معاون پیشین وزارت امور خارجه تاکید کرد:علاقه قلبی عمران خان همان چیزی بود که وی در مصاحبه های مطبوعاتی اش اعلام کرده بود؛ یعنی سفر به تهران و دیدار با مقامات ایران.اما واقعیات اقتصادی پاکستان و مشاوره های جریان های قدرت سبب شد وی قبل از تهران به ریاض سفر کند.
به گزارش مرزنیوز و به نقل از ایرنا؛ «ابراهیم رحیم پور» ایرنا، با اشاره به سفر نخست وزیر پاکستان به تهران گفت: انتخاب عمران خان به عنوان نخست وزیر پاکستان یک استثنا در طول دوران حیات سیاسی این کشور بود زیرا در پاکستان پس از استقلال از هند، نخست وزیران همواره از حزب مردم یا مسلم لیگ بر سرکار می آمدند. البته در این کشور سه کودتای نظامی توسط ارتش هم رخ داده است.
**فرازهای روابط ایران و پاکستان بسیار بیشتر از فرودهای آن بوده است
وی با بیان اینکه عمران خان در پاکستان یک ورزشکار بسیار خوشنام و محبوب بود که به سیاست روی آورد، اظهار داشت: عمران خان پس از برکناری نواز شریف و روی کار آمدن دولت موقت، با پیروزی حزب تحریک انصاف در انتخابات پارلمانی توانست به عنوان رهبر این حزب به عنوان نخست وزیر پاکستان انتخاب شود در حالی که وی عضو هیچ کدام از دو حزب سنتی پاکستان یعنی حزب مردم یا مسلم لیگ نبود.
این تحلیلگر ارشد مسائل سیاست خارجی با بیان بر اینکه تهران و اسلام آباد در طول دوران روابط سیاسی خود فراز و نشیب های چندانی روبه رو نبوده و حتی فرازهای روابط دو کشور از فرودها بسیار بیشتر بوده است، تصریح کرد: در تمام این سال ها، تلاش دو کشور مبتنی بر حسن همجواری و داشتن روابط حسنه بر پایه همکاری بوده است و حتی در طول سه جنگی میان هند و پاکستان رخ داده، تلاش ایران برای میانجیگری و استقرار صلح و ثبات میان دو کشور بوده است.
** پاکستان همواره به دنبال تعادل در مناسبات با تهران و ریاض بوده است
رحیم پور ادامه داد: با ملاحظه روابط سیاسی حسنه ای که میان تهران و اسلام آباد وجود دارد و همچنین پیوندهای فرهنگی، دینی و تاریخی میان دو کشور، واقعیات اقتصادی حاکم بر پاکستان و همچنین تلاش های سعودی برای نفوذ در پاکستان و حضور میلیون ها نیروی کار پاکستانی در عربستان و کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس، شاهد هستیم که مسائل اقتصادی بر فرهنگ و تاریخ غلبه کرده است.
وی یادآورشد: با وجود تلاش های برخی از کشورها مبنی بر جداسازی و اختلاف افکنی میان ایران و پاکستان، اسلام آباد همواره تلاش کرده است تا روابط سیاسی خود با تهران را به صورت حسنه نگه دارد.
به گفته این دیپلمات پیشین در طول چهل سال پس از پیروزی انقلاب اسلامی، عربستان از جمله کشورهایی بوده که تلاش هایی برای اثرگذاری بر پاکستان انجام داده اما اسلام آباد تلاش کرده تا میان ریاض و تهران روابط مسالمت آمیزی برقرار باشد و تعادل و موازنه در روابط را میان ایران و پاکستان برقرار کند چرا که این مسئله را بیشتر به سود و منفعت خود می داند.
**تلاش های پاکستان برای میانجی گری به دلیل برخورد عربستان نتیجه نداده است
معاون پیشین آسیا و اقیانوسیه وزارت امور خارجه با بیان اینکه در مقاطعی که تنش ها میان عربستان و ایران افزایش یافته، تلاش های پاکستان برای بهبود مناسبات طرفین و یک نوع میانجیگری هم افزایش یافته است، ابراز داشت: در دوره اخیر یعنی در زمان قطع یکجانبه روابط سیاسی عربستان با ایران هم نواز شریف ابتدا به ریاض و سپس به تهران سفر کرد اما این تلاش ها به دلیل برخورد سعودی ها به نتیجه ای نرسید.
