یکی از عوامل مهم توسعه هر صنعت به ویژه صنایع قطعهسازی خودرو در گروی ارتباط مستمر و دائم با کشورهای پیشرفته و دسترسی به تکنولوژیهای جدید است که متاسفانه قطعهسازان ایرانی به دلیل شرایط تحریمی از آن محروم هستند. از طرفی این صنعت با وجود مطالبات معوق، کمبود شدیدی در تامین سرمایه مورد نیاز دارد که به این منظور نیازمند تغییر قوانین به ویژه در بخش مدیریت صنایع خودروسازی و روشهای قدیمی تولید خودرو هستیم.
به گزارش مرزنیوزو به نقل از دنیای سرمایه گذاری؛ برای بررسی وضعیت صنعت خودروسازی و قطعهسازی کشور گفتوگویی با دکتر بابک کریمخان، مدیرعامل شرکت پیک افروز غرب انجام دادهایم که ماحصل آن را با هم میخوانیم.
در خصوص فعالیتها و برنامههای شرکت پیک افروز غرب از ابتدای سال تاکنون توضیحاتی ارائه فرمایید؟
این شرکت تولیدکننده اصلی قطعات موتوری در زمینه تسمه سفتکُنها، غلتکها، پولیها، واترپمپ و تسمهها برای خطوط تولید شرکتهای خودروسازی و بازار لوازم یدکی است و همچنین در فاز توسعه، برنامه پوشش سایر قطعات، سیستم اکسسوری و تایمینگ را در دست اجرا دارد. شرکت پیک افروز غرب در سال ۱۴۰۰ فرآیند تولید قطعات خودروهای تجاری دیزل را آغاز و تا پایان امسال قطعاتی مانند تسمهها، تسمه سفتکُنها، پولیها و قطعات انواع خودروهای ولوو، رنو، بنز، مان هوو و اسکانیا را به بازار عرضه خواهد کرد. علاوه بر این، جهت توسعه در بخش خودروی سواری، تولید تسمه سفتکنهای مربوط به موتورهای EF7،TU5 پلاس را در ایرانخودرو، خودرو شاهین را در سایپا و خودرو ۴ J را در کرمان موتور به تولید رسانده است. با توجه به رویکرد مثبت صنعت خودروسازی به تولید خودروهای برقی، در نظر داریم تا در زمینه تولید تجهیزات مرتبط با خودروهای برقی و هیبریدی اقدامات مناسبی را انجام دهیم که در همین راستا تحقیقاتی را آغاز کرده و امیدواریم به زودی در جهت تنوعبخشی به سبد تولیدات این شرکت به نتیجه برسد.
در ارتباط با بخشهای فنی و مهندسی چه اقداماتی در این شرکت انجام شده است؟
با توجه به حجم بالای قطعات تولیدی در شرکت پیک افروز غرب، پروژههای زیادی در بخش مهندسی در زمینه طراحی تجهیزات خط تولید اجرا شده که هدف کلی آن، سرعت بخشیدن به تولید و خودکفایی در شرکت بوده است. البته بخشی از طرحهای توسعه هنوز به مرحله نهایی نرسیده و به دلیل شیوع کرونا، تورم و چند برابر شدن قیمتها کمی کُند شده است. علاوه بر این، بازار قطعات خودرو با کاهش تقاضا روبهرو شده، بهطوری که به دلیل گرانی قطعات یدکی، مشتریان تمایل کمتری به تعویض قطعات خودرو نشان میدهند که امید است در آیندهای نزدیک با گشایش سیاسی و اقتصادی، تقاضا به وضعیت قبلی بازگردد.
چه نظری در خصوص رقابتی نبودن و پایین بودن تولید خودرو در کشور دارید؟
به منظور افزایش تولید خودرو در کشور باید مسایل و چالشهای اولیه آن مانند نقدینگی، تامین مواد اولیه، قیمتگذاری دستوری مرتفع شود و سیاستگذاری صحیح جهت خارج شدن از بلاتکلیفی این صنعت صورت گیرد. به نظر نمیرسد، خودروهای خارجی رقیبی برای تولید داخل محسوب شوند، اما اگر موضوع ورود خودروهای دست دوم و بدون تعرفه گمرکی دوباره مطرح نشود و به قواعد مربوط به خدمات پس از فروش و قطعات یدکی خودروهای وارداتی هم توجه شود، مردم در دام خودروهای مستهلک خارجی بدون لوازم اسیر گرفتار نخواهند شد. البته باید توجه داشته باشیم، ارز زیادی برای واردات خودرو باید صرف شود، در صورتی که با این ارز میتوان ۵ برابر خودروی داخلی را تولید کرد، با عرضه بالای خودرو عطش تقاضا را کاهش داد و همچنین قیمت خودرو در بازار آزاد را به قیمت کارخانه نزدیکتر کرد تا مردم به خودرو ارزانتر دسترسی پیدا کنند.
به منظور دریافت مطالبات قطعهسازان از خودروسازان چه اقداماتی انجام شده است؟
مطابق قراردادهایی که به نظر بنده، تاریخ مصرفشان گذشته، خودروسازان باید در بازه زمانی ۹۰ تا ۱۲۰ روز مطالبات قطعهسازان را پرداخت نمایند که عادلانه نیست. در شرایطی که مواد اولیه و هزینهها به دلیل روند تورمی به صورت نقدی درآمده و فروش خودرو هم نقدی است، باید چهار ماه برای دریافت مطالبات خود منتظر باشیم، هر چند که بعد از این مدت هم تسویه نمیشود. عموما اصلاح قیمت قطعات و تاثیر افزایش مواد اولیه و هزینهها بعد از یکسال سند میخورد و در مقابل، گلایهها به فشار دولت برای قیمتگذاری و زیاندهی شرکتهای خودروساز اشاره دارند. به هر حال اگر دولت، سیاستهای خودرو را اصلاح نکند، همه در حلقه مشکلات دور باطل میزنیم.
