سهم پاکستان در فوتبال جهان از سال های گذشته تاکنون تنها تولید توپ های جام جهانی بوده است و در جام جهانی ۲۰۱۸ روسیه نیز توپ فوتبال و احمدرضا نوجوان ۱۵ ساله پاکستانی که والدینش در تولید این توپها نقش دارند، به عنوان دو نماینده مردم این کشور حضور دارند.
مرزنیوز به نقل از ایرنا:’تل استار ۱۸ ‘ عنوان توپ مسابقات جام جهانی ۲۰۱۸ روسیه است که در شهر سیالکوت ساخته شده است.
از سوی دیگر امسال فیفا به نمایندگی از مردم پاکستان از ‘احمدرضا’ نوجوان ۱۵ ساله برای شیر و خط کردن بین دو تیم برزیل و کاستاریکا دعوت به عمل آورد.
پدر، پدر بزرگ و جد ‘احمدرضا’ نوجوان پاکستانی علاقه مند به فوتبال، همگی طی یک قرن گذشته زندگی خود را از طریق ساخت توپ فوتبال سپری کرده اند.
این توپ که تلفیقی از سنت و مدرنیته در صنعت توپ سازی جهان است با استفاده از فنآوری مدرن با دستان هنرمند کارگران سیالکوتی ساخته شده است.
کارخانه «فوروارد اسپورتس» در شهر «سیالکوت» واقع در ایالت پنجاب پاکستان، توپ های مورد نیاز برای جام جهانی ۲۰۱۸ روسیه را تولید می کند و این کارخانه که تنها کارخانه تولید توپ فوتبال در پاکستان است، محصولات خود را برای شرکت ورزشی معروف آدیداس آلمان تولید می کند.
پاکستان یکی از مهم ترین کشورهای جهان در عرصه تولید توپ فوتبال و دیگر تجهیزات ورزشی در جهان است.
پاکستانی ها که از مطرح ترین های جهان در رشته های ورزشی هاکی روی چمن، کریکت، اسکواش و بوکس هستند، معمولا علاقه چندانی حتی به تماشای فوتبال نیز ندارند اما توپ مورد استفاده در جام جهانی، پیش از این به دست کارگران زحمتکش زن و مرد پاکستانی در شهر «سیالکوت» تولید شده است.
برای نخستین بار، در توپ ‘تل استار ۱۸ ‘ یک تراشه NFC تعبیه شده که امکان برقراری ارتباط توپ و گوشی هوشمند را فراهم می کند.
این فناوری با تبادل اطلاعات ثبت شده بین تراشه و دستگاه مورد نظر باعث کاهش احتمال خطای داوران در طول مسابقات جام جهانی شده و به داوران این امکان را می دهد که مواردی از قبیل عبور توپ از خط را شناسایی کنند.
*** سیالکوت؛ شهر صنعتی مهم پاکستان
شهر سیالکوت در شرق پاکستان مرکز تولید توپهای فوتبال جهان است که دهها کارگاه کوچک و بزرگ با حضور هزاران کارگر ماهر به کار توپ سازی می پردازند.
بیشتر سازندگان و کارگران این شهر، مهارت ساختن توپ فوتبال را از پدران خود به ارث برده اند و مردم این شهر پاکستان دو تا سه نسل به ساخت توپ فوتبال اشتغال داشته اند.
شهر صنعتی ‘سیالکوت ‘در ۱۲۵ کیلومتری شمال غربی لاهور واقع شده و تنها چند کیلومتر با منطقه تحت کنترل هند یعنی جامو فاصله دارد.
این شهر دارای تاریخچهای چند هزار ساله بوده و تاکنون بارها بین اقوام و ادیان هندو، بودایی، فارس، یونانی، افغان، ترک، انگلیس و سیک دست به دست شده تا این که بالاخره زیر نظر حکومت کشور پاکستان قرار گرفت.
جمعیت سیالکوت حدود یک میلیون نفر اعلام شده است و این شهر پس از لاهور و فیصل آباد به عنوان سومین مرکز اقتصادی در پنجاب محسوب میشود.