رحیم پور درخصوص همکاری های اقتصادی ایران و پاکستان هم بیان کرد: اقتصاد ایران و پاکستان برای همکاری چندان همگن و مکمل همدیگر نیستند و این روابط با فراز و نشیب هایی همراه بوده است. هرچند شرایط اقتصادی پاکستان و تحریم های یکجانبه آمریکا علیه ایران، بر همکاری های اقتصادی دو کشور اثرات منفی گذاشته است.
** باید مکانیزم های همکاری دو کشور را در سفر عمران خان پیدا کرد
وی افزود: پاکستان از مدتی قبل خرید نفت خود را قطع کرده و انرژی مورد نیاز خود را از عربستان و امارات تهیه می کند و همین مسئله موجب شده تا ایران اندوخته و ذخیره ارزی چندانی برای خریدهای تجاری خود نداشته باشد. مسئله خط لوله صلح هم به دلایل متعدد به سرانجامی نرسیده است.
این کارشناس ارشد مسائل پاکستان با اشاره به هدف گذاری افزایش حجم روابط اقتصادی دو کشور به پنج میلیارد دلار در سال ابراز امیدواری کرد: در پی سفر عمران خان و رایزنی های که در تهران انجام می شود، باید مکانیزم هایی برای افزایش حجم سرمایه گذاری ها وحل و فصل گره خط لوله صلح و همکاری های بانکی پیدا شود.
**نمی خواهیم رقیب پاکستان باشیم
رحیم پور همچنین درباره توسعه دئو بندر چابهار و گوادر عنوان کرد: درخصوص توسعه بندر چابهار آنهم با سرمایه گذاری کشوری که به نوعی رقیب پاکستان است، گاهی سوتفاهماتی برای طرف مقابل ایجاد می شود ولی ما همواره در رایزنی ها و مذاکرات مان به طرف مقابل گفته ایم که نمی خواهیم رقیب پاکستان باشیم بلکه می خواهیم مکمل همدیگر باشیم.
وی افغانستان را مهمترین موضوع رایزنی ها میان ایران و پاکستان دانست و گفت: مسئله افغانستان مهمترین موضوعی است که بر گفت وگوهای سیاسی میان تهران و اسلام آباد سایه انداخته است. افغانستان شرایط حساس و خطیری دارد. ایران همواره علاقه مند به استقرار صلح، ثبات، امنیت و توسعه در این کشور بوده است چرا که هرگونه بی ثباتی و التهاب در این کشور بر ایران هم اثرگذار است.
**ایران و پاکستان در افغانستان هماهنگ تر عمل کنند دیگر جای آمریکایی ها در افغانستان نیست
معاون پیشین وزارت امور خارجه با تاکید بر اینکه ایران علاقه مند است با همکاری پاکستان به بهبود اوضاع در افغانستان کمک کند، افزود: با وجود این که تهران و اسلام آباد از جمله بازیگران اصلی در این کشور محسوب می شوند. متاسفانه برخی از جریان های قدرت در پاکستان علاقه چندانی برای همکاری و هماهنگی در این رابطه ندارد در حالی که اگر ایران و پاکستان در موضوع افغانستان هماهنگ تر عمل کنند، این مسئله بی تردید در استقرار استقرار صلح، ثبات، امنیت و توسعه در افغانستان موثر است و قطعا جای آمریکایی ها در افغانستان نخواهد بود.
رحیم پور درباره تنش های مرزی میان دو کشور تصریح کرد: تشدید فعالیت های گروه های تروریستی و افراطی در مرزهای دو کشور، مهمترین موضوعی است که در سال های اخیر بر روابط ایران و پاکستان سایه انداخته است. البته دو کشور در این موضوع رایزنی هایی را انجام داده و قول و قرارهایی هم با یکدیگر گذاشته اند.
این کارشناس مسائل بین الملل گفت: پاکستانی ها نسبت به قبل در مرزهای مشترک شان با ایران فعالتر شده اند و باید متوجه این مسئله هم باشیم که مرزهای دو کشور بسیار طولانی است و در یک منطقه بسیار بد جغرافیایی قرار دارد.
