به مناسبت هفته ناجا گفت وگویی صمیمانه و اختصاصی را با مهندس محمدنقی دیده بان صاحب امتیاز و مدیرمسئول پرتال تحلیلی خبری اخبار مرز «مرزنیوز» و فصلنامه سراسری «دیده بان مرز» در خصوص ضرورت و اهداف راه اندازی این دو رسانه برخط و مکتوب و همچنین اهمیت مرز، مرزبانی، مرزنشینان و ظرفیت ها و پتانسیل های استان های مرزی کشور ترتیب داده ایم که با هم حاصل آن را می خوانیم:
به عنوان اولین سئوال از اهمیت مرزها برای مخاطبین این رسانه بگوئید:
با رشد و توسعه تکنولوژی به ویژه شبکه های ارتباطی، مرزهای جغرافیایی هر روز تحت سیطره فن آوری های نوین بشر در حوزه ارتباطی قرار می گیرد و در این حوزه حفظ حریم و دست آوردهای محلی و منطقه ای در بخش مختلف فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و حتی امنیتی با مشکلات زیادی روبه رو گردیده است. امروزه سردمداران ثروت و قدرت در جهان با استفاده از ابزارها و شیوه های مختلف ارتباطی همه مرزها را برای خود شکسته و سعی در القای فرهنگ و نفوذ خود جهت سیطره بر جهان را دارند و در این راه با بهره گیری از ترفندهای سیاسی، اقتصادی و فرهنگی تلاش می نمایند مقاومت های کشورها، ملت ها و فرهنگ را در هم شکسته و به اهداف خود دست یابند. آنها در حالی که جهان را به مثابه دهکده جهانی محسوب کرده و مرزهای جغرافیایی را صرفاً یک خط فرضی ترسیم شده می پندارند و به دنبال چالش کشیدن تمدن ها، فرهنگ، ادیان و خرده فرهنگ های محلی و ملی کشورها در حاکم کردن تفکر امپریالیستی در سایه لیبرالیسم، سرمایه داری و حقوق بشر می باشند در صورتی که کماکان در برخی از نقاط جهان، ملت ها سعی دارند هویت ملی، فرهنگی و تاریخی خود را در چارچوب سرزمین مادری خود حفظ کنند.
چگونه می توان در مقابله با حجم این همه هجمه ها ایستادگی کرد؟
کشور ما ایران با سابقه تاریخی تمدن درخشان خود در عصر حاضر در مقابله با تهدیدهای جدی تک قطبی شدن قرار گرفته و به ویژه که با وقوع انقلاب اسلامی و حاکمیت مردم سالاری دینی خود در منطقه و جهان الگوی مناسب برای کشورهایی قرار گرفته که ضمن تأکید بر هویت ملی خود در مقابل سیطره قدرت و لیبرالیسم غرب ایستادگی کرده است. پس از گذشت چهل سال از پیروزی انقلاب اسلامی ایران شاید بتوان سه فاکتور تمدن و فرهنگ غنی، ام القرای جهان اسلام با تأکید بر مکتب شیعه علوی و حاکمیت مردم سالاری دینی را دلیل این همه ستیزه جویی غرب خصوصاً صهیونیسم جهانی را بر علیه ایران شمرد. سرزمین کهن ایران که امروزه، ایرانی ها به آن افتخار می کنند در قرون متمادی با فراز و نشیب های فراوان مواجه بوده و زمانی که برگ هایی از تاریخ این کشور ار ورق می زنیم، با تجاوزات و تهدید سرزمین مواجه می شویم. چنانچه امروزه ما نتوانیم اقدامات خود را در حفط یکپارچگی، توسعه متوازن و ایجاد محیطی امن و پایدار در مناطق مرزی کشور به انجام برسانیم، قطعاً در آینده با چالش های جدی مواجه خواهیم شد و آیندگان درباره ما قضاوت سختی خواهند کرد.
