معاون مطبوعاتی و اطلاعرسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از افزایش یارانه برخی نشریات با چند شرط خبر داد و گفت: نشریاتی که در نقاط مرزی منتشر میشوند در راستای کمک به انسجام و وحدت ملی، نشریاتی که در زمینه معارف قرآنی یا شئون اسلامی فعالیت میکنند و همینطور نشریاتی که در زمینه سبک زندگی ایرانی اسلامی فعال هستند از یارانه دو تا سه برابری برخوردار میشوند.
چکیده: ضعف عمده فناوری های فعلی مانیتورینگ مرز- نظیر فنس ها و دوربین ها – این است که متجاوزان احتمالی می توانند آنها را از فواصل نسبتا دور ببینند و از آنها اطلاع داشته باشند. این مقاله به منظور یافتن یک سامانه پنهانی حفاظت از مرز، تحقیقات انجام شده در دانشگاه A&M تگزاس در رابطه با ایجاد یک سیستم فیبر نوری خوابانده شده در زیر سطح خاک که از بازتاب سنج دامنه زمانی نوری حساس به فاز نوری استفاده می کند را گزارش و تشریح می کند. (بیشتر…)
مقاله زیر از مجموعه مقالات برگزیده همایش ملی توسعه پایدار و متوازن منطقه ای که در سال اسفند ۹۳ ، توسط آقای مسعود مطلبی [۱] به رشته تحلیل آورده شده بود چاپ شده است.
مرزها سازنده چارچوب فضایی هستند که افراد ملت درون ان آمیخته و یکسان می شوند و هویت مشترک پیدا می کنند ( نظیر هویت ملی).
نقش جداکنندگی
مرزها بین دو نظام سیاسی، دو حاکمیت، دو فرهنگ و دو ملت، جدایی می اندازد.
همانطور که بیان گرید مرزها تعیین کننده قلمرو و حدود واحدهای سیاسی بوده و پهنه های قدرت و حاکمیت ها را معین می نمایند. مرزها با رسمیت بخشیدن به حوزه های جغرافیایی، فضایی و حقوقی کشورها، سبب تثبیت اقتدار و تحکیم حاکمیت دولت در پهنه های جغرافیایی می شود. مرزهای بین المللی نه تنها امنیت ملت یک کشور و سرزمین را تامین می کند بلکه در شکل دهی مناسبات سیاسی و اقتصادی میان حکومت ها نقش برجسته ای بر عهده دارند، مرزها کنش متقابل مرزنشینان را بشدت تحت تاثیر قرار می دهند. مرزها ممکن است کارکرد جداکننده و یا پیوند دهند داشته باشند. اما بیشتر اوقات مشاهده می شود که هر دو کارکرد را بصورت همزمان دارند (Remley & Minghi, 1991:xviii).
مرزها تاکنون کارکردهای مختلفی به خود گرفته اند و به مرور زمان این کارکردها تضعیف و یا تقویت شده و یا تغییر کرده است. اما با توجه به این موضوع بطور کلی کارکردهای زیر را برای مرزها می توان قائل شد:
–تفاوت سازی
–کشمکش
–ارتباط
–کارکرد دفاعی
–کارکرد سیاسی
–کارکرد اجتماعی
— کارکرد اقتصادی
–کارکرد امنیتی
مرزها با توجه به طبیعی و غیرطیعی بودن و تطبیقی یا تحمیلی بودن و یا اینکه پیش از سکونت مردم در منطقه مرزی ایجاد شده باشند یا بعد از آن و … دارای معایب و محاسنی هستند که به صورت مختصــر در زیر به این موارد اشــــاره می شود:
از نظر جغرافیای انسانی می توان مرزهای قبل از سکونت را بهترین خط مرزی محسوب کرد. چون به تدریج که مردم در اطراف مرز ساکن شده اند. وضع خود را با مرز تطبیق داده اند و از این نظر با هیچ مشکلی مواجه نخواهند شد، برای نمونه می توان به مرز میان کانادا و ایالات متحده اشاره کرد.
مرزهای تطبیقی از لحاظ نقش و کارکرد از مرزهای خوب به شمار می روند و حداقل کشمکش و اختلافات سیاسی را در پی داشته اند، مثل مرز میان پاکستان و هند. مرز های تحمیلی نیز به خاطر اینکه باعث می شوند مردمی که از یک نژاد یا زبان بوده و یا فرهنگ مشترک دارند از یکدیگر جدا شوند مرزهای بدی هستند و عموما محل مناقشات و اختلافات میان دو دولت همسایه می شوند، مثل خط مرزی میان ایرلندشمالی و جنوبی(همان منبع:۶۶ – ۶۵).
