به مناسبت روز شوراها، گفت وگویی اختصاصی و صمیمانه ای را با مهندس ابراهیم دیدبان، کارشناس فنی دهیاری های دیلمان و پیرکوه شهرستان سیاهکل استان گیلان ترتیب داده ایم که حاصل آن را با هم می خوانیم:
به عنوان اولین سئوال از سوابق تحصیلی و مسئولیت هایتان برای مخاطبین این رسانه بگوئید؟
با یاد و نام خداوند متعال، اینجانب فارغ التحصیل کارشناسی ارشد عمران گرایش سازه از دانشگاه غیرانتفاعی رشد دانش سمنان هستم که به عنوان کارشناس فنی از سال ۱۳۸۹ در دهیاری های بخش دیلمان و پیرکوه شهرستان سیاهکل استان گیلان طی آزمون استخدامی و گزینش مشغول به کار شده ام. از جمله وظایف شغلی کارشناس فنی دهیاری ها تشکیل پرونده، انجام استعلام مورد نیاز، تطبیق محل مورد درخواست مالک با وضعیت موجود در طرح هادی به منظور رعایت ضوابط طرح هادی و تفصیلی اعم از نوع کاربری – سطح اشغال – میزان تراکم عرض گذرها و…، توجه ویژه به موضوع مقاوم سازی (استحکام بنا) و آئین نامه ۲۸۰۰ مقررات ملی ساختمان، جلوگیری از هرگونه ساخت و ساز غیرمجاز در محدوده قانونی روستا، شناسایی نیازمندی های عمرانی روستا و ارائه گزارش آن به دهیاری به منظور پیگیری جهت اجرا، نظارت کامل و ویژه بر روی پروژه های عمرانی در دهیاری ها از منابع دولتی و منابع داخلی دهیاری ها از اعتبار برخوردار شده و در دست اجرا می باشند، نظارت بر پروژه های سایر دستگاه های اجرایی در دست اجرای در محدوده روستا و تهیه گزارش از نحوه فعالیت دستگاه ها بر روی پروژه و ارسال آن به دهیاری و بخشداری، همکاری لازم و تعامل با تمامی دستگاه های دولتی و خصوصی در اجرای طرح و پروژه های عمرانی در روستا و به طور کلی انجام امورات فنی دهیاری های مرکز دهستان می توان اشاره نمود.
به سوابق کاری تان نیز اشاره ای داشته باشید؟
همانگونه که توضیح دادم در سال ۱۳۸۹ به عنوان مسئول فنی دهیاری های دیلمان مشغول به کار شدم و هم اکنون نیز در این بخش مشغول به فعالیت هستم. برای بازسازی مناطق زلزله زده شهرستان اهر آذربایجان شرقی در زلزله سال ۱۳۹۱ به عنوان ناظر مقیم ستاد معین بنیاد مسکن زنجان به مدت حدوداً پنج ماه جزو نیروی بنیاد مسکن مشغول به کار بودم، همچنین مدت کوتاهی در دفتر فنی شرکت CPD واقع در درگاه شهرستان آستانه اشرفیه مجری طرح اجرای کانال های انتقال آب به مزارع برنج، یک سال به عنوان نماینده مجری شرکت کران گستر نیلی پیمانکار مسکن مهر کارکنان بیمارستان شریعتی تهران در شهرجدیدهشتگرد، حدود پنج ماه به عنوان سرپرست دهیاری روستای عین شیخ بخش دیلمان و پیرکوه و همچنین به مدت تقریبی یک سال مدیرعامل شرکت تعاونی دهیاری های دیلمان مشغول به فعالیت بوده ام.
به نظر شما دهیاری ها و مجموعه شرکت تعاونی دهیاران چه نقشی در توسعه مناطق روستایی دارند؟
طی چند سال گذشته با استقرار دهیاری ها در روستاهای بالای ۳۰ خانوار در سطح کشور، تمرکززدایی قدرت و واگذاری بسیاری از مسائل مدیریت روستاها با توجه به تفاوت اقلیم پهناور کشورمان ایران که از نظر آب و هوایی، طبیعت و… در بسیاری موارد تفاوت های بسیار زیادی دارند و چنانچه تصمیم گیری در مرکز برای تمامی روستاهای کشور با توجه به تفاوتهایی که وجود دارد صورت گیرد، به علت تفاوت های موجود این تصمیمات منطقی نبود، به همین خاطر با واگذاری اداره امور محلی به دهیاری ها با نظارت روستائیان از طریق شوراهای اسلامی روستاها، نقش موثری در توسعه مناطق روستایی صورت گرفته است. در ماه های اخیر با موافقت وزیر محترم کشور مجوز تشکیل دهیاری در روستاهای بالای بیست خانوار دارای شورای اسلامی با اولویت روستاهای مرزی صادر شده که ان شاءا… به زودی تمامی روستاها دارای دهیاری خواهند شد و اداره امورات عمرانی و جاری روستاها به دهیاری ها به عنوان مدیران محلی واگذار خواهد شد.