با توجه به تخصصی بودن رسانه های شما در حوزه «مرز» لطفاً کمی بیشتر در خصوص اهمیت مرز توضیح دهید:
کشوری که در آن زندگی می کنیم با ۱۵ کشور همسایه است و بیش از ۶۰۰۰ کیلومتر مرز خشکی و ۲۷۰۰ کیلومتر مرز آبی دارد که از نظر تعداد همسایه به همراه چین در رتبه دوم جهان قرار دارد. ویژگی های طبیعی، انسانی و فرهنگی مناطق مرزی ایران خود نشان از تنوع و پیچیدگی مدیریت بر این سرزمین را دارد. حفظ تمامیت ارضی و استقلال و آزادی کشور در گروه تلاش های مختلف همه آحاد مردم است و امروزه کسی نمی تواند از این مسئولیت شانه خالی کند. زیرا حفظ و حراست از سه فاکتور که در سئوال قبلی پاسخ دادم صرفاً سلاح به دست گرفتن و جنگیدن نیست بلکه مهمترین قدم اول آگاهی از سرنوشت کشور و آینده آن است. افزایش سواد رسانه ای، بصیرت داشتن و قدرت تجزیه و تحلیل مسائل سیاسی، اجتماعی و فرهنگی ایجاب می نماید در مقابله با تهاجم اطلاعاتی، سیاسی و فرهنگی غرب و ایادی وابسته (صهیونیسم جهانی و حاکمان مرتجع منطقه) از ابزارهای مختلف استفاده و با بهره گیری از آثار تمدنی کهن، اسلام ناب محمدی(ص)، در حفظ ثمره انقلاب پرشکوه ملی، اسلامی و دفاع مقدس تلاش نموده و برگ زرینی دیگری بر صفحات تاریخی این کشور بیفزاییم.
ضرورت راه اندازی، اهداف و وظایف این رسانه ها را شرح دهید؟
وجود کشورهای همسایه با مشکلات اقتصادی، سیاسی و امنیتی چون افغانستان (بزرگترین تولید کننده مواد مخدر جهان و مأمن تروریست ها)، پاکستان و عراق و همچنین حضور نیروهای اشغالگر و فرامنطقه ای در منطقه و در جدار مرزهای جمهوری اسلامی ایران، مرزهای طولانی کشور را به عنوان یک مرز با ویژگی های منحصر بفرد، در دنیا تبدیل ساخته است. در بررسی رسانه ها در خصوص مسائل ایران، خلاء چنین سایتی به شدت احساس می شد به ویژه برای مسئولان و دست اندرکاران این حوزه که فرصت کافی جهت کندوکاو و بررسی اخبار و تحلیل های مربوط به مسائل مرزی کشور را ندارند. پرتال تحلیلی و خبری اخبار مرز (مرزنیوز) با کمک جوانان توانمند این مرز وبوم به منظور بسترسازی جهت کمک همه جانبه به مرز و رفع مسائل و مشکلات آن راه اندازی شده است.
هدف از ایجاد این پرتال پوشش کامل تمامی اخبار، تحلیل ها، مقالات، قوانین و مقررات مربوط به مرزهای کشور می باشد. تلاش دست اندرکاران این سایت بر این است که تا حد ممکن اطلاعات و اخبار مکتسبه را که فاقد طبقه بندی در کمترین زمان ممکن منعکس سازند و در این راه از همه دستگاه ها و سازمان های مرتبط که امکان انتشار اطلاعات و اخبار مربوط به حوزه های سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، علمی و ورزشی استان ها و شهرستان های مرزی را دارند، درخواست می نماید در غنی تر شدن این سایت مساعدت لازم را به عمل آورند. همچنین انتشار اولین شماره از فصلنامه «دیده بان مرز» نیز در دست اقدام است.
به نظر شما چگونه می توان تلاش مرزبانان را ارج نهیم؟
حفظ و حراست از مرزهای کشور این روزها که در فصل سرد زمستان قرار داریم بسیار سخت است. به علت تغییرات آب و هوایی بسیاری از مرزبانان غیور کشورمان در شرایط نامساعد جوی قرار دارند، که باید قدردان زحمات و تلاش های فداکارانه آنها باشیم. این رسانه ها به منظور انعکاس تلاش صادقانه و طاقت فرسای این نیروهای جان برکف و همچنین با هدف نشان دادن رشادت های مرزبانان عزیز و جانبازان گرانقدر مرزبانی ناجا راه اندازی شده است و این وظیفه رسانه های با اخلاق و متعهد است که فرهنگ ایثار و شهادت و وطن پرستی را در بین مردم تقویت نمایند. همچنین ارزش مرزبانانی که در مقابله با اشرار و قاچاقچیان جان خود را فدا می کنند، قیمت ندارد، پس باید بدانیم و آگاه باشیم امنیتی که امروز در مرزها حاکم است مدیون وجود مرزبانان و مرزنشینان غیوری هستیم که با هوشیاری و حضور خود امنیت پایداری را برای کشورشان به ارمغان می آورند.
