نشریه آمریکایی لوبلاگ نوشت: قطعنامه اخیر پارلمان اروپا که، انتخاب ‘محمد بن سلمان’ را به عنوان ناظر نهادهای امنیتی عربستان دلیل اصلی سرکوب وسیع فعالان برجسته، وکلا و مدافعان حقوق بشر در این کشور دانست، شوک بزرگی به دولت سعودی وارد می کند.
مرزنیوز به نقل از ایرنا:’الدار ممدوف’ مشاور سیاسی حزب سوسیال دمکرات در کمیته روابط خارجی پارلمان اروپا دیروز (جمعه) در گزارشی در تارنمای نشریه آمریکایی افزود: پارلمان اروپا هفته گذشته در استراسبورگ قطعنامه ای حقوق بشری در مورد دستگیری های اخیر فعالان حقوق زنان در عربستان سعودی تصویب کرد.
کشورهای دارای نفوذ اتحادیه اروپا مانند انگلیس و فرانسه، عربستان سعودی را متحد و دوست خود می دانند و با توجه به آرمانگرایی مدافعان حقوق بشر در دنیای واقعی و زاویه گرفتن کشورهای اروپایی از چنین متحدانی از نقض حقوق بشر توسط عربستان سعودی، این موضوع از اهمیت فراوانی برخوردار است.
هر چند اتحادیه اروپا پیش از این هم با برخی اقدامات عربستان سعودی مواضع مخالف داشته است، از جمله زمانی که عربستان سعودی به گسترش وهابیت در سراسر جهان دست زد یا اینکه این اتحادیه بارها و بارها خواستار تحریم فروش اسلحه اتحادیه اروپا به ریاض به دلیل نقض حقوق بشر در یمن بود. اما آنچه قطعنامه اخیر پارلمان اروپا علیه عربستان را معنای ویژه ای می بخشد، زمینه موجود است که تغییر یافته است.
این نخستین بار از زمان آغاز اصلاحات در عربستان است که اتحادیه اروپا چنین موضعی در پیش می گیرد. سفر پرطمطراق شاهزاده ‘محمد بن سلمان’ (ولیعهد سعودی) به اروپا نقطه عطفی در تاریخ روابط اروپا و عربستان به شمار می آمد و دیدارهای مکرر ‘عادل الجبیر’ وزیر امور خارجه عربستان در سال ۲۰۱۸ از آمادگی ریاض برای استحکام روابط با اروپا خبر می داد. ناگفته نماند عربستان حتی قصد داشت با تاسیس یک دفتر نمایندگی در اتحادیه اروپا به غیر از دفتر دوجانبه اش در بروکسل به این روابط جانی دیگر بخشد.
علاوه بر این تصمیم دونالد ترامپ مبنی بر خروج از برجام، این تصور را در ذهن سعودی ها ایجاد کرد که اتحادیه اروپا هم با در پیش گرفتن رویکردی سختگیرانه علیه ایران، سیاست تعامل در خاورمیانه را کنار گذاشته و به ایالات متحده و عربستان سعودی برای انزوای ایران می پیوندند.
اما قطعنامه اخیر شوک بزرگی به مقامات عربستان سعودی وارد کرد. این قطعنامه قوانین سختگیرانه و مردسالارانه عربستان را که فارغ از هرگونه دیدگاه دموکراتیک، زنان را شهروند درجه دوم به شمار می آورد، نشانه گرفت. پارلمان اروپا همچنین با اعلام اینکه اصلاحات پرزرق و برق محمد بن سلمان آنها (زنان) را تحت تاثیر قرار نداده است، افزود: در حالی که شاهزاده سعودی، حمایت های لفظی برای اصلاحات حقوق زنان در طول سفر خود به اروپا و ایالات متحده ارائه داد، اما چنین اصلاحاتی تا کنون بسیار محدود بوده و نظام مردسالارانه این کشور به عنوان جدیترین مانع بر سر راه حقوق زنان تاکنون تا اندازه زیادی دست نخورده باقی مانده است.
از سوی دیگر از زمانی که وی شروع به تثبیت کنترل نهادهای امنیتی کشور کرده، شاهد سرکوب وسیع فعالان برجسته، وکلا و مدافعان حقوق بشر بوده ایم.
در بخش عملیاتی این قطعنامه همچنین آمده است ‘سرکوب مداوم مدافعان حقوق بشر، از جمله مدافعان حقوق زنان، اعتبار روند اصلاحات در این کشور را تضعیف می کند.’
** درخواست پارلمان اروپا برای تعیین گزارشگر ویژه حقوق بشر برای عربستان
برای نخستین بار پارلمان اروپا از شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد درخواست کرد تا یک گزارشگر ویژه حقوق بشر را برای عربستان سعودی، که دارای بدترین رکوردها در زمینه حقوق بشر است، منصوب کند. اعضای پارلمان اروپا همچنین از نقش ‘برهم زننده آرامش’ این کشور در منطقه خاورمیانه انتقاد کردند.
این قطعنامه بطور شگفت انگیزی از حمایت فراوانی (حدود ۴۸ درصد اعضا) برخوردار شد. رای گیری نشان می دهد که اکثریت قاطع ‘حزب راست میانه’ یعنی ‘حزب مردم اروپا’ به نفع تحریم علیه عربستان سعودی رای دادند. این امر بویژه برای عربستان سعودی بسیار تکان دهنده است، چرا که تعداد زیادی از دوستان بانفوذ عربستان در این حزب قرار دارند. ناگفته نماند در گذشته این حزب از هرگونه انتقاد از عربستان خودداری می کرد، اما حال شاهد رای بسیار بالای این حزب برای تحریم ریاض هستیم. به گونه ای که نتیجه نهایی پشتیبانی غیرمستقیم از این حرکت نشان می دهد: ۵۲۵ رای به نفع تحریم عربستان، ۷۲ رای ممتنع و تنها ۲۹ رای مخالف تحریم علیه ریاض.
در نهایت باید تاکید کرد اگر چه این قطعنامه الزام آور نیست اما اکثریت قاطع پارلمان اروپا، قدرت سیاسی فراوانی را در اختیار دولتهای عضو اتحادیه اروپا و ‘فدریکا موگرینی’ مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا قرار می دهند تا اقدامات مشخصی برای رفع ابهامات سؤال برانگیز درباره وضع حقوق بشر و در صورت لزوم تحریم در پیش گیرد.
در ادامه باید گفت این اقدام پارلمان اروپا در راستای برانگیزاندن خشم عربستان نیست بلکه تلاش برای حفظ یک موضع اصولی در مورد وضع حقوق بشر عربستان، بدون در نظر گرفتن ملاحظات ژئوپولیتیک است.
* ‘تارنمای لوبلاگ از نام جیم لوب سردبیر این تارنما، روزنامه نگار کهنه کاری که گزارش های تحلیلی از سیاست خارجی واشنگتن در قبال خاورمیانه می نوشت گرفته شده است. این تارنما اولین وبلاگ برای دریافت جایزه ‘آرتور راس’ برای گزارش گیری و تجزیه و تحلیل مستقل از آکادمی دیپلماسی آمریکا در سال ۲۰۱۵ بود. این تارنما در سال ۲۰۰۸ راه اندازی شد و هدفش بیشتر تحلیل سیاستهای اتخاذ شده از سوی واشنگتن در قبال تهران بود’.
گزارش لوبلاگ از قطعنامه پارلمان اروپا:بن سلمان، عامل اصلی سرکوب وسیع درعربستان