مرزها مزیتی بالقوه برای توسعه هستند که البته آن هم منوط به شرایطی چون توسعه و امنیت است. امنیتی که خود بسترساز توسعه است توسعهای که ضامن امنیت بوده و این دو سلسلهوار بهم پیوندی ناگسستنی دارند. از میان مرزهای گسترده ایران زمین با همسایگان؛ دوغارون در منتهی الیه شرقی خراسان رضوی در همسایگی افغانستان با ویژگیهای متعدد؛ ظرفیت های بسیار اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی دارد.
به گزارش مرزنیوز و به نقل از ایرنا؛ مرزی با قدمت بیش از ۱۰۰ ساله که جلوه ای از پیوندهای مردمان دو سوی مرز است که زبان، فرهنگ و تاریخ شان درهم تنیده است و در طول این سالها این معبر رسمی تبدیل به کانونی برای تجارت، تبادل فرهنگی و غیره شده و فعال ترین درگاه تجاری شرق کشور است.
گمرک مرزی دوغارون امروز کانونی اقتصادی است که در همجواری افغانستان در حکم دروازه طلایی حوزه تجارت ایران زمین با این همسایه دیرینه محسوب می شود.
معبر دوغارون یکی از اصلیترین مسیرهای صادرات و واردات کالا میان ایران و افغانستان است و با وجود آنکه چندین مرز دیگر با این کشور وجود دارد اما دوغارون این مسیر جاده ابریشم محوری است تا بسیاری از کالاهای صنعتی، کشاورزی و مصرفی را بین دو کشور جابهجا کند ضمن آنکه ظرفیتی کلیدی برای احیای جاده ابریشم و اتصال آن به کشورهای تاجیکستان و ازبکستان و غیره است.
مرز دوغارون بهعنوان یک گذرگاه کلیدی در حمل و نقل بینالمللی هم نقش بسزایی دارد و مسیر ارتباطی مهمی برای کشورهای آسیای مرکزی به شمار میرود و هم از نظر اقتصادی و هم امنیتی برای ۲ کشور حائز اهمیت است، همکاریهای مرزی در این منطقه میتواند به تقویت روابط سیاسی و اقتصادی میان ایران و افغانستان کمک کند.
بدون شک به احیاء و تقویت و توسعه ظرفیت های اقتصادی این منطقه آنگونه که باید توجه نشده است مرزی که جایگاه راهبردی آن بر هیچ کس پوشیده نیست و جزو چند مرز مهم کشور به لحاظ اقتصادی و ترانزیتی و مراودات محسوب می شودتا جایی که همواره نگاه مسوولان را به سمت خود کشانده است.
دوغارون با قدمتی افزون بر ۱۰۵ سال در فاصله ۱۲۰ کیلومتری شهر هرات دومین بازار اقتصادی افغانستان قرار گرفته است، این منطقه برای فعالان اقتصادی این کشور موقعیت ویژه ای دارد و همواره مورد توجه آنهاست.
تردیدی نیست که فراهم کردن زیرساخت های لازم، تسهیل و روانسازی حوزه تعاملات تجاری، حمایت از تجار و سرمایه گذاران داخلی و خارجی بستر حضور آنها و سرمایه گذاری بیشتر را در دوغارون فراهم می کند.
امروز گمرک دوغارون که رتبه نخست صادرات کالا به افغانستان را داشته و منطقه ویژه اقتصادی آن که به سال ۱۴۰۲ تبدیل به منطقه آزاد تجاری – صنعتی ارتقاء یافته ظرفیتی برای توسعه مراودات اقتصادی و ارتقاء زندگی و معیشت مردم است.
چنانکه مدیرکل گمرک مرزی دوغارون در این رابطه گفت: افغانستان نخستین شریک صادراتی و دهمین شریک وارداتی استان خراسان رضوی به شمار میرود.
سید حسن رحیمی زاده افزود: ۶۵ درصد کالاهای صادراتی کشور از طریق گذرگاه رسمی دوغارون وارد افغانستان و بازارهای هدف آن می شود.
به گفته وی، ۹۰ درصد کالاهای صادراتی از این گمرک به سمت هرات دومین بازار اقتصادی افغانستان روانه می شود، کالاهای ایرانی تامین کننده بازار ۴۰ میلیون نفری این کشور است.
او ادامه داد: سطح تعاملات تجاری ایران با افغانستان سالانه به بیش از سه میلیارد دلار می رسد که این رقم نشان از بازارپسندی کالاهای ایرانی در جای، جای این کشور دارد.
مدیرکل گمرک مرزی دوغارون تایباد عنوان کرد: انواع مواد غذایی، فرآورده های نفتی، میوه و تره بار و مصالح ساختمانی از مهمترین اقلام صادراتی ایران به افغانستان است.
او بیان کرد: دانه های روغنی و سنگ های ساختمانی افغانستان هم از طریق مرز دوغارون وارد ایران می شود.
وی اضافه کرد: دوغارون در ردیف پنج گمرک برتر فعال کشور است که سهم زیادی در تحولات اقتصادی کشور، استان خراسان رضوی و خطه مرزی تایباد دارد و باید از این فرصت طلایی در بخش های مختلف استفاده کرد.