سیالکوت از طریق پایه بازرگانی این شهر با بورس لاهور در ارتباط است و چند بانک دولتی پاکستان نیز در این شهر شعبه دارند و بر اساس آمارها، پس از کراچی، سیالکوت دومین شهر پاکستان از نظر حجم درآمد ارزی به دلیل صادرات کالا محسوب میشود.
سیالکوت تاکنون بارها جایزه صادرکننده نمونه پاکستان را کسب کرده و یک بخش صنعتی و یک منطقه فرآوری صادرات داشته و از نظر درآمد سرانه، بالاترین رتبه را در میان شهرهای پاکستان دارد.
پاکستان یکی از بزرگترین صادرکنندگان توپ فوتبال در جهان است به نحوی که ۷۰ درصد توپ فوتبال جهان در پاکستان و بویژه در شهر سیالکوت ساخته می شود.
سالانه ۴۰ میلیون توپ به ارزش ۲۱۰ میلیون دلار در پاکستان و بیشتر در شهر سیالکوت ساخته و به کشورهای مختلف جهان بویژه کشورهای فوتبال دوست صادر می شود .
شهر سیالکوت یک قرن سابقه تولید توپ فوتبال در جهان را دارد و پس از کراچی دومین شهر صنعتی پاکستان و صادرکننده محصولات تولیدی ورزشی و غیر ورزشی به شمار می رود.
۹۹ درصد تولیدات صنعتی شهر سیالکوت به خارج از این کشور صادر می شود و کل صادرات صنعتی این شهر به یک میلیارد و ۶۰۰ میلیون دلار می رسد.
*** سابقه استفاده از توپ تولیدی پاکستان در جام جهانی
برای نخستین بار، توپ فوتبال پاکستان در مسابقات جام جهانی ۱۹۸۲ میلادی مورد استفاده قرار گرفت.
از سال ۱۹۹۰ تا ۲۰۱۰ میلادی نیز به صورت متوالی، ‘فیفا’ توپ های فوتبال برای مسابقات جام جهانی را به صنعتگران سیالکوتی سفارش داد.
بیشتر توپ های فوتبال در پاکستان دست ساز هستند و به دلیل کیفیت عالی و دوام بالای آن به شهرت جهانی رسیده است .
اما برخی از کشورهای صنعتی از جمله چین با استفاده از فنآوریهای مدرن توانسته اند توپ هایی همانند توپهای دست ساز پاکستانی تولید کنند به همین دلیل فیفا از سال ۲۰۱۰ میلادی برخی از توپهای خود را از دیگر کشورها تامین می کند.
با این حال به گفته فعالان عرصه ورزشی توپ فوتبال ساخته شده در پاکستان همچنان محبوبیت خود را در جهان حفظ کرده است.
*** کودکان کار در کارگاه های توپ سازی
اما کار کودکان در کارگاه های توپ سازی در شهر سیالکوت برای دولت پاکستان و صنعت توپ سازی این کشور دردسرساز نیز بوده است.
سازمان بین المللی کار و انجمن نظارت بر کار کودکان در دهه های گذشته نسبت به شرایط نامساعد کودکان در کارگاههای توپ سازی در شهر سیالکوت اظهار نگرانی کرده بودند.
به همین منظور در سال ۱۹۹۷ میلادی توافقنامه ای بین سازمان بین المللی کار، یونیسف و اتاق بازرگانی و صنایع شهر سیالکوت امضا شد که هدف اصلی آن حمایت از تحصیل و جلوگیری از کار کودکان در کارگاههای تولید توپ در سیالکوت بود.
در مقابل فیفا نیز در سال ۱۹۹۶ اعلام کرد که کارگاه ها و تولید کنندگان توپ فوتبال در سیالکوت باید دارای آرم مخصوص باشند که نشان دهد از کودکان برای تهیه آن سوء استفاده نشده است.
از سوی دیگر امسال فیفا به نمایندگی از مردم پاکستان از ‘احمدرضا’ نوجوان ۱۵ ساله برای شیر و خط کردن بین دو تیم برزیل و کاستاریکا دعوت به عمل آورد.
پدر، پدر بزرگ و جد ‘احمدرضا’ نوجوان پاکستانی علاقه مند به فوتبال، همگی طی یک قرن گذشته زندگی خود را از طریق ساخت توپ فوتبال سپری کرده اند.
گزارش:سیدبهادر حسینی