دبیر علمی همایش ملی مطالعات ایرانیان دور از وطن به خبرنگاران این حوزه گفت: هموطنان ما در اقصی نقاط دنیا جمعیت بزرگی را تشکیل می دهند که به دلایل مختلفی همچون کار، تحصیل و… در خارج از کشور زندگی می کنند و به عنوان سرمایه ها و ذخایر اجتماعی کشور محسوب می شوند، اما متأسفانه آمار دقیقی از ایرانیان دور از وطن وجود ندارد.
دکتر محمد سعید ذکایی در نشست خبری که روز چهارشنبه ۱۸ مهر ماه سال جاری در سالن اجتماعات دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی(ره) برگزار شد، اظهار داشت: مسئولیت این گروه از هموطنان بر عهده دستگاه خاصی نمی باشد، به طور مثال آمار تجار و بازرگانان را وزارت صنعت، معدن و تجارت؛ پزشکان مقیم خارج از کشور را وزارت بهداشت و ورزشکاران زیر نظر وزارت ورزش و جوانان و… در دست دارند، اما به طور واحدی این آمار احصاء نشده و این یکی از مشکلات در عرصه مطالعات، برنامه ریزی و حتی سیاست گذاری عمومی و اقتصادی و… به شمار می رود.
وی افزود: باید چالش ها، نگرانی ها، دغدغه های جمعیت مهاجر و سبک های زندگی که در جامعه میزبان به آنها تحمیل شده و باعث انزواگزینی گشته، آشنایی پیدا کرد و با ایجاد گفتمان و شناخت معرفتی اقلیتی از جامعه ایرانی که در فراتر از مرزهای کشور زندگی می کنند را با میراث زندگی اصیل مرتبط ساخت و تغییرات آتی را پیش بینی کرد.
دبیر علمی این همایش با مهم برشمردن مطالعات وضعیت ایرانیان دور از وطن تصریح کرد: قبل و بعد از انقلاب اسلامی مهاجرت های گوناگونی از کشور صورت گرفته که در مقاطع مختلف علت های گوناگونی داشته و باعث ایجاد فراز و نشیب هایی در آرامش جامعه شده است و در این مدت سیاست مدونی برای بررسی ویژگی ها، رفتارها و ارتباطات با این گروه نداشته ایم که این خلاء موجب شد تا انگیزه ای برای تشکیل یک گردهمایی با این عنوان بوجود آید.
ذکایی، شناسایی و تحلیل زمینه ها، فرآیند و پیامدهای مهاجرت های بین المللی ایرانیان؛ شناسایی سیاست ها، بازنمایی ها و گفتمان های حاکم بر دایاسپورای ایرانی؛ شناخت راه های بهره گیری از ظرفیت های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی دیاسپورای ایرانی و حفظ و تقویت ارتباط و هم افزایی های مهاجرین ایرانی خارج از کشور در حوزه های مختلف را از جمله اهداف برگزاری این همایش برشمرد.
وی هویت یابی و ارتقاء آگاهی جمعیت مهاجر در چند سال اخیر را حاصل گسترش ارتباطات و رشد فکری در باب خودآگاهی ایرانیان دور از وطن دانست و ابراز داشت: با توجه به ویژگی های این جمعیت مهاجر و تأمل در این باب می تواند ارتباط بین این افراد شکل گرفته و با هویت یابی و هم افزایی از توانمندیهای آنها بهره برد که این همایش سعی دارد زمینه های مختلف اجتماعی، سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و… این موضوع را از نظر علمی و بین رشته ای مورد مطالعه و بحث قرار دهد.
ذکایی ادامه داد: بخشی از بحث ها در این همایش نیز بر روی تأثیر فضای مجازی و رسانه های جمعی جهانی در بین این گروه مهاجر خواهد بود چون رسانه ها نقش مهمی در هویت بخشی به این جمعیت ایفا می نمایند و به همان نسبت می توانند مرهمی بر زخم های دلتنگی ها و دلزدگی هایشان باشند.
وی در پایان سخنان خود ضمن قدردانی از دست اندرکاران اجرایی این همایش اذعان داشت: ۳۰ چکیده مقاله به هیئت علمی این همایش واصل شد که پس از داوری ۱۵ مقاله به مرحله نهایی یافتند و در روز برگزاری همایش ارائه خواهند شد که خروجی این همایش در اختیار دستگاه های اجرایی برای سیاست گذاری قرار خواهد گرفت.
دکتر حسین میرزایی دبیر اجرایی این همایش نیز گفت: یکی از مسایل و مشکلات حاضر بی توجهی به ایرانیان دور از وطن بوده است که در تمامی بخش ها به خصوص امور پژوهشی این فقر علمی بسیار مشهود است.
وی اضافه کرد: یکی دیگر از مسایلی قابل توجهی که در جامعه دور از وطن وجود دارد این جمعیت ارتباط خود را قطع نکرده و با مراجعه در طول سال به کشور ارتباط مستمری را حفظ کرده اند.
میرزایی، تهیه و تدوین سیاست های عمومی و آکادمیک را برای استفاده از ظرفیت قدرت تأثیرگذاری بر روی سیاست های کشور مهم دانست و گفت: سیاستمداران می توانند موازنه نیروی چه در داخل کشور و چه در خارج از کشور بر اساس منافع ملی ایجاد نمایند.
گفتنی است همایش ملی مطالعات ایرانیان دور از وطن به همت گروه مطالعات فرهنگی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی روز دوشنبه ۲۳ مهر سال جاری از ساعت ۹ الی ۱۸ در سالن اجتماعات دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی واقع در خیابان شریعتی، تقاطع اتوبان همت، خیابان داود گل نبی برگزار خواهد شد.
خبرنگار و عکاس خبری: فرهاد قنبری
