روزنامه فرامنطقه ای العربی الجدید در تحلیلی نوشت: اقدام شاه سعودی برای توقف فروش بخشی از سهام شرکت ملی نفت این کشور (آرامکو) نشان از شکست اقتصادی طرح های ولیعهد این کشور و بی اعتمادی به پروژه چشم انداز ۲۰۳۰ وی است.
مرزنیوز به نقل از ایرنا:این روزنامه روز چهارشنبه افزود: محمد بن سلمان ولیعهد سعودی که رویای تبدیل کشورش را به یک کشور غیر وابسته به در آمدهای نفتی در سر داشت با لغو فروش سهام آرامکو از سوی پدرش «سلمان بن عبدالعزیز» ، سرخورده شده است.
این روزنامه به نقل از منابع نزدیک به خاندان سعودی گزارش داد که شاه عربستان در ماه ژوئن (خرداد- تیرماه) با اعضای این خاندان، بانکدارن و مدیران بخش نفتی از جمله مدیر اجرایی سابق آرامکو دیدار داشت که آنها نسبت به مخاطرات ارائه سهام آرامکو در بازارهای جهانی برای فروش هشدار داده و خصوصی سازی ۵درصد از سهام این شرکت نفتی را دارای تبعات سیاسی عظیمی برای ریاض دانستند.
العربی الجدید اضافه کرد که سلمان در فرمانی به دیوان پادشاهی خواستار توقف فروش بخشی از سهام شرکت ملی نفت این کشور شد که خود ضربه سختی به رویاها و خواسته های بن سلمان وارد کرد که عملا رهبری این کشور را از زمان خلع «محمد بن نایف» ولیعهد سابق به دست گرفته است.
این روزنامه ورود شاه سعودی به موضوع فروش بخشی از سهام آرامکو را واکنشی غیر منتظره دانستند که از زمان به دست گرفتن زمام همه امور توسط ولیعهد بی سابقه است. بن سلمان از زمان به قدرت رسیدن در سال ۲۰۱۵ به عنوان وزیر دفاع ،جنگ خانمان سوزی را در یمن آغاز کرد که پس از گذشت سه سال و نیم این جنگ به باتلاق نیروهای نظامی سعودی تبدیل شده است و موشک های بالستیک یمنی ها ریاض و شهرهای عربستان را هدف حمله قرار داده اند.به علاوه حملات کور جنگنده های ارتش عربستان به شهرهای یمن باعث کشتار صدها کودک یمنی شده که این فاجعه، فشار دیپلماتیک سختی را بر سعودی ها وارد کرده است.
این روزنامه در ادامه نوشت که نتیجه قدرت اعطا شده به بن سلمان به افزایش تنش ها با ایران، محاصره قطر، اقدامات دیپلماتیک همانند قطع روابط با کانادا ، بازداشت اجباری سعد الحریری نخست وزیر لبنان و افزایش تنش ها با لبنان و عراق ختم شد.
در داخل عربستان نیز بن سلمان علاوه بر کنار زدن بن نایف پسر عمویش از ولایت عهدی، اقدام به بازداشت جمعی مخالفان خود از میان شاهزاده های سعودی در هتل ریترز کارلتون و مصادره اموال و بلوکه کردن پول های آنها در بانک ها به اتهام فساد کرد و میلیاردها دلار از گروکشی کرد. وی همچنین دستور به بازداشت گسترده چهره های مذهبی و فعالان سیاسی، اجتماعی و حقوقی داد.
این روزنامه می افزاید که همه اینها اقداماتی بود که بن سلمان قصد داشت با آنها یک عربستان جدید رها از اقتصاد نفتی با سیاست ها باز اجتماعی بسازد که موسسات دینی وهابی؛ پرنفوذترین نهاد در دولت سعودی در آن نقشی نداشته باشد.
