آذربایجان غربی با وجود دارا بودن ظرفیت های بی بدیل طبیعی و تاریخی در مناطق روستایی و تنوع قومیتی که جلوه هایی بکر در آبادی های دور و نزدیک این استان خلق کرده، سهم ناچیزی از اقامتگاه های بوم گردی دارد و شکوفایی آن نیازمند همت مسئولان و مشارکت روستاییان است.
مرزنیوز به نقل از ایرنا؛ صنعت گردشگری آذربایجان غربی پس از سالها رکود در دولت تدبیر و امید و به ویژه در ماه های اخیر مورد توجه جدی مسئولان قرار گرفته و مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری این استان نیز از افزایش تعداد اقامتگاه های بوم گردی از پنج به ۴۹ و اختصاص ۲۶۰ میلیارد ریال برای اجرای طرح های تملک دارایی های سرمایه ای در حوزه میراث فرهنگی و گردشگری این استان از محل اعتبارات ارتقای شاخص های اقتصادی خبر داده است.
اگرچه علمکرد مسئولان به واسطه تامین زیرساخت ها، اعطای تسهیلات و آگاهی بخشی به روستاییان در توسعه اقامتگاه های بوم گردی تاثیرگذار به نظر می رسد اما مشارکت روستاییان از طریق دریافت آموزش های لازم و سرمایه گذاری در زمینه بوم گردی نیز ضروری است.
کارآفرین برتر روستایی کشور و مدیر اقامتگاه بوم گردی ‘ارگ رادکان’ مشهد در بررسی دلایل عقب ماندگی آذربایجان غربی در صنعت بوم گردی به خبرنگار ایرنا گفت: ظرفیت آذربایجان غربی در زمینه بوم گردی بسیار بالاست و وجود جاذبه های تاریخی و طبیعی بی نظیر مانند تخت سلیمان تکاب و قره کلیسا فرصتی مناسب برای رونق بوم گردی در این استان به شمار می رود.
به گفته صادق کاظمیان مرزی بودن استان و همجواری آن با چندین کشور خارجی نیز ظرفیت دیگر استان در زمینه توسعه بوم گردی و صنعت گردشگری است.
وی ادامه داد: توجه به جاذبه های گردشگری، ساماندهی جاده ها و مسیرهای جاذبه های تاریخی و ایجاد امکانات رفاهی مناسب از مولفه های اصلی رونق بوم گردی و گردشگری در این استان به شمار می رود.
وی اظهار کرد: آداب و رسوم، فرهنگ، پوشاک و خوراک در زندگی روستایی و عشایری باید در اقامتگاه های بوم گردی حاکم باشد و با غذاهای محلی از گردشگران پذیرایی شود.
وی افزود: اقامتگاه های بوم گردی در حقیقت مبلغ فرهنگ و سنن یک منطقه بوده و آموزش متولیان اقامتگاه های بوم گردی برای جلب رضایت گردشگران ضروری است.
مدیرکل امور عشایر آذربایجان غربی به نبود زیرساخت های گردشگری استان اشاره کرد و گفت: توسعه صنعت بوم گردی باید با تامین زیرساخت های مناسب از جمله سرویس های بهداشتی، راه ها و جاده های روستاهای هدف گردشگری و ساماندهی آثار تاریخی همراه باشد.
بهرام زینال زاده افزود: استقبال گردشگران داخلی و خارجی از اقامتگاه های بوم گردی در کنار بازدید از آثار تاریخی و طبیعی، بهره مندی از غذاهای سنتی و آشنایی با فرهنگ محلی مناطق مختلف افزایش یافته است.
وی با بیان اینکه سهم آذربایجان غربی از صنعت گردشگری پائین است و انتظار می رود تا تشکل های دولتی و غیر دولتی در این زمینه به میدان بیایند، گفت: از امکانات توریستی استان با وجود هم مرز بودن با سه کشور به خوبی استفاده نشده است.
فرماندار شهرستان ویژه مهاباد نیز معتقد است که در صورت توجه ویژه نسبت به صنعت بوم گردی و گردشگری این شهرستان، تعداد گردشگران ورودی افزایش خواهد یافت و ورود هر گردشگر چندین شغل را در منطقه ایجاد خواهد کرد.
ایرج شجاعی با بیان اینکه نبود راه مناسب و حمل و نقل فرسوده از چالش های پیش رو توسعه صنعت گردشگری است، گفت: وجود راهنمایان گردشگری مسیر شکوفایی این بخش را هموارتر می کند.
محمد عسگری، کارشناس ارشد مردم شناسی نیز گفت: اقامتگاه های بوم گردی این استان در صورت توسعه از جلوه های خاصی برخوردار خواهد بود اما متولیان آن نیز باید آموزش های لازم را پشت سر بگذارند و مبلغ فرهنگی محلی باشند.
به گفته وی اکثر شهرهای استان بویژه بوکان، سردشت، مهاباد، پیرانشهر، ارومیه، ماکو و چالدران از بهترین ظرفیت برای رونق صنعت بوم گردی و گردشگری برخوردار بوده اما راه ارتباطی بسیاری از آثار تاریخی و روستاهای هدف گردشگری نامناسب بوده و بیشتر آنها فاقد اقامتگاه بوم گردی است.
مدیرکل امور دفتر روستایی و شوراهای استانداری آذربایجان غربی نیز آموزش برای اداره اقامتگاه‌های بوم گردی و افزایش مشارکت روستائیان را ضروری خواند و گفت: اقدامات زیادی از جمله ارائه تسهیلات برای توسعه گردشگری استان انجام شده ولی در بحث آموزش بوم گردی و گردشگری تا به حال به خوبی عمل نشده است.