تعاونی دهیاری ها نیز در هر بخش به عنوان عامل توانمند شدن هر چه بیشتر مدیریت روستایی مطرح گردیده که با نظر به جمعیت و نیاز هر بخش ماشین آلاتی برای انجام امورات آتش نشانی، عمرانی، حمل زباله و… به دهیاری های بخش تعلق گرفته که با توجه به قوانین موجود، برای استفاده تمامی روستاهای بخش از این ماشین آلات اختصاص یافته و طبق دستورالعمل تجمیع ماشین آلات و قوانین مربوطه معمولاً ماشین آلات در تعاونی دهیاری های هر بخش تجمیع می شود.
موانعی که باعث رفع موانع و مشکلات دهیاری ها، تعاونی دهیاران و به طور کلی توسعه هر چه بیشتر مناطق روستائی می شود را ببشتر توضیح دهید؟
همانگونه که گفته شد باتوجه به اینکه دهیاری ها به عنوان مدیران روستا شناخته شده و نقش اساسی در مدیریت روستائی از جمله نقش در مدیریت پسماندهای جامد روستایی، ایمن سازی، کنترل و نظارت بر ساخت و سازهای روستایی، بهسازی بافت روستا، گردشگری روستایی، ایجاد و اصلاح مبلمان روستایی، حفظ سرمایه های اجتماعی روستاها (مشارکت و اعتماد جامعه روستایی) دارند، بسیاری از روستاهای دارای جمعیت کم در مناطق محروم و از نظر درآمد کم برخوردار بوده و شاید در برخی روستاها در دوره ۴ ساله مدیریت دهیار هیچگونه پروانه ساختی صادر نکرده و دهیاری درآمدی از بابت صدور پروانه ساخت نداشته باشد و واریزی های دولت نیز که برمبنای جمعیت روستا به حساب دهیاری ها واریز می شود بسیار ناچیز بوده و کفاف هزینه های جاری دهیاری (از جمله حقوق دهیار، کارکنان دهیاری، حق بیمه و… ) را نکند، از این رو به نظر می رسد در مناطق محروم که دهیاری ها از جمعیت و درآمد کمی برخوردار می باشند، معرفی یک دهیار برای چند روستا با نظارت شورای هر روستا بر عملکرد دهیار معرفی شده و درآمد و هزینه منطقی تر به نظر رسیده و عملکردها به صورت بهتری شکل گیرد.
ماشین آلات اختصاص یافته به دهیاری ها نیز که در قالب شرکت تعاونی تجمیع می شود بیشتر خدمات عام المنفعه علی الخصوص در مواقع بحران (بارش برف، سیل و… ) انجام داده و در اغلب موارد خدمات به صورت رایگان صورت می شود و شرکت های تعاونی دهیاران در اکثر موارد سود دهی ندارند و این امر باعث می شود دهیاران تمایل چندانی به همکاری با شرکت تعاونی دهیاران نداشته باشند. در صورتی که این شرکت های تعاونی علاوه بر ماشین آلات اختصاص یافته اگر در حوزه های تولیدی، کشاورزی، بسته بندی محصولات روستایی و… فعالیت کنند می توانند چندین نفر را مشغول به کار کرده و در توسعه مناطق روستائی نقش چشمگیری داشته باشند. علی رغم حمایت های گسترده مدیران بخش، شهرستان، استان و کشور از تشکیلات دهیاری ها و تعاونی دهیاران به علت عدم ثبات شغل دهیار، با توجه به محدود بودن دوره مدیریت دهیاران و مشخص نبودن فعالیت در دوره بعدی شورای اسلامی روستا، رغبتی چندانی برای ایجاد یک ساختار پایدار درآمدزا برای شرکت های تعاونی دهیاران صورت نمی گیرد و یکی از مشکلات اساسی تشکیلات دهیاری ها عدم ثبات شغلی دهیاران می باشد.
نظر شما راجع به روستائیان ساده دل چیست؟
توسعه هر جامعه با توسعه مناطق روستایی شکل می گیرد، در صورتی که جامعه ای از توسعه مناطق روستایی خود غافل شود شاید در ابتدای امر مشکلی پدیدار نگردد اما در دراز مدت با توجه به اینکه جامعه شهری همواره به عنوان مصرف کننده مواد غذایی و فرآورده های کشاورزی بوده با مشکلات عدیده و گسترده ای مواجه خواهد شد. برخی از کشورها برای عدم مهاجرت روستائیان به شهر، در مناطق روستایی در کنار تولیدات روستایی شرکت هایی صنعتی نیز احداث نموده اند تا مانع مهاجرت جمعیت روستایی علی الخصوص روستاییان فاقد زمین به مناطق شهری و بروز مشکلات عدیده شده اند. جمعیت روستایی همواره نقش بی بدیلی در خودکفایی کشور در زمینه تولید محصولات کشاورزی، باغی و دامی داشته که عدم توجه به توسعه و رفاه مناطق روستایی در دراز مدت خسارت های جبران ناپذیری به جامعه وارد می سازد.
