دلایل پیدا و پنهان استعفاهای روز شنبه در کابینه امنیتی افغانستان هرچه که باشد، در شرایط کنونی می‌تواند یک خطر جدی برای امنیت این کشور جنگ زده و ناآرام باشد. این را رئیس جمهوری افغانستان هم خوب می‌داند.
مرزنیوز به نقل از ایرنا:در روزهایی که افغانستان نا امن بیش از هر زمان دیگری دغدغه‌های امنیتی دارد و کشور هنوز در شوک جنگ اخیر غزنی و حمله راکتی به کاخ ریاست جمهوری در روز عید قربان است؛ بلندپایه‌ترین مقام‌های امنیتی در یک روز و یکی پس از دیگری استعفا می‌دهند و به نگرانی‌ها درباره وخیم‌تر شدن اوضاع در این کشور خسته از جنگ ۱۷ ساله دامن می‌زنند.
هرچند که محمد اشرف غنی، رئیس جمهوری افغانستان تنها با استعفای محمد حنیف اتمر، مشاور امنیت ملی خود موافقت کرده و استعفای طارق شاه بهرامی، وزیر دفاع، ویس احمد برمک، وزیر کشور و محمد معصوم استانکزی، رئیس امنیت ملی را نپذیرفته است.
**اختلاف‌های جدی غنی و امنیتی‌ها
به‌گزارش «ایران» به نقل از سایت افغانستانی هشت صبح، استعفای سریالی مقام‌های ارشد امنیتی افغانستان که از روز شنبه و با محمد حنیف اتمر، مشاور امنیت ملی و مرد شماره ۲ کاخ ریاست جمهوری آغاز شد، در واقع نمود عینی اختلاف‌های جدی شخص رئیس جمهوری با کابینه امنیتی‌اش است زیرا پیش از اعلام حصول استعفای اتمر، یک منبع مطلع در کاخ ریاست جمهوری افغانستان که خواست نامش فاش نشود، به رسانه‌های افغانستان گفته بود اشرف غنی به خاطر ناکامی‌های امنیتی اخیر بویژه اتفاق‌های غزنی و حمله راکتی به کاخ ریاست جمهوری در روز عید قربان بسیار برآشفته بوده و در جلسه‌ای که با مقام‌های امنیتی کابینه خود داشته از آنها خواسته استعفا دهند.
نامه استعفای اتمر نیز که متن آن روز شنبه در اختیار رسانه‌ها قرار گرفت، گواه وجود اختلاف‌های عمیق بین رئیس جمهوری افغانستان و مقام‌های ارشد امنیتی این کشور است. مشاور امنیت ملی سابق در این نامه دلیل استعفای خود را وجود «اختلافات جدی با سیاست‌ها و روش‌های سطح رهبری دولت در عرصه تأمین صلح و امنیت» اعلام کرده بود. گواه دیگر نیز پذیرش فوری این استعفا و انتخاب شتابزده جانشین برای اتمر از سوی اشرف غنی است. حمدالله محب، سفیر سابق افغانستان در امریکا روز شنبه به جای اتمر بر کرسی مشاور امنیت ملی افغانستان تکیه زد.
**فشار افکار عمومی خسته از ناآرامی
البته علاوه بر اختلافات جدی اشرف غنی با مقام‌های ارشد امنیتی‌اش، برخی تحلیلگران دلایل دیگری هم برای استعفاهای روز شنبه مطرح می‌کنند از جمله این دلایل فشار افکار عمومی است. به‌گزارش بی‌بی‌سی، بعد از جنگ اخیر خونین در غزنی که این شهر استراتژیک را تا مرز سقوط پیش برد و حمله انتحاری به یک مرکز آموزشی و حملات خمپاره‌ای به کاخ ریاست جمهوری افغانستان، بسیاری از مردم این کشور از ناامنی‌ها ابراز نارضایتی کردند و کاربران شبکه‌های اجتماعی خواستار استعفای مقام‌های ارشد امنیتی شدند.