مهدی قهرمانی اظهار کرد: در روستاها افرادی هستند که سرمایه کافی دارند ولی چون از آموزش لازم در حوزه بوم گردی برخوردار نیستند، در زمینه راه اندازی اماکن نمی‌توانند کاری انجام دهند.
قهرمانی در خصوص اعتبارات تخصیص یافته در حوزه گردشگری اظهار کرد: در طول ۲ سال گذشته از کل اعتبارات مصوب، ۱۰ درصد در بخش گردشگری و پنج درصد در بخش صنایع دستی آذربایجان غربی جذب شده است.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان غربی نیز توسعه صنعت بوم گردی را نیازمند همکاری تمامی دستگاه ها و روستاییان دانست.
جلیل جباری با بیان اینکه روستاهای آذربایجان غربی از نظر آثار تاریخی و طبیعی ویژگی های منحصر بفردی دارد و تاکنون ۴۹ روستای هدف گردشگری دراستان مصوب شده است، افزود: غذاها، تنوع فرهنگی و سکونت اقوام مختلف بخشی از ظرفیت های نهفته این استان به شمار می رود.
وی ادامه داد: حمل و نقل، امکانات بین راهی، سرویس های بهداشتی و تاسیسات بین راهی باید با همکاری دستگاه های مرتبط ساماندهی شود و مرمت اماکن تاریخی روستاها نیز جزو اولویت هاست.
وی در خصوص بسته حمایتی سازمان میراث فرهنگی، اظهار کرد: بسته حمایتی شامل ایجاد اقامتگاه های بوم گردی و روستایی، اکوکمپ های روستایی وعشایری، طرح های تولیدی با رویکرد گردشگری، ایجاد رستوران های سنتی در مناطق روستایی و عشایری و احیای آبگرم های محلی است.
به گزارش ایرنا شمار اقامتگاه های بوم گردی کشور به ۷۰۰ واحد رسیده است اما چهار استان با وجود منابع طبیعی و ظرفیت بالای روستایی سهمی از این آمار ندارند.
از میان ۷۰۰ اقامتگاه بوم گردی که در ۳۱ استان و ۲ منطقه آزاد قشم و چابهار پراکنده شده، اصفهان با ۲۰۸ واحد بوم گردی پرتراکم ترین استان از این نظر به شمار می آید؛ کرمان و یزد نیز به ترتیب با ۱۰۴ و ۱۰۲ واحد در جایگاه بعدی قرار گرفته است.
استان پرمسافری چون مازندران که چند سالی است جز دریا، روستاهای آن نیز مقصد گردشگری شده و سفرهای اکوتوریستی در آن رونق گرفته نیز تاکنون موفق شده ۵۴ واحد بوم گردی داشته باشد اما استان همجوار آن گیلان با توان اکوتوریستی بالا، تنها سه واحد رسمی بوم گردی دارد.
در کردستان، کرمانشاه، گلستان، هرمزگان، همدان، کهگیلویه و بویراحمد، زنجان، خوزستان، آذربایجان غربی، بوشهر، چابهار و مرکزی که اتفاقا سفر به بیشتر آن ها به قصد دیدار طبیعت، روستا و بافت های تاریخی است، شمار بوم گردی ها به کمتر از عدد پنج می رسد.
در برخی از استان ها از جمله لرستان که طبیعت بکرشان نیاز به بوم گردی را در مقایسه با سازه هایی شبیه هتل شدت بخشیده است، تنها یک واحد رسمی بوم گردی وجود دارد.
در آذربایجان شرقی، البرز، تهران و قم هنوز هیچ اقامتگاه بوم گردی رسمی ندارند و این درحالی است که این استان ها، روستاها و مناطق طبیعی ناشناخته زیادی دارند که نه تنها در مسیر گردشگران داخلی قرار دارد بلکه جزو مقاصد خارجی هاست.
براساس این گزارش آذربایجان غربی دارای ۴۹ روستای هدف گردشگری است که روستاهای امامزاده، بند و گورچین قلعه ارومیه، پردانان پیرانشهر، شلماش سردشت، باغچه جوق ماکو و حسنلوی نقده و بسطام چاپپاره در آذربایجان غربی از بین ۲۰۰ روستای زیبای استان به عنوان روستای تاریخی و دارای جاذبه های طبیعی معرفی شده است.
تپه حسنلو، تپه های باستانی ربط، آبشار شلماش، قره کلیسا و تخت سلیمان تکاب، کاخ بسطام، دریاچه مارمیشو، پیست اسکی خوشاکو، روستای پردانان پیرانشهر، جزایر و روستاهای اطراف دریاچه ارومیه، باغ های زیبای سیب و انگور در کنار وجود اقوام مختلف با فرهنگ، گویش و پوشش های مخصوص گوشه ای از پتانسیل های بالقوه حوزه گردشگری روستایی آذربایجان غربی به شمار می رود.
همجواری آذربایجان غربی با سه کشور ترکیه، عراق و جمهوری آذربایجان مزیت مغفولی است که طی ماه های اخیر نظر استاندار جدید آذربایجان غربی را برای جذب سرمایه گذاری در بخش طرح های گردشگری روستایی و بوم گردی جلب کرده است.
روستاییان و مسئولان برای توسعه بوم گردی در آذربایجان غربی تلاش کنند