مرزهای طبیعی که در کوهستان ها، رودخانه ها، جنگل ها، باتلاق ها و یا صحراها ایجاد می شوند، نیز دارای محاسن و معایبی هستند. مرزهایی که در کوهستان ها ایجاد می شوند، معمولا بهترین و بادوام ترین نوع خط مرزی به شمار می روند، چون کوه ها نه تنها از نظر نظامی و دفاعی اهمیت دارند بلکه غالبا تعیین آنها بر روی نقشه در موقع تعیین مسیر، کار ساده ای است که بدون اشکال انجام می گیرد. ولی در عمل تعیین یکخط الراس مشخص در یک سلسله کوه همیشه کار ساده ای نیست، چون در بیشتر نواحی کوهستانی دنباله خط الراس طولانی نبوده و توسط دره های عمیق عمودی قطع می شود و انطباق خط الراس و خط تقسیم آب با یکدیگر نیز به ندرت در کوهستانها اتفاق می افتد، علامت گذاری خط مرزی در نواحی کوهستانی را با مشکل مواجه می کند. اشکال دیگر اغلب نواحی کوهستانی این است که چون این نواحی همیشه خالی از سکنه نیستند و وجود دره های متعدد باعث تشکیل مراکز بزرگ جمعیتی می شوند که از نظر اقتصادی واحدهای متعددی پدید می آورند، بنابراین عبور خط مرز از مرکز این واحدهای فرهنگی و اقتصادی باعث جدایی افراد به عنوان خط مرزی، در بسیاری از نواحی سرچشمه گرفتاری های و کشمکش های سیاسی بعدی شده است، برای نمونه می توان به اختلافات مرزی سالهای اخیر میان دو دولت چین و هند در ناحیه تبت و کوه های هیمالیا اشاره کرد( میرحیدر؛۱۳۸۳: ۱۶۹ – ۱۶۸).
استفاده از رود و کانال برای تعیین خط مرزی در مقایسه با رشته کوه با توجه به مزیت های رودخانه ها یعنی وجود مسیر مشخص بر روی نقشه و پهنای کم درمقایسه با رشته کوه، در هنگام علامت گذاری بر روی زمین معمولا مشکلات کمتری ایجاد می کند. در خصوص رودخانه های قابل کشتیرانی بهترین مرز خطی است که در امتداد تالوگ رود ترسیم شده باشد. از مشکلاتی که ممکن است رودخانه به عنوان یک مرز سیاسی بین دو کشور ایجاد کند، بر هم زدن اقتصاد یک حوزه طبیعی را می توان نام برد. دیگر اینکه رودخانه ها عاملی طبیعی و قابل تغییر هستند و در موارد بسیاری مسیر خود راناگهان تغییر می دهند که در صورت استفاده از آنها به عنوان مرز، مشکلات زیادی به وجود خواهد آمد. بهترین مثال در این زمینه رود هیرمند در مرز ایران و افغانستان است.
عوارض طبیعی دیگر مانند جنگل، باتلاق و صحرا به علت وسعت زیاد و جمعیت کم در تعیین خطوط مرزی دارای اهمیت هستند، بخصوص که عبور از آنها دشوار است (میرحیدر؛۱۳۸۳: ۱۷۱ – ۱۷۰).
مرزهای هندسی نیز دارای این مزیت هستند که آنها را به آسانی می توان روی نقشه و زمین مشخص کرد ولی معمولا به این دلیل که بدون توجه به چشم انداز فرهنگی منطقه تعیین می شوند، اغلب باعث بروز کشمکش های سیاسی میان دو دولت ذینفع می گردند. ضمن اینکه تاسیس و نگهداری این نوع مرز مستلزم صرف هزینه های هنگفتی نیز هست (همان منبع: ۱۷۱).
مرزهایی که از نظر شکل هندسی محدب هستند همیشه وسوسه انگیزند. مرزهای محدب موجب می شوند که در ابتدا و شروع درگیری های نظامی، ابتکار عمل در دست کشور دارنده آن باشد و در مقابل کشوری که از چنین امتیازی برخوردار نیست، سعی می کند این ابتار عمل را در شروع بحران از طرف مقابل سلب کند(عزتی، ۱۳۸۱: ۹۰).
آب های آزاد
به طور سنتی بخش هایی از دریا که جزء دریای سرزمینی یا آبهای داخلی هیچ دولتی نباشد، دریای آزاد ( ماده یک کنوانسیون دریای آزاد ژنو ) به شمار می آید. با پیدایش مناطق و مفاهیم جدید مانند منطقه انحصاری اقتصادی و آبهای مجمع الجزایری این تعریف اصلاح شده و در کنوانسیون به صورت زیر تعریف می شود:
«کلیه قسمتهای دریا که جزء مناطق انحصاری اقتصادی، دریای سرزمینی یا آبهای داخلی کشورها و یا آبهای مجمع الجزایری دولتهای مجمع الجزایر نباشد، آب آزاد تلقی می شود»( میرحیدر؛۱۳۸۳: ۱۹۸- ۱۶۱).