مدیر پایانه مرزی دوغارون تایباد هم در این رابطه گفت: روزانه افزون بر هزار دستگاه ناوگان حمل و نقل ایرانی و افغانستانی از طریق مرز ۲ کشور در پایانه مرزی دوغارون تردد می کنند.
اسماعیل پورعابد افزود: پایانه دوغارون در بخش جابه جایی مسافر با وسیله نقلیه نیز در بین پایانه های مرزی کشور رتبه نخست را داراست.
او اظهار کرد: روزانه افزون بر سه هزار و ۵۰۰ مسافر، راننده، تجار و فعالان اقتصادی ایرانی و افغانستانی در این پایانه مرزی تردد دارند.
وی افزود: پایانه مرزی دوغارون نخستین مرز برای ورود اتباع افغانستانی به ایران است، سالانه بیش از یک میلیون مسافر ایرانی و افغانستانی از این مسیر وارد ۲ کشور می شوند.
مدیر پایانه مرزی دوغارون با بیان اینکه توسعه زیرساخت ها از ضرورت هاست، گفت: اجرای طرح جامع پایانه مرزی دوغارون که یکی از طرح های ملی کشور است تاکنون بیش از ۸۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد که بهره برداری نهایی از آن سطح تجارت ایران و افغانستان را افزایش خواهد داد.
فرماندار تایباد هم در با اشاره به اهمیت این مرز گفت: مرز دوغارون دارای امکانات گستردهای از جمله پایانههای باری، انبارهای مجهز و امکانات گمرکی پیشرفته است اما باتوجه به جایگاه این مرز تجاری و حجم ترددها تجاری و ترانزیتی، نیاز به تقویت دارد.
حسین جمشیدی افزود: امنیت مرزهای مشترک ایران و افغانستان، نزدیکی مرز دوغارون به هرات به عنوان یکی از مهمترین بازارهای این کشور، قرابت های فرهنگی، تنوع محصولات و قیمت پایین برخی از کالاها نگاه سرمایه گذاران افغانستانی را به دوغارون دوچندان کرده است.
او ادامه داد: دوغارون به عنوان نخستین چشم انداز ورودی به جمهوری اسلامی ایران برای اتباع افغانستان به شمار می رود که باید زیرساخت های لازم در این منطقه با تلاش و همت مسئولان کشوری، استانی و محلی در آن فراهم شود.
وی بیان کرد: ساکنان روستاهای مرزی مرزبانان واقعی هستند و نقش محوری در ایجاد امنیت پایدار دارند، هرجا امید به بهبود معیشت و رضایت نسبی برقرار شده، مشارکت مردم با دولت و امنیت ملموستر شده است.
وی اضافه کرد: ایجاد و آغاز به کار منطقه آزاد صنعتی- تجاری دوغارون، شناسایی، رصد مشکلات و فراهم شدن بسترهای لازم در بخش های مختلف به ویژه اقتصادی در دوغارون می تواند رونق معیشت خانواده های مرزنشین را به همراه داشته باشد.
فرماندار تایباد گفت: اشتغال مهمترین دغدغه جوانان این منطقه مرزی است، حمایت از فعالان اقتصادی زمینه ساز فرصت های ایجاد اشتغال در این شهرستان است.
فرمانده هنگ مرزی و مرزبانی درجه یک تایباد هم با بیان اینکه امنیت نقشی محوری در توسعه اقتصادی و تجاری و تقویت مناسبات کشورها دارد، گفت: در این منطقه هم امنیتی پایدار به برکت وجود نیروهای مسلح برقرار است.
سرهنگ محمد محمودی افزود: مرزنشینان و ساکنان مناطق مرزی مرزبانان واقعی هستند، تعامل و هم افزایی ایجاد شده آنها با نیروهای مسلح امنیت پایدار را برای این مناطق به همراه داشته است و امید است این مرز و توسعه ظرفیت های آن به بهبود شرایط زندگی و اقتصادی مردمان منطقه انجامیده که این ثبات و رفاه و توسعه منطقه خود عاملی بر ارتقاء امنیت است.
پایانه مرزی و گمرک دوغارون در ۱۸ کیلومتری شهر تایباد و همجوار با کشور افغانستان در زمره پنج پایانه برتر اقتصادی کشور است.
بیشترین حجم کار این گمرک، ترانزیت کالا از طریق بندرعباس است. کالاهای بازرگانان افغانستانی، پاکستانی و گاه هندی و دیگر ملل همسایه افغانستان از طریق کشورهای حوزه خلیج فارس به گمرکهای بندرعباس و بندر لنگه منتقل و از آنجا به گذرگاه رسمی دوغارون ترانزیت میشود.
استان خراسان رضوی ۳۰۲ کیلومتر مرز مشترک با افغانستان دارد که ۹۰ کیلومتر از این امتداد در شهرستان تایباد است.
شهرستان ۱۵۱ هزار نفری تایباد در ۲۲۵ کیلومتری جنوب شرقی مشهد واقع است.
