عبدالرحیم کردی، مدیرعامل سازمان منطقه آزاد چابهار در گفت وگو با «قانون» می گوید: بهترین مسیر برای حمل و نقل ۹ درصد تجارت جهان از طریق سواحل شمالی دریای عمان یا همان سواحل مکران است که به بیش از ۱۰۰ میلیون تن در سال میرسد. ۷۰۰ کیلومتر از سواحل مکران از جاسک تا چابهار در اختیار ایران است که ظرفیتی بسیار مطلوب برای کشور به شمار می رود.
مرزنیوز به نقل از ایرنا:چابهار در طول چند روز گذشته بهخاطر حمله تروریستی، در کانون توجهات ملی و بین المللی قرار داشته و بسیاری از ناظران و کارشناسان آهنگ رشد این منطقه را در مناسبات جهانی، یکی از دلایل اصلی حمله تروریستی می دانند.
عبدالرحیم کردی، مدیرعامل سازمان منطقه آزاد چابهار در گفت وگو با خبرنگار بین الملل روزنامه قانون توضیحاتی را در باره وضعیت فعلی چابهار و نقش بی بدیل آن در کریدور شمال به جنوب و غرب به شرق ارائه داد.
**لزوم توسعه و نقش پذیری بینالمللیچابهار در شرایط کنونی برای کشور چیست؟
از دو دهه قبل فضای جهانی به سمتی رفته که سهم نهادههای تولید در قیمت تمام شده کالا کاهش یافته است. از سوی دیگر با اتفاقات حوزه صنعت به خصوص دسترسی به اطلاعات و الحاق به سازمانهای بین المللی، شکاف قیمت تمام شده در همه حوزهها کم شد .از طرفی هزینه حمل و نقل که در گذشته قابل توجه نبوده است و نتوانستند برای آن جایگزینی پیداکنند اهمیت ویژه ای پیدا کرد.در فضای رقابت همواره رقبا به دنبال آن هستند که حاشیه سود را در سطح مشخصی حفظ کنند.
اینگونه شد که بسیاری از کارخانهها شروع به انتقال خود به مراکز مصرف کردند. در شرایطی که بسیاری از فعالیتهای اقتصادی به دلیل ناامنی از حاشیه خلیج فارس به حاشیه دریای عمان در حال حرکت هستند، وجود این بندر در حاشیه دریای عمان هویت مهمی ایجاد کرده و سبب شده تا چابهار از نظر دسترسی به جمعیت ۸۰۰ میلیون نفری در منطقه آسیای میانه از موقعیت خاصی برخوردار باشد. به خصوص که رشد اقتصادی آسیای میانه بالا بوده و پیش بینیها نشان از افزایش تجارت دنیا با کشورهای این منطقه در آینده دارد.
بهترین مسیر برای حمل و نقل ۹ درصد تجارت جهان از طریق سواحل شمالی دریای عمان یا همان سواحل مکران است که به بیش از ۱۰۰ میلیون تن در سال میرسد. ۷۰۰ کیلومتر از سواحل مکران از جاسک تا چابهار در اختیار ایران است که ظرفیتی بسیار مطلوب برای کشور به شمار می رود. نقطه تلاقی دو سند توسعه سواحل مکران و سند توسعه محور شرق (که در دهه ۶۰ بر آن تاکید شده) چابهار است که امروز به عنوان موتور توسعه شرق کشور مطرح است.
**چابهار در واقع نقطه اتصال کدام بازارهای بین المللی است؟
سه بازار عمده «آسیای میانه، روسیه و شرق اروپا»، «اتحادیه عرب و آفریقا» و «شرق آسیا» مورد توجه تولیدکنندگان جهانی است؛ اما جای مشترکی که دسترسی به همه این بازارها در آن بهینه باشد، چابهار است.
چابهار به عنوان تنها بندر اقیانوسی ایران واقع در قلب مکرانِ بلوچستان و در فاصله ۶۴۵ کیلومتری جنوب زاهدان مرکز استان سیستان و بلوچستان قرار دارد. این بندر موقعیت مناسبی برای استقرار انواع صنایع سبک و سنگین دارد و بهترین مکان برای ترانزیت کالا و گردشگری است.
**نقش هند و بهخصوص نخست وزیر تکنوکرات این کشور در توسعه بندر چابهار را چگونه ارزیابی می کنید؟
«نارندرا مودی» نخست وزیر هند، چندی پیش هنگام شرکت در نشست سران کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای تاکید کرد که کشورش در توسعه طرح های منطقه ای از جمله بندر چابهار همکاری جدی خواهد داشت.
هند برای توسعه بندر چابهار ایران متعهد به سرمایه گذاری ۵۰۰ میلیون دلاری شده است. از طرف دیگر ایران و افغانستان در حال تعیین ایجاد یک کریدور حمل و نقل بین المللی از طریق این بندر هستند و چند محموله گندم هند از طریق بندر چابهار به افغانستان ارسال شده است.
در سال های گذشته توافقنامه چابهار بین ایران، هند و افغانستان، حد و اندازه ای بین المللی پیدا کرده و امروز مهم است تا این منطقه بتواند در مسیری آرام و مطمئن به توسعه خود ادامه دهد.
وجود چنین توافقنامه هایی باعث افزایش قدرت چانه زنی برای مقابله با تحریم ها خواهد بود.با افزایش تعاملات بین المللی و درگیر کردن منافع اقتصادی کشورهای بیشتر در چابهار، باید برای سایر برنامه ها در آینده درزمینه تعامل بینالمللی به نفع اقتصاد خود استفاده کنیم.
**به نظر شما دلیل اصلی حذف چابهار از دایره تحریم ها چه بود؟
علت حذف چابهار ازتحریم های ظالمانه ، موازنه ها و تغییر آرایشی است که در مناسبات اقتصادی منطقه شکل گرفته است .آمریکا به دنبال توسعه افغانستان است و آن کشور به این منظور به دنبال مناسب ترین مسیر ارتباطی است که از چابهار می گذرد. در واقع نه تنها آمریکا بلکه تمام دنیا به کریدور چابهار نیاز دارد.
ترانزیت و حمل و نقل ماموریت اصلی چابهار است و در کنار آن تبدیل شدن به مرکز سوم پتروشیمی کشور (به ظرفیت ۲۰ میلیون تن که تاکنون ۶ طرح پتروشیمی در آن مجوز زیستمحیطی گرفته و سه طرح در حال اجراست) و تعریف ظرفیت ۱۰ میلیون تنی فولاد (که یک میلیون و ۶۰۰ هزار تن آن در حال ساخت است) برای آن در نظر گرفته شده است.همچنین مطابق قراردادهای موجود ، هندیها تا پایان سال جاری میلادی در چابهار مستقر می شوند و مرحله نخست بهره برداری از بندر چابهار انجام میشود.
قرارداد با هندی ها از جنس «بهره برداری با دوره مشخص» است که طی آن به سرمایه گذاری و نصب تجهیزات می پردازند و پس از بهره برداری ۱۰ ساله، آن را تحویل ایران می دهند که یکی از بهترین قراردادها در نوع خود است.
پس از انقضای مدت قرارداد، تمامی تجهیزات به ایران منتقل میشود. ضمن اینکه با هندیها در حوزه فاینانس احداث راه آهن و کارخانه پتروشیمی هم در حال مذاکره هستیم.
**چگونه میتوان پیشرفت چابهار را در زمینه های مختلف تسریع کرد؟
باید اروپا و برخی کشورها مانند ژاپن را در چابهار برای تامین منافع کشور وارد کنیم.