روستائیان در جامعه روستایی بیشتر با چه مشکلاتی مواجه هستند؟
یکی از مسائلی که جامعه روستایی علی الخصوص روستاهای مناطق محروم با آن مواجه هستند مساله احداث مسکن بوده که در مناطق محروم و دور از مرکز در برخی موارد شرایط آب و هوایی در حدود نیمی از سال برای ساخت و ساز به علت برودت هوا نامساعد بوده و تامین مصالح ساختمانی مرغوب و استاندارد هزینه های بسیار بالاتری نسبت به سایر مناطق دارد، احداث واحدهای مسکونی می باشد. در مناطق محروم ساخت و سازهای غیر استاندارد و غیر اصولی همواره مشکلات بسیاری ایجاد می نماید. تخلفات ساختمانی پدیده ای است که بایستی در ابتدای امر جلوی آن گرفته شده و عملیات ساختمانی غیر مجاز متوقف شود و مراجع صدور پروانه از جمله دهیاری ها می بایست در بدو شروع عملیات ساختمانی غیر مجاز، احداث آنها را متوقف کنند. ساختار دهیاری ها با توجه به بومی بودن دهیاران، ورود برخی عوامل اجرایی دیگر، گهگاهی دهیاران نمی توانند ساخت و سازهای غیر مجاز را متوقف نموده و در این زمینه تنش های کاری زیادی را تحمل می کنند. ساخت و سازهای غیر مجاز و عدم رسیدگی به تخلفات ساختمانی ایجاد شده در دوران دهیاری در زمان اتمام دوران مدیریتی ۴ ساله و شروع به کار دهیار جدید و عدم تحویل روستا از دهیار قدیم به دهیار جدید از نظر صفرنمودن تخلفات ساختمانی صورت گرفته مسائل و مشکلات را بیشتر می کند. از طرفی دیگر جامعه روستایی برای دریافت جوابیه استعلامات مرجع صدور پروانه ساختمانی در برخی موارد چندین ماه درگیر ادارات مربوطه شده و مساله دریافت جوابیه استعلامات مدت زیادی به طول می انجامد که در چند ماه اخیر این مشکلات در حال مرتفع شدن بوده و اگر به دهیاری ها برای صدور پروانه ساختمانی اختیارات و آزادی عمل بیشتری داده شود بسیاری از مراجعات مردمی کاهش یافته و زمان دریافت پروانه ساختمانی کوتاه تر خواهد شد.
چه پیامی به مسئولینی که اکنون در راس امور مدیریت مناطق روستایی هستند، دارید؟
ضمن تشکر از بخشدار محترم دیلمان و پیرکوه جناب آقای دکتر بهرام آریامنش، جناب آقای یاور پیراعلایی مدیرکل محترم دفتر امو رروستایی و شوراهای استانداری گیلان، همچنین جناب آقای دکتر علی قربانی معاونت محترم دهیاری های سازمان همیاری شهرداری های کشور که انصافاً در جهت حل مشکلات جامعه روستائی تلاش شبانه روزی و مستمر دارند و در چند سال اخیر حمایت های فراوانی از مدیران و مجموعه عوامل روستایی در جهت حل مسایل و مشکلات داشته اند که در طول تشکیل دهیاری ها این تلاش ها کم نظیر بوده است، با توجه به اینکه دهیاران مدیران روستایی بوده و این نهاد عمومی غیر دولتی (دهیاری) در طول فعالیت خود عملکرد خود را به نحو مطلوبی به انجام رسانیده اند و در چارت جدید دهیاری ها نیز که در ماه های اخیر تهیه شده است، به نظر حقیر در صورتی که آموزش های مستمر برای امورات فنی و ارائه تیپ و نقشه ها برای احداث دیوارهای حائل، پل ها و دیگر ابنیه فنی یا پشتیبانی های مشاوره ای از طریق سازمانهای دولتی یا شرکت های مهندسان مشاور برای انجام مسائل فنی دهیاری ها انجام گیرد بهتر بوده و همچنین در صورتی که شرکت های تعاونی دهیاران از نظر نیرو، ماشین آلات، الزام بیشتر انجام کارهای عمرانی و خدماتی دهیاری ها توسط شرکت های تعاونی دهیاران، نظارت های مستمر و بیشتر بر عملکرد های شرکت های تعاونی دهیاران و ارائه آموزش های لازم از طریق ادارات تعاون، کار و رفاه اجتماعی و یا نهادهای متولی دیگر انجام گیرد، می تواند کمک شایانی جهت ایجاد زیرساخت های روستایی و توسعه مناطق روستایی داشته باشد.
با تشکر از این که وقت خود را در اختیار این رسانه قرار دادید.
مصاحبه: حسین مهدوی آسیابر– خبرنگار مرزنیوز در استان گیلان
مهندس ابراهیم دیدبان، کارشناس فنی دهیاری پیشنهاد داد:یک دهیار برای چند روستا