اهمیت وجود مرزنشینان را در توسعه امنیت پایدار چگونه ارزیابی می کنید؟
بی شک حفظ مرزهای جغرافیایی برای هر دولت و حاکمیت از اهمیت قابل توجهی برخوردار است و حتی در کشورهایی که روادید ورود و خروج را برای سهولت سفر حذف نموده اند همچنان حفظ مرزها برایشان مهم بوده و قوانین بسیار سختگیرانه در بازرسی ها حکایت از حفظ و حراست از تمامیت ارضی آنها دارد. به نظر من مرزنشینان، پاسداران و مدافعان حریم وطن هستند. سرزمینمان ایران در طول تاریخ مورد هجوم و دست اندازی دشمنان بسیاری قرار گرفته است و حدود مرزهای آن در جنگ هایی فراتر از محدوده قبلی و در برخی از نبردها نیز خاک این وطن به دست دشمنان افتاده است. در آخرین جنگ بین ایران و عراق نیز که به عنوان دوران هشت سال دفاع مقدس اشتهار یافت، حتی یک وجب از خاک میهن به حول و قوه الهی و به همت رزمندگان اسلام به دست متجاوزان بعثی نیافتاد. در این میان رشادت ها و مجاهدت های مرزنشینان باید در جریده تاریخ ثبت و ضبط شود تا آیندگان بدانند این مردم سختکوش که در مرزها زندگی می کنند مدافعان واقعی حریم وطن بوده و مسئولین و حتی مردم مدیون این پاسداران با غیرت هستند. دولت با فعال کردن بازارچه های مرزی در جهت افزایش فرصت های اشتغال و تخصیص تسهیلات ویژه برای این مناطق می تواند عامل موثری در بهبود وضعیت فعلی و معیشت آنان باشد. البته نمایندگان این مردم در مجلس می توانند مسایل و مشکلات این قشر را در قالب لوایح با فوریت بالا آن را به قانون لازم الاجرا تبدیل نمایند و با ایجاد ضمانت های اجرایی و نظارت بر حُسن انجام حقوق این را محقق نمایند. دولت نیز به نوبه خود می تواند با اعطای تسهیلات تشویقی و حمایتی و اجرای پروژه های تعریف شده و برنامه های ابلاغی که باعث عدم مهاجرت آنها به شهرها شده و در نهایت خالی شدن مرزها می شود، از آن جلوگیری نماید. این امر به جز ایجاد مشکلات امنیتی، موجب افت شدید اقتصاد صنعت کشاورزی و دامپروری کشور خواهد شد. پس بیاییم قدر این قشر زحمتکش که در طول سالیان متمادی در مقابل ناملایمات تاریخ در مرزها با صلابت ایستاده اند و از مرزهای این کشور دفاع کرده اند را بدانیم و فداکاری های آنان را ارج نهیم.
