اردوغان، رئیس جمهور ترکیه با افتتاح سد ایلیسو آب را به روی عراق و ایران بست! سد ایلیسو بزرگترین سد جهان است.
به گزارش مرزنیوز و به نقل از بازار؛ در حالی پروژه عظیم و تاریخی آناتولی جنوب شرقی ترکیه به اتمام رسیده که این کشور بخش اعظم هزینه این طرح را از صنعت گردشگری (و البته گردشگران ایرانی) تامین می‌کند.
بیشتر کشورهای همکار در این پروژه به دلیل نقض معاهدات بین المللی توسط ترکیه، با این کشور قطع همکاری کرده‌اند.
طرح Southeastern Anatolia Project موسوم به گاپ (GAP) طرحی است که مطابق آن ٢٢ سد و ١٣ نیروگاه آبی برروی سرشاخه های دجله و فرات در خاک این کشور ساخته می شود. فقط سد آتاترک (تصویر بالا) بیش از تمام ۶۵٠ سد ایران گنجایش دارد. این سد از ورود سه چهارم آب فرات به کشورهای پایین دست جلوگیری می‌کند. سد ایلیسو مانع از ورود ۵۶ درصد آب دجله به این کشورها می‌شود.
پیامد این امر در درجه اول خشک شدن تالاب هورالعظیم و افزایش بیابان‌زایی در منطقه میان رودان به تبع آن افزایش تولید گرد و خاک در ایران و عراق است. زاگرس و بلوط‌های کهن آن یکی از قربانیان این طرح ذکر شده است.
گفتنی است رود دجله و فرات از ترکیه سر چشمه می‌گیرند؛ رود فرات از کوهستان‌های شرق آناتولی در کشور ترکیه سرچشمه گرفته و به سوی کشورهای سوریه، عراق و خلیج فارس روان است. این رود در مغرب کشور عراق و متشکل است از دو شعبه قره‌سو و مرادچای، که سرچشمهٔ آن‌ها نزدیک رود ارس در شرق آناتولی ترکیه است. موقعی که دو شعبهٔ قره‌سو و مرادچای به هم می‌رسند، فرات به دجله نزدیک می‌شود، ولی دوباره دجله متوجه جنوب‌شرقی شده و فرات به سمت مغرب مایل می‌شود و سپس در نزدیکی خلیج فارس به رود دجله می‌پیوندد. رود دجله از دامنهٔ جنوبی رشته‌کوه توروس در شرق ترکیه سرچشمه می‌گیرد، پس از ورود به کشور عراق از میان شهرهای بزرگی چون بغداد و موصل عبور کرده به فرات می‌رسد و سرانجام هر دو به رود کارون می‌پیوندد که اروندرود را تشکیل می‌دهند و در پایان به خلیج فارس سرازیر می‌شوند. ترکیه مدعی است همان‌طور که منابع نفتی هر کشور متعلق به آن کشور است، منابع آبی هم که از ترکیه سرچشمه می‌گیرند، به این کشور تعلق دارند. در سال ۱۹۳۶ فکر اجرای طرحی به نام پروژهٔ آناتولی جنوب شرقی که به زبان ترکی استانبولی، Guneydogu Anadolu Projesi و به صورت خلاصهٔ GAP (گاپ) خوانده می‌شود شکل گرفت؛ و از ۱۹۸۰ جدی‌تر شد. گاپ طرحی عمرانی است که بر پایهٔ آن دولت ترکیه در نظر دارد مجموعه‌ای از سد و نیروگاه برقابی را بر بخش بالایی رودخانه‌های دجله و فرات که از کوه‌های آناتولی مرکزی سرچشمه می‌گیرند و از جنوب شرقی آن کشور به سوی سوریه و عراق روان می‌شوند، بسازد. دولت ترکیه مدعی است که در چارچوب این طرح، نه تنها برق و آب برای توسعهٔ کشاورزی تأمین شده و سیلاب‌ها کنترل خواهند شد، بلکه امکانات بسیاری مانند جاده، راه‌آهن، فرودگاه، جاذبهٔ گردشگری، کارخانه، بیمارستان، مدرسه و امکانات نوین برای مردم این کشور فراهم می‌شود و از مهاجرت مردم نیز جلوگیری خواهد شد. دولت ترکیه، برای اجرای کامل این طرح سی سال زمان و ۳۲ میلیارد دلار پول در نظر گرفته‌است. در این طرح، ۱۴ سد بر روی فرات، ۸ سد بر دجله و سرجمع ۱۹ نیروگاه برقابی ساخته خواهد شد. پس از تکمیل، این طرح قرار است ۷٫۱ میلیون هکتار زمین کشاورزی را آبیاری و سالانه ۵۵ میلیارد کیلووات ساعت برق تولید کند. نخستین سازهٔ بزرگ که در این طرح ساخته شد، سد آتاترک بود که در سال ۱۹۹۲ تکمیل شد. سد آتاترک از لحاظ حجم کار ساختمانی پنجمین سد بزرگ جهان و از لحاظ تولید برق آبی نیز در دنیا سوم میباشد. سد آتاترک بزرگترین سد اروپا و ترکیه است.
