یک دیپلمات سابق آمریکا در عربستان می گوید جمال خاشقچی نخستین قربانی سیاست های آل سعود نیست و این حکومت، مخالفان و منتقدان سیاسی خود را از لبنان یا کشورهای اروپایی ربوده و حتی به قتل رسانده است.
مرزنیوز به نقل از ایرنا:’مایکل اسپرینگمن’ روز شنبه درباره پیامدهای از میان بردن این روزنامه نگار عربستانی گفت: جدی ترین پیامد از میان بردن خاشقچی را باید در درون عربستان به نسبت عرصه های بین المللی و روابط ریاض با آمریکا جستجو کