباحث حقوقی و فنی مترو اهواز هم سبب شده که کار با مشکلاتی مواجه شود یادآور شد: ادعای پیمانکار مبنی بر رقم بسیار بالایی بود و پیمانکار می‌گوید که یکهزار و ۸۵۰ میلیارد ریال طلبکار هستم.
فلسفی تصریح کرد: در زمینه اخذ وام و اوراق مشارکت برای پروژه کلانشهر اهواز دو راه وجود دارد نخست اینکه از انجام این کار صرف نظر کنیم و دوم اینکه متعهد شویم و در راستای برطرف کردن مشکل تلاش کنیم که راه دوم را برگزیدیم.
بنابراین گزارش، آنچه مبرهن است آنکه سرگذشت پروژه قطار شهری اهواز علی رغم هزینه های بسیار، وعده های رنگارنگ و ایجاد مزاحمت برای شهروندان در طول سالیان متمادی همچنان تاریک و نامشخص است. این درحالیست که گرمای هوا در بیشتر ماه های سال و کمبود اتوبوس و تاکسی در ناوگان حمل و نقل عمومی ضرورت تکمیل این پروژه را چند برابر می کند.
