بسیاری از مرزنشینان، مدیران شرکت های مسافرتی و واردکنندگان و صادرکنندگان کالا خصوصاً مسئولین امر نیاز دارند با مجموعه قوانین مقررات امنیتی حاکم بر مرزها آشنا شده و نسبت به تغییر و تحولات آن آگاهی یابند.
البته وزارتخانه های مرتبط با مسایل و مشکلات مرز آئین نامه ها و مصوبه های خاصی را برای بهره برداری و اجراء صادر می نمایند که اجرای کامل آن موجب رفع مشکلات مرزی و بهبود معیشت مرزنشینان و همچنین مناسبات با سایر کشورها خواهد شد.
تأمین امنیت کشورها یکی از مهمترین دلایل التزام بدان و آشنایی با قوانین و مقررات امنیتی مرز است که آن را ضروری می نماید.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران دشمنان بسیاری میهن اسلامی را تهدید می نمایند که از این رو مبارزه با جرائم تهدید کننده کشور از سوی نهادهای ذیربط لازم بوده و حفظ استقلال همه جانبه و تمامیت ارضی کشور جزو مصالح کشور که این مهم بر سیاست های داخلی و خارجی کشور استوار است.
همانگونه که در قانون تأسیس وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی ایران آمده است این وزارتخانه به منظور کسب اطلاعات امنیتی، اطلاعات خارجی و حفاظت اطلاعات و ضد جاسوسی و به دست آوردن آگاهی های لازم از وضعیت دشمنان داخلی و خارجی جهت پیشگیری و مقابله با توطئه های آنان علیه انقلاب اسلامی، کشور و نظام جمهوری اسلامی ایران تشکیل گردید که یکی از مهمترین نهادهای تأمین امنیت کشور می باشد.
وزارت کشور و نیروی انتظامی نیز بخش عمده مسئولیت مرز و مرزبانی را بر عهده داشته و همکاری تنگاتنگی را با وزارت اطلاعات دارند. وزارت امور خارجه هم یکی از نهادهای هماهنگ کننده مسایل مرز به شمار می رود. از سوی دیگر وزارت دفاع، وزارت دادگستری، وزارت صنعت، معدن و تجارت، وزارت اقتصاد و امور دارایی، ستاد کل نیروهای مسلح، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، ارتش جمهوری اسلامی ایران و… برخی از مسئولیت مرز را بر طبق قانون بر عهده دارند.
اما آنچه قانونگذار بیشتر جز وظایف مرزبانی گذاشته است شامل: اجرای معاهدات و پروتکل های مصوب مرزی و استیفای حق دولت و اتباع مرزنشین جمهوری اسلامی ایران در مرزها و محدوده انحصاری اقتصادی دریاها- اجرای قوانین و مقررات مربوط به گذرنامه- ورود و اقامت اتباع خارجی- همکاری با پلیس بین الملل(اینترپول)- مبارزه با ورود موادمخدر، مبارزه با قاچاق کالا و ارز- دستگیری مجرمین و ورود اتباع غیرمجاز به کشور و از همه مهمتر مراقبت و کنترل مرزهای جمهوری اسلامی ایران می باشد.
بررسی و تعیین مناطق ممنوع و محدود برای اسکان و تردد و تعیین گذرهای مرزی مجاز- بررسی و ارائه پیشنهاد ایجاد مرزهای رسمی (زمینی، هوایی و دریایی)- برنامه ریزی، هدایت و ایجاد هماهنگی های لازم- در خصوص مبارزه با موادمخدر، قاچاق سلاح، موادمنفجره و کالا و ارز- نظارت بر حسن اجرای قوانین و مقررات مربوط به تردد، اقامت، تابعیت، استملاک و سایر امور مربوط به اتباع و نمایندگی های خارجی، پناهندگان، معاونین، مهاجرین و آوارگان، ساماندهی امور مرزها، مراقبت در تردد اتباع ایرانی و بیگانه از مرزها- پیشگیری و مقابله با مشکلات مرزی و نظارت و مراقبت از مرزهای آبی و خاکی- برنامه ریزی به منظور جلوگیری از هرگونه تردد و نقل و انتقالات غیرمجاز در چهارچوب سیاست و خط مشی های مصوب و حفظ و حراست از ارزش های نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران و گسترش فرهنگ اصل اسلامی جزو وظایف وزارتخانه های فوق الذکر محسوب می شود.