العربی الجدید ادامه داد که از سال ۲۰۱۶ ، بن سلمان برنامه اقتصادی خود را موسوم به چشم انداز ۲۰۳۰ برای استقلال از درآمدهای نفتی اعلام کرده و نیز پروژه شهر «نیوم» را که یک شهر عظیم با فناوری های پیشرفته برای جذب سرمایه های جهانی کلان و گسترش سرمایه گذاری های خارجی از طریق سرمایه گذاری در شرکت های جهانی با فناوری های بسیار پیش رفته همانند شرکت اوبر را پیش بینی کرده بود اما همه این پروژه های عظیم اقتصادی نیازمند سرمایه بوده و بن سلمان برای تامین این منابع مالی در فکر فروش مرغ تخم طلای سعودی (آرامکو) بود و برنامه ریزی شده بود تا درصید از سهام این شرکت در بازارهای جهانی به فروش برسد و یکصد میلیارد دلار آن در پروژه های چشم انداز ۲۰۳۰ سرمایه گذاری شود.
ولیعهد عربستان همچنین در راستای برنامه های خود و جبران کسری بودجه آنها مالیات ها و ارزش افزوده را افزایش داد که باعث افزایش چشمگیر قیمت برق و آب شد و نیز حمایت دولتی را از برخی برنامه های اجتماعی و رفاهی کاهش داد.
بسیاری از کارشناسان اقتصادی فروش سهام آرامکو را بزرگترین قمار در طول تاریخ اقتصادی جهانی می دانند که باعث ورشکستگی سعودی ها در صورت شکست پروژه های ولیعهد و تحولات اقتصادی وی خواهد شد.
اما ولیعهد جوان و هیجان زده عربستان توصیه های کارشناسان اقتصادی را درباره فروش سهام ارامکو نپذیرفته و اقدام به زندانی کردن کارشناسان اقتصادی این کشور همانند عصام الزامل کرد که مخالف این اقدام بن سلمان بود.
برغم اصرار «خالدالفالح» وزیر انرژی سعودی برای اجرایی شدن فروش سهام آرامکو ر موعد مقرر خود اما «ریچارد سیگال» تحلیلگر انگلیسی معتقد است که اصلاحات در عربستان باید در همه ابعاد و در طول سال ها صورت بگیرد در غیر این صورت نتایج منفی به همراه دارد و طی یک سال نمی تواند نتایج بزرگی شاهد بود.
العربی الجدید همچنین دلیل دخالت پادشاه عربستان در تصمیم ولیعهد را بیم از فقدان نفت ه بعنوان منبعی حیاتی برای عربستان دانست که این کشور سراسر صحرایی با زندگی قبیله ای را به قدرت منطقه ای و جهانی تبدیل کرده است. مشاوران پادشاه سعودی از میان شاهزادگان و وزاری نفت سابق نیز با ملک سلمان هم رأیند و هشدار می دهند که نفت عامل اساسی بقای عربستان بوده و ولیعهد باید به دنبال منابع مالی دیگری برای تامین بودجه پروژه های چشم انداز ۲۰۳۰ باشد.
این روزنامه ورود پادشاه عربستان به برنامه ولیعهد را همچنین نشان دهنده میزان تصمیم گیری کورکورانه بن سلمان در سیاست های داخلی و خارجی و در زمینه دیپلماتیک و اقتصادی و بی اعتمادی به تصمیمات اقتصادی و ضربه سختی به برنامه ۲۰۳۰ وی دانست و نوشت این اقدام به اعتبار وی که این برنامه اقتصادی کلان را از دلایل مشروعیت خود در قدرت می دانست، خدشه وارد می کند.
طبق تحلیل این روزنامه ممانعت از فروش سهام آرامکو شکست اقتصادی ولیعهد دایره ناکامی های او را تکمیل کرد بخصوص پس از شکست سخت سیاسی که در جنگ یمن داشته و در محاصهر قطر به نتایج مورد نظرش نرسید و سیاست هایش در عراق و لبنان شکست خورد.
العربی الجدید یا آور شد که پادشاه عربستان پیش از این نیز موضعی ضد تصمیم ولیعهد اتخاذ و با اقدام بن سلمان برای ترویج طرح سازش فلسطین و اسرائیل موسوم به معامله قرن با همکاری «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری آمریکا مخالفت کرده بود.
