پرونده خاشقچی از دید بسیاری از ناظران دردسری ناخواسته برای رئیس جمهوری آمریکا به عنوان حامی ولیعهد سعودی است. صرف نظر از گمانه های مبتنی بر نقش آفرینی آمریکایی ها در قتل روزنامه نگار سعودی، این پرسش مطرح است که ترامپ چه گزینه هایی در این ماجرا پیش رو دارد؟
مرزنیوز به نقل از ایرنا:حدود هفت هفته از قتل «جمال خاشقچی» روزنامه نگار سعودی در کنسولگری عربستان می گذرد و به رغم گذشت این مدت، همچنان پرونده سلاخی سیاسی خاشقچی ابعادی تازه می یابد. همچنین تاکنون سناریوهای گوناگونی ساخته، پرداخته و ارائه شده که انتشار اطلاعات تازه به مانند قطعات پازلی آن را تکمیل می کند یا از قوت می اندازد.
یکی از مهمترین انگاره هایی که درباره قتل خاشقچی مطرح شد انجام توطئه مشترک خارجی علیه «محمد بن سلمان» با نقش آفرینی سرویس های امنیتی کشورهایی چون ترکیه و آمریکا برای اسقاط یا امتیازگیری از وی بود همچنان که روسای جمهوری آمریکا و ترکیه در تماس های گوناگون توافق کردند تا مانعی را در برابر شفاف سازی در پرونده مزبور ایجاد نکنند.
از دید برخی دیگر، رقبای داخلی ولیعهد با استفاده از ابزارهای خود در دستگاه های اطلاعاتی و امنیتی عربستان، دسیسه ای را طراحی کردند تا مانع از ادامه یکه تازی بن سلمان در عرصه سیاست و حکومت عربستان شوند.
پدیدار شدن زوایایی تازه از پرونده قتل خاشقچی باعث شده تا آمریت و نقش محوری ولیعهد در سلاخی این روزنامه نگار به اثبات نهایی نزدیک شود.
روز جمعه (۲۵ آبان) بود که روزنامه «واشنگتن پست» به عنوان یکی از رسانه های پیشگام در افشاگری درباره ماجرای خاشقچی اعلام کرد سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) با استفاده از منابع گوناگون به آمریت بن سلمان برای کشاندن این روزنامه نگار به کنسولگری استانبول پی برده و برای سیا این جمع بندی شکل گرفته که ولیعهد سعودی مستقیما دستور قتل را صادر کرده است.
از جمله این منابع مکالمات «خالد بن سلمان» دیگر پسر پادشاه سعودی و سفیر عربستان در آمریکا با خاشقچی است که به وی اطمینان داده در صورت آمدن به کنسولگری هیچ خطری وی را تهدید نخواهد کرد. پس از انجام ماموریت قتل از سوی تیم امنیتی نزدیک به بن سلمان در دهم مهرماه بود که خالد بن سلمان از سِمت خود کناره گیری و آمریکا را ترک کرد؛ اقدامی که ناظران آن را گریز برادر بن سلمان از تعقیب قضایی و دستگیری عنوان کرده اند.
در ادامه این افشاگری ها بود که «نیویورک تایمز» دیگر روزنامه معتبر آمریکایی با کنار هم قرار دادن قطعات پازل قتل خاشقچی، مستندی هشت دقیقه ای را منتشر ساخت که گویای چگونگی نقش آفرینی بن سلمان در این قتل جنجال برانگیز است.
پس از افشاگری تازه واشنگتن پست بود که «دونالد ترامپ» به ارزیابی تازه سیا واکنش نشان داد و آن را «خام اما محتمل» خواند. ترامپ همچنین گفت که که با «مایک پمپئو» وزیر امور خارجه و رئیس سابق سیا و همچنین و مقام های کنونی این سازمان گفت و گو می کند.
ترامپ به رغم تهدید چند باره ریاض به برخورد قاطعانه با عوامل انجام این قتل و ضرورت روشن شدن هر چه زودتر تکلیف پرونده خاشقچی و همچنین اقداماتی نظیر تحریم ۱۷ متهم قتل، خواست قلبی خود در این زمینه را مکتوم نکرده است. ترامپ صراحتا عنوان داشته نمی خواهد بن سلمان متهم اصلی قتل شناسایی و اعلام شود.
با این حال تا اینجای کار هم ماجرای خاشقچی برای ترامپ دردسرساز بوده است. به خصوص اینکه کنگره به موازات تدوین قانونی برای مجازات عربستان در جنگ یمن، فشار زیادی را متوجه ترامپ ساخته تا اقدام قاطعی را در راستای شناسایی و اعمال مجازات علیه عاملان قتل صورت دهد.
اصلی ترین سناریویی که در این زمینه مطرح است اینکه ترامپ به دلیل منافع اقتصادی معاملات تسلیحاتی با عربستانِ تحت فرمان بن سلمان قصد دارد تمام قد از وی حمایت کند و به همین خاطر رقبای ترامپ و دموکرات ها می کوشند از طریق ضربه زدن به ولیعهد سعودی، ترامپ را نیز به چالش بکشند.
سویه دیگر این ماجرا حیثیتی است که ترامپ در حمایت بی انتها از شرکای خود می جوید. ترامپ پیش از راهیابی به کاخ سفید به صهیونیست ها به خصوص «بنیامین نتانیاهو» قول داد تا به تصمیمات ضدمنافع تل آویو در دولت دموکرات ها خاتمه دهد و شریکی قابل اتکا باشد.
ترامپ به همین سرسختی که می کوشد شریکی قابل اطمینان به چشم آید، از دادن امتیاز آشکار به دیگر بازیگران رویگردان است. به همین خاطر طی چند روز گذشته رسانه ها از امتناع ترامپ از تحویل «فتح الله گولن» به ترکیه در ازای توقف انتشار اطلاعات مربوط به قتل خاشقی خبر داده اند.
گولن چهره شاخص مدنی و سیاسی ترکیه که آنکارا وی را عامل پشت پرده کودتای نافرجام سال ۹۵ می انگارد و آمریکا درخواست تحویل وی به ترکیه را رد کرده، از دید بسیاری از تحلیلگران مناسبترین ما به ازایی است که ترک ها می توانند برای خلاصی بن سلمان و همچنین ترامپ از مخمصه پیش رو مطالبه کنند و در نهایت اطلاعاتی انتشار یابد که همه معادلات پرونده را تغییر داده و ردپای بن سلمان در صحنه قتل محو شود. با این حال، همچنان نشانه ای از جوش خوردن این معامله به چشم نمی آید.
بر اساس تحلیلی که کارشناسان سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا ارایه داده اند، مخمصه خاشقچی به رغم هزینه های زیاد آن برای بن سلمان نخواهد توانست وی را سرنگون سازد. به نظر می رسد ترامپ هم با اتکا به چنین احتمال و تحلیلی قصد دارد خود را همچنان حامی بن سلمان نشان داده، معاملات تسلیحاتی نیم تریلیون دلار آمریکا و عربستان و سایر بده بستان های دوجانبه را از هر گزندی دور نگاه دارد و خود را حامی مطمئنی برای شرکا و دوستانش جلوه دهد.
صرف نظر از احتمال اندک تمایل رئیس جمهوری آمریکا برای تغییر ولیعهد، برای ترامپ، بن سلمانِ دست به عصا، لگام خورده و مدیونِ پشتیبانی رئیس جمهوری آمریکا گزینه ای مناسب تر از ولیعهدی خیره سر، مغرور و غیرقابل پیش بینی است تا بتواند در آینده همسازی حداکثری را با واشنگتن و صهونیست ها نشان دهد.
