استان کرمانشاه یا استان کرمانشاهان(به کردی:پارێزگای کرماشان) با مساحت ۲۴٬۶۴۰ کیلومتر مربع، هفدهمین استانایران از نظر وسعت بهشمار میرود. مختصات جغرافیایی کامل استان کرمانشاه بر روی کره زمین از طول جغرافیایی ۴۵ درجه و ۲۰ دقیقه و ۳۹ ثانیه شرقی تا ۴۸ درجه و ۱ دقیقه و ۵۸ ثانیه شرقی و از عرض جغرافیایی ۳۳ درجه و ۳۷ دقیقه و ۸ ثانیه شمالی تا ۳۵ درجه و ۱۷ دقیقه و ۸ ثانیه شمالی میباشد.[۳] استان کرمانشاه که ۱/۵ درصد مساحت کشور را دربرمیگیرد، از استانهای غربی بهشمار میآید که با کشور عراق مرز مشترک دارند. این استان از شمال به استان کردستان، از جنوب به استان لرستان و ایلام، از شرق به استان همدان و از غرب به کشور عراقمحدود میشود. مرکز استان کرمانشاه، شهر کرمانشاه است.بر اساس آخرین تغییرات در ۱۳۹۰ استان کرمانشاه از، ۱۴ شهرستان، ۳۱ شهر، ۳۱ بخش و ۸۴ دهستان تشکیل شدهاست
تقسیمات کشور
تقسیمات کشوری سال ۱۳۱۶
در سال ۱۳۱۶ که ایران به ده استان تقسیم میشد، استانهای کنونی، کرمانشاه، همدان، ایلام و بخش اعظم استان کردستان، استان پنجم (به مرکزیت کرمانشاه) را تشکیل میدادند.
تقسیمات کشوری کنونی
- شهرستان اسلامآباد غرب
- شهرستان پاوه
- شهرستان ثلاث باباجانی
- شهرستان جوانرود
- شهرستان دالاهو
- شهرستان روانسر
- شهرستان سرپل ذهاب
- شهرستان سنقر
- شهرستان صحنه
- شهرستان قصر شیرین
- شهرستان کرمانشاه
- شهرستان کنگاور
- شهرستان گیلانغرب
- شهرستان هرسین
استان کرمانشاه شامل ۱۴ شهرستان، ۳۱ مرکز شهری، ۸۶ دهستان و ۲۷۹۳ آبادی دارای سکنه میباشد. این استان از شمال به استان کردستان، از جنوب به استانهای لرستان و ایلام، از شرق به استان همدان و از غرب با کشور عراق هم جوار است و بیش از ۳۳۰ کیلومتر مرز مشترک با کشور عراق دارد.
مردمشناسی
برخی از بزرگترین اقوام و ایلات و طوایف نظیر ایل زنگنه، ایل کلهر، ایل گوران، ایل سنجابی، ایل قلخانی و ایلات لک شامل: ایل جلالوند ایل عثمانوند، ایل پایروند، ایل بالوند، ایل کاکاوند و… در استان کرمانشاه زندگی میکنند. زبانها و گویشهای گوناگون نظیر گویشهای کرمانشاهی، لکی، کلهری، جافی، کردی گورانی، فارسی کرمانشاهی، ترکی سنقری، سورانی، پاوهای، ژاو رودی، لهونی، بالاجوبی، اورامی و گوران از رایجترین گونههای گویشی در استان کرمانشاه هستند.. در این استان قومیتهای گوناگون دیگری نیز زندگی میکنند.
مردمشناسی
برخی از بزرگترین اقوام و ایلات و طوایف نظیر ایل زنگنه، ایل کلهر، ایل گوران، ایل سنجابی، ایل قلخانی و ایلات لک شامل: ایل جلالوند ایل عثمانوند، ایل پایروند، ایل بالوند، ایل کاکاوند و… در استان کرمانشاه زندگی میکنند. زبانها و گویشهای گوناگون نظیر گویشهای کرمانشاهی، لکی، کلهری، جافی، کردی گورانی، فارسی کرمانشاهی، ترکی سنقری، سورانی، پاوهای، ژاو رودی، لهونی، بالاجوبی، اورامی و گوران از رایجترین گونههای گویشی در استان کرمانشاه هستند.در این استان قومیتهای گوناگون دیگری نیز زندگی میکنند.