** علاقه قلبی عمران خان سفر به تهران بود نه ریاض
وی اضافه کرد: تمام توجه ارتش پاکستان معطوف به مرزهای شمالی و شرقی خود یعنی مرزهایش با افغانستان و هند است و آنها از آن سرمایه و توان لازم برای سرمایه گذاری در مرزهای خود با ایران برخودار نیستند.
این تحلیلگر ارشد مسائل سیاست خارجی در پاسخ به این سوال که عمران خان در قبل و بعد از نخست وزیری اعلام کرد بود که ایران نخستین کشوری است که به آن سفر می کند ولی او قبل از تهران، در چندین نوبت به ریاض سفر کرد. دلیل تاخیر در انجام این سفر چه بود؟ خاطرنشان کرد: علاقه قلبی عمران همان چیزی بود که وی در مصاحبه های مطبوعاتی اش اعلام کرده بود؛یعنی سفر به تهران و دیدار با مقامات جمهوری اسلامی ایران اما واقعیات اقتصادی پاکستان و مشاوره های وی با جریان های قدرت در این کشور سبب شد تا عمران خان قبل از تهران به ریاض سفر کند.
رحیم پور اضافه کرد: عمران خان زمانی به عربستان سفر کرد که او اعلام کرد که پاکستان فقط برای دو ماه از ذخیره ارزی برخودار است. این مسئله منجر به سفر نخست وزیر پاکستان به عربستان شد که البته با دریافت کمک های بلاعوض و وام های کم بهره بلند مدت نیز همراه بود.
وی با بیان اینکه شرایط اقتصادی پاکستان به همراه حضور جریان های قدرتمند حامی عربستان در این کشور برای ایران قابل درک است، عنوان کرد: سفر کنونی عمران خان به تهران نیز چندان دیرهنگام هم نبود. ایشان هنوز چند ماه است که نخست وزیر شده و ایران هم از نخستین کشورهایی است که عمران در سال اول نخست وزیری خود به آن سفر کرده است هرچند اظهارات مطبوعاتی عمران خان توقعات را بیش از پیش کرده بود.
معاون پیشین وزارت امور خارجه در مورد نگاه ایران به بحران کشمیر و گفت وگوهای ایران با طالبان یادآور شد: ایران در بحران روابط هند و پاکستان و نزاعی که این دو کشور درباره کشمیر داشته اند، نگاهش بر این مبتنی است که نزاعی رخ ندهد.
به گفته این کارشناس مسائل بین الملل،تاکنون سه جنگ در منطقه میان دو کشور رخ داده و شرایط منطقه به گونه ای است که منطقه کشش جنگ دیگری ندارد به ویژه آنکه هر دو کشور قدرت هسته بوده و دارای بمب اتم هستند.
رحیم پور ادامه داد: در مورد افغانستان، اگر به ۴۰ سال گذشته نگاه کنیم و سوابق این دوران را نگاه کنیم، پاکستان افغانستان را حیات خلوت خود می داند و می خواهد دولت و نظامی در این کشور حاکم باشد که بر پاکستان سایه نینداخته و منافع این کشور را حفظ کند. در تهاجم نظامی شوروی سابق به افغانستان و اشغال این کشور هم، ضیاءالحق نخست وزیر وقت این کشور بسیار فعال بود که فواید هم برای این کشور به همراه داشت.
** هدف ایران در مذاکرات با طالبان، تضعیف دولت مرکزی کابل نیست
وی یادآورشد: تشکیل طالبان بدون کمک آمریکا و پاکستان ممکن نبود ولی طالبان همانند یک چاقو دست موسسان خود را هم برید. با این حال هنوز جریان هایی در پاکستان هستند که از طالبان به عنوان اهرم فشار برای اعمال سیاست های خود در افغانستان استفاده می کنند.البته منظورم از این جریان ها، دولت این کشور نیست.
این تحلیلگر ارشد مسائل سیاست خارجی با تاکید بر اینکه هدف ایران در مذاکره با طالبان با هدف تسریع در رایزنی های بین الافغانی و مذاکرات صلح انجام می شود، گفت: هدف ایران در مذاکرات با طالبان، تضعیف و دور زدن دولت مرکزی کابل نیست بلکه در جهت مساعدت به استقرار صلح، ثبات، امنیت و توسعه در افغانستان و منطقه و کمک به آوارگان این کشور است.
معاون پیشین وزارت امور خارجه در گفت وگو با ایرنا:علاقه قلبی عمران خان سفر به تهران بود نه ریاض