**سودای قدرت
سایت روزنامه گاردین انگلیس نیز با تمرکز بر استعفای محمد حنیف اتمر، مشاور امنیت ملی سابق افغانستان، دلیل این استعفا را موضوعی فراتر از اختلاف‌ها و فشار افکار عمومی دانست و نوشت، اتمر به این دلیل استعفا داده که می‌خواهد برای انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۱۹ کاندیدا شود و با اشرف غنی رقابت کند. گاردین این موضوع را با استناد به سخنان یک مقام ارشد نزدیک به اتمر مطرح کرده است.
گاردین همچنین به نشست صلحی که روسیه درصدد برگزاری آن است و طالبان برای شرکت در آن اعلام آمادگی کرده اما کابل حاضر به حضور در آن نشده اشاره کرده و نوشته است، ممکن است یکی از موارد اختلاف نظر اتمر و غنی همین نشست باشد زیرا اتمر که فعالیت‌های امنیتی خود را با حمایت دولت شوروی سابق در دهه ۱۹۸۰ آغاز کرده، همچنان به روسیه گرایش دارد و ممکن است از اینکه غنی حاضر نشده به ابتکار عمل روسیه برای مذاکرات صلح پاسخ مثبت دهد، ناخرسند باشد البته در سال ۲۰۱۴ که اشرف غنی، اتمر را به‌عنوان مشاور امنیت ملی خود معرفی کرد، این دو روابط بسیار خوب و نزدیکی با هم داشتند تا جایی که اتمر مرد شماره ۲ کاخ ریاست جمهوری نام گرفت. او در نخستین ساعات کاری خود در سال ۲۰۱۴ توافقنامه امنیتی کابل – واشنگتن را امضا کرد؛ توافقنامه‌ای که بسیار مورد توجه غنی بود. او همچنین یک توافقنامه جدید با ناتو امضا کرد.
**خطر جدی استعفاها
دلایل پیدا و پنهان استعفاهای روز شنبه در کابینه امنیتی افغانستان هرچه که باشد، در شرایط کنونی می‌تواند یک خطر جدی برای امنیت این کشور جنگ زده و ناآرام باشد. این را رئیس جمهوری افغانستان هم خوب می‌داند زیرا به رغم نارضایتی‌های گسترده‌ای که از عملکرد مسئولان تأمین امنیت کشور دارد، بامداد دیروز یکشنبه مجبور شد با استعفاهای وزیر دفاع، وزیر کشور و رئیس امنیت ملی افغانستان موافقت نکند. در حالی که بنابر گزارش رسانه‌های افغانستان، در روزهای اخیر غنی خودش در یک جلسه، با عصبانیت از آنها خواسته بود استعفا دهند.
بنا بر گزارش هشت صبح، به گفته منابع نزدیک به غنی، مقام‌های امنیتی درباره جنگ غزنی «اطلاعات نادرست» به رئیس جمهوری داده بودند و همین مسأله در کنار حمله خمپاره‌ای به کاخ ریاست جمهوری در کابل باعث شد اشرف غنی از آنها بخواهد استعفا دهند.
شاید هم یکی از دلایلی که باعث شد، غنی خشم خود را فروخورده و دست کم در وضعیت کنونی استعفاهای همزمان ۳ مقام ارشد امنیتی را نپذیرد، نداشتن نفرات جایگزین برای این کرسی‌های مهم بود. بنا بر گزارش هشت صبح، گزینش چهره‌های توانا برای مدیریت مشاغل امنیتی برای رهبران دولت وحدت ملی تصمیم بسیار دشواری است. تجربه چهار سال گذشته نشان داده است که رئیس جمهوری به افراد بسیار محدود اعتماد دارد و نمی‌تواند بزودی به کسی اعتماد کند اما در شرایط کنونی که افغانستان از یک سو در آستانه انتخابات است و از سوی دیگر حملات طالبان برای به دست آوردن دست بالا در مذاکرات بشدت افزایش یافته، دولت وحدت ملی باید زودتر چاره اندیشی و تصمیم‌گیری کند.