قانون راجع به استرداد مجرمین- قانون مجازات مرتکبین جنایت علیه کشورهای خارجی- قانون صلاحیت دادگستری جمهوری اسلامی ایران برای رسیدگی به دعاوی مدنی علیه دولت های خارجی- آئین نامه چگونگی تنظیم و انعقاد توافق های بین المللی- مصوبه در خصوص تکلیف وزارت امور خارجه به اعزام مترجم در تمامی ملاقات مقامات و هیأت های خارجی با مقامات و هیئت های ایرانی- آیین نامه تبادل هدایا با مقامات خارجی – لایحه قانونی حفظ امنیت اجتماعی – قانون راجع به تعیین وظایف و تشکیلات شورای امنیت کشور – مقررات امنیتی و انتظامی مناطق آزاد تجاری، صنعتی جمهوری اسلامی ایران- قانون به کارگیری سلاح توسط مأمورین نیروهای مسلح در موارد ضروری- قانون تشدید مجازات سارقین مسلح- قانون راجع به مجازات اخلال کنندگان در صنایع نفت ایران- قانون مجازات اخلال کنندگان در امنیت پرواز هواپیما و خرابکاری در وسایل تأسیسات هواپیمائی- قانون مجازات اخلال کنندگان در تأسیسات آب و برق و گاز و مخابرات کشور- قانون مجازات اخلال کنندگان در صنایع- قانون مجازات انتشار و افشای اسناد محرمانه و سری دولتی- آیین نامه مرزبانی کشور ایران- خصائص مرزبانان- وظایف سازمان مرزبانی کشور- صلاحیت مرزبانان، جانشینان و معاونین- طرز عمل مرزبانان- وظایف انتظامی و نظامی مرزبانان- وظایف اداری مرزبانان- وظایف اجتماعی مرزبانان- آئین نامه مرزبانی مناطق آزاد تجاری و صنعتی جمهوری اسلامی ایران- مصوبه در خصوص تشکیل دفتر عمران مرزها در وزارت کشور- مصوبه در خصوص تشکیل شورای عالی عمران مرزها- مصوبه به منظور ایجاد مدیریت متمرکز و مرزبندی مشخص قانونی بین وظایف دستگاه های مستقر در فرودگاه های کشور به ویژه فرودگاه های بین المللی، حذف تشریفات زاید و دست و پاگیر و ایجاد تسهیلات برای رفاه مسافرین و تردد کنندگان فرودگاهی- مصوبه به منظور ایجاد هماهنگی میان دستگاه های مستقر در مرزهای زمینی و در جهت ساماندهی و تسهیل وتسریع امور حمل و نقل مسافر و کالا در مبادی ورودی و خروجی مجاز زمینی کشور- مصوبه در خصوص مرزهای مجاز کشور- قانون مجازات مرتکبین قاچاق- قانون نحوه اعمال تعزیرات حکومتی راجع به قاچاق کالا و ارز- آئین نامه اجرایی قانون نحوه اعمال تعزیرات حکومتی راجع به قاچاق کالا و ارز- قانون تشدید مجازات قاچاق اسلحه و مهمات و قاچاقچیان مسلح- اصلاح قانون مبارزه با موادمخدر و الحاق موادی به آن- قانون راجع به ورود و اقامت اتباع خارجه در ایران- آئین نامه مربوط به تعیین مناطق ممنوعه تردد و اسکان اتباع خارجی در مرزهای کشور- آئین نامه نحوه آمایش جمعیتی اتباع و مهاجرین خارجی شناسایی شده در جمهوری اسلامی ایران- قانون راجع به تعقیب جزایی مجرمین فراری از مناطق سرحدی مجاور ایران- قانون دریافت عوارض خروج از کشور – قانون وصول برخی از درآمدهای دولت و مصرف آن در موارد معین- قانون حفاظت دریا و رودخانه های مرزی از آلودگی با مواد نفتی- قانون حفظ و تثبیت کناره و بستر رودخانه های مرزی- قانون مناطق دریایی جمهوری اسلامی ایران در خلیج فارس و دریای عمان- آیین نامه تعلیف احشام متعلق به اتباع خارجی- آئین نامه تشکیل بازارچه های مرزی- قانون مقررات صادرات و واردات- قانون برقراری حقوق یا مستمری بازماندگان آن دسته از مهاجران و کسانی که به مناطق جنگی مراجعت نموده و به علت برخورد با مواد منفجره معلول یا فوت می شوند.
تمامی موارد فوق الذکر در مجموعه قوانین و مقررات مرزی و امنیتی، گردآوری شده توسط مهدی سلیمانی دُرچه به همت معاونت امنیتی و انتظامی وزارت کشور بوده، تدوین شده و قابل بهره برداری می باشد.
خبرنگار: محمدنقی دیده بان