چگونه می توان رسانه های دیگر را نیز در این راستا همسو کرد و باعث هم افزایی رسانه ای شد؟
تهیه اخبار مرز تخصص ماست و آگاهی از اخبار مرز نیز حق مسلم تمامی هموطنان به خصوص مرزنشینان و ساکنان استان های مرزی می باشد. به همین جهت اطلاع رسانی از وضعیت مبادی ورودی و خروجی کشور برای قشر به خصوصی از مردم بسیار حائز اهمیت است. یکی از این اقشار تجار و بازرگانانی هستند که در امر واردات و صادرات فعالیت دارند، باز و یا بسته بودن مرزهای زمینی، آبی و هوایی برای کسب و کار آنها بسیار اهمیت دارد. گردشگران داخلی و خارجی نیز به اطلاعات و شرایط خروج از کشور و یا ورود به آن نیازمندند. مرزنشینان نیز به عنوان همسایگان مرز حق دارند از آنچه در همسایگی شان می گذرد مطلع باشند و از همه مهمتر شرکت های مستقر در مناطق آزاد و ویژه اقتصادی طالب اخبار اقتصادی در این مناطق هستند. مدیران صنایعی که به نوعی تکنولوژی آنها وابسته به کشورهای خارجی است هر گونه تحولات مرزی را رصد می کنند. به طور مستقیم و غیرمستقیم تقریباً تمامی وزارتخانه ها، نهادها و دستگاه های اجرایی دولت با ورود ریزگرد، بیماری های واگیردار و خطرناک، هوای پرفشار و کم فشار، حیوانات مهاجر و واردات و صادرات و… به بحث مرزهای کشور مرتبط می شوند و فعالیت آنها تابعی از تغییر و تحول در مرز خواهد بود. اینجا است که اهمیت وجود پرتال تحلیلی خبری اخبار مرز «مرزنیوز» و فصلنامه سراسری «دیده بان مرز» که به طور تخصصی به اخبار مرز می پردازد برای مخاطبان گرامی و سایر افرادی که کارشان و یا حتی زندگی شان به نحوی با مرز گره خورده است، نمایان می شود. انتظار مردم خصوصاً مرزنشینان از رسانه ها اطلاع رسانی سریع، صریح و صادقانه اخبار و انعکاس دغدغه آنها می باشد. رسانه ها باید اخلاق رسانه ای و رسالت مطبوعاتی را به عنوان یکی از اصول حرفه ای کار رسانه ای قبول داشته و انتشار اخبار صحیح، کامل و تفسیرهای منصفانه را بر اساس وجدان اخلاقی به عنوان شرافت حرفه ای و تلاش خبرنگاران را یک خدمت اجتماعی بدانند و احترام به منافع ملی، حفظ و ارتقاء امنیت، کمک به آرامش روانی جامعه و رعایت اصول شرافت حرفهای از جمله هدف های والای این رسانه ها به شمار رود. از سوی دیگر باید به ارزش های دینی و فرهنگ های اقوام مختلف ایران زمین احترام گذاشت و با مشارکت همگانی می توان از سد مشکلات به آسانی گذشت و موجبات پیشرفت جامعه را فراهم آورد. در «مرزنیوز» و «دیده بان مرز» تهیه گزارش، مصاحبه و نقل اخبار از منابع موثق صورت می گیرد و بهره گیری از اخبار و مطالب این پرتال از سوی همکاران با ذکر منبع بلامانع می باشد.
سخن پایانی:
«مرزنیوز» و «دیده بان مرز» بر آن است تا بتواند تمامی اخبار مرزهای زمینی، هوایی و دریایی را به صورت تخصصی رصد نموده و با انعکاس اطلاعات و اخبار موثق دولتمردان، مدیران تصمیم گیر، پژوهشگران، محققان، اساتید دانشگاه، دانشجویان و تمامی اقشار مختلف مردم را همراهی نماید که همکاری برخی از وزارتخانه ها و سازمان ها انگیزه ما را در این راه مضاعف نموده و امید است با ادامه این حمایت ها بتوانیم در راه اطلاع رسانی سریع، شفاف و صادقانه موفق عمل نمائیم. از سوی دیگر مخاطبین «مرزنیوز» و «دیده بان مرز» به خصوص مدیران صنایع، شرکت ها و… با تعامل دو سویه می توانند ما را در بهبود کیفیت خدمات اطلاع رسانی یاری برسانند. «مرزنیوز» و «دیده بان مرز» آماده دریافت نظرات و پیشنهادات سازنده بوده و امید است با گسترش این همکاری ها وفاق رسانه ای مستحکم تر شده و بتوانیم رسالت رسانه ای خود را در عرصه اطلاع رسانی را ادا نموده و نقش موثری در حوزه آگاهی بخشی به جامعه خصوصاً مرزنشینان شریف کشورمان داشته باشیم.
مصاحبه: فرهاد قنبری