به نظر شما دلیل عقبماندگی صنعت قطعهسازی ایران از قطعهسازان جهانی چیست؟
با قطع شدن ارتباط و تعامل یک صنعت با دنیا، دسترسی به تجربه دیگر کشورها و همچنین تکنولوژی روز دشوار میشود. شاید مقایسه جالبی نباشد، اما کشورمان فاصله بسیار زیادی در صادرات خودرو با کشور ترکیه دارد. به عنوان مثال، ترکیه به دلیل ارتباط مستمر و مناسب با دنیا و مدیریت کارها حدود ۷ میلیارد دلار صادرات دارد، ولی این رقم در ایران تنها حدود ۶ میلیون دلار است. در واقع نمیتوان فارغ از تکنولوژی روز، ارتقاء کیفیت، بهروزرسانی فرآیندهای تولید و دستیابی به قیمت اقتصادی به موفقیتهای بزرگ در صادرات رسید. متاسفانه کشور ما با وجود تحولات جدید صنعت خودروسازی دنیا و حرکت به سمت خودروهای برقی و تکنولوژیمحور، در فعالیتهای گذشته خود محصور شده است. از طرفی در کشورمان حمایت عملی از صنعت قطعهسازی انجام نمیشود. از یک قطعهساز گرفتار که توان دریافت مطالبات خود را ندارد، از دریافت تسهیلات ارزانقیمت بیبهره است و از سوی دیگر، ادارات و ارگانهای دولتی در مقابلش ایستادهاند، نمیتوان انتظار شکوفایی و رقابت با تولیدکنندگان خارجی را داشت.
تا چه اندازه پایان تصدیگری دولت بر صنعت خودروسازی را محتمل میدانید؟
با وجود شعارهای خصوصیسازی، دولت تمایل جدی به خصوصیسازی نداشته و مجموعههایی که سودآوری خوبی دارند یا قدرت سیاسی اجتماعی بالایی را ایجاد میکنند، واگذار نمیکند. متاسفانه شعار خصوصیسازی تنها در مورد مجموعههای غیر اقتصادی و زیانده اجرا شده است و بهرغم اینکه دولت سهم کمی در صنعت خودروسازی دارد، ولی این صنعت هنوز در انحصار دولت قرار دارد. خصوصیسازی صنعت خودرو مشروط به حفظ زنجیره تامین قابل قبول است، اما اگر قرار باشد با انجام این کار، زنجیره تامین انحصاری شود و بسیاری از قطعهسازان حذف گردند، خصوصیسازی به انحصار و رانت تبدیل میشود.
آیا با ایده عرضه خودرو در بورس موافق هستید؟
برنامه و رویکرد تضمین شدهای در خصوص این طرح وجود ندارد و اصولا خودرو به عنوان یک محصول تکمشتری با سازوکار بورس خیلی هماهنگ نیست و در هیج جای دنیا اجرایی نشده است. مشکل ما اختلاف قیمت عرضه و تقاضای خودرو میباشد و دعوا بر سر تقسیم این رانت است که با این کار در بورس صاحبان جدید پیدا میکند.
عمدهترین مشکل بازار خودرو در شرایط کنونی چیست؟
بدون شک نخستین مشکل، قیمتگذاری دستوری و غیر عادلانه است. اختلاف قیمت کارخانه با بازار، باعث ایجاد رانت میشود و به دنبال خود، جریانهای ناسالم اقتصادی را شکل میدهد. به اعتقاد بنده، سیاستهای اقتصادی باید بهگونهای تنظیم شود تا تثبیت نرخ ارز، کنترل تورم و ایجاد شرایط عادی و با ثبات برای تولید خودرو را در پی داشته باشد که در چنین شرایطی بین عرضه و تقاضای خودرو تعادل برقرار میشود.
چه آیندهای را برای صنعت خودروسازی و قطعهسازی کشور متصور هستید؟
ما پتانسیل بالایی در زمینه تولید خودرو و قطعات آن داریم و اگر با سیاستگذاری صحیح به ارتقاء این صنعت کمک شود، میتوانیم حتی با کشورهای صاحبنام هم به رقابت بپردازیم، اما اگر در مسایل اولیه و تعاملات جهانی با مشکلاتی مواجه باشیم، در لاک خود باقی مانده و شرایط، تغییر ویژهای نخواهد داشت.
به عنوان یک تولیدکننده چه انتظاری از دولت جدید دارید؟
ثبات مدیریت در صنعت خودرو سبب ایجاد سیاستگذاریهای بلندمدت میشود و با تغییرات مداوم مدیریتی، بلاتکلیفی در این صنعت اتفاق خواهد افتاد. با اتخاذ رویکردهای سیاسی نباید بدنه اجرایی مجرب و موثر کشور را از کارآمدی انداخت. ایجاد ارتباطات خارجی و تولید مدلهای بهروز خودرو، جریان دانش و تکنولوژی را در صنعت قطعهسازی برقرار میکند که البته این اتفاقات به سیاستگذاریهای کلان دولت وابسته است. توجه ویژه به تولید داخلی و سیاستهای حمایتی از تولیدکنندگان واقعی، حمایت از صادرات محصولات صنعتی، تسهیل قوانین اجرایی برای تولیدکنندگان، ایجاد منزلت اجتماعی، انتخاب مدیران فهیم، موثر و کارآزموده از مهمترین خواستههای ما از ریاست دولت جدید میباشد.
مدیرعامل شرکت پیک افروز غرب مطرح کرد:نیاز صنعت قطعهسازی ایران به برقراری ارتباط مستمر با دنیا
