قاچاق موادمخدر به معنی تولید، حمل، توزیع، خرید و فروش غیرقانونی مواد روانگردان و اعتیادآور است که برخلاف قوانین داخلی یا بینالمللی انجام میشود.
به گزارش مرزنیوز؛ این پدیده یکی از جدیترین جرایم سازمانیافته جهانی است و تأثیرات عمیقی بر امنیت، سلامت عمومی، اقتصاد و ساختار اجتماعی کشورها دارد.
طبق کنوانسیونهای بینالمللی (مانند کنوانسیون ۱۹۸۸ وین)، این عمل شامل مراحل زیر است:
- کشت و تولید غیرقانونی گیاهان مخدر (مانند خشخاش، شاهدانه، کوکا)،
- تبدیل و فرآوری به مواد مخدر صنعتی (هروئین، کوکائین، متآمفتامین)،
- انتقال و توزیع غیرقانونی در سطح ملی یا بینالمللی.
تریاک، حشیش، هروئین مواد سنتی نام دارند و شیشه (متآمفتامین)، LSD، اکستازی مواد صنعتی و شیمیایی به شمار می روند.
بر اساس مسیر جغرافیایی به قاچاق مرزی و بینالمللی (از کشور تولیدکننده به کشور مصرفکننده) و قاچاق داخلی و منطقهای (پخش مواد در داخل کشور) و بر اساس شکل سازمانیافتگی نیز قاچاق خُرد و محلی (در مقیاس کوچک، توسط افراد یا گروههای محدود) و قاچاق سازمانیافته بینالمللی (شبکههای مافیایی و فراملی) تقسیم بندی می شوند.
گفتنی است فقر و بیکاری در مناطق مرزی و روستایی؛ درآمد بسیار بالا نسبت به مشاغل قانونی؛ نبود کنترل مؤثر مرزها و گستردگی جغرافیایی کشورها؛ درخواست زیاد در بازار مصرف جهانی و فساد اداری و ضعف نظامهای نظارتی و نزدیکی جغرافیایی به مناطق تولید مواد (مثل افغانستان برای ایران) از عوامل مؤثر بر گسترش قاچاق موادمخدر به شمار می روند.
همچنین افزایش اعتیاد، طلاق، بزهکاری و فروپاشی خانوادهها؛ افزایش جرم و جنایت در جامعه؛ تهدید سلامت عمومی و شیوع بیماریها (ایدز، هپاتیت)؛ خروج سرمایه از کشور؛ کاهش بهرهوری نیروی کار؛ هزینههای سنگین دولت برای مبارزه و درمان معتادان؛ ناامنی در مناطق مرزی؛ رشد گروههای مافیایی و شبکههای فساد و تضعیف حاکمیت و اعتماد مردم به نهادهای دولتی از پیامدهای قاچاق مواد مخدر می باشد.
توسعه اقتصادی مناطق مرزی برای کاهش وابستگی به فعالیتهای غیرقانونی؛ تقویت نیروهای مرزبانی و کنترل الکترونیکی مرزها؛ آموزش و آگاهی عمومی درباره آسیبهای مواد مخدر؛ همکاریهای منطقهای و بینالمللی (مانند همکاری ایران، افغانستان و پاکستان) و افزایش درمان و بازپروری معتادان بهجای صرفاً برخورد قضایی از جمله راهکارهای مقابله با قاچاق مواد مخدر است.
در پایان باید گفت، قاچاق موادمخدر پدیدهای چندوجهی و جهانی است که ریشه در عوامل اقتصادی، اجتماعی و سیاسی دارد و برای مهار آن، لازم است علاوه بر مبارزه امنیتی و قضایی، بر پیشگیری اجتماعی، توسعه اقتصادی و همکاری بینالمللی نیز تمرکز شود.
تهیه و تنظیم: فرزانه اسلامی
لینک کوتاه: https://marznews.com/?p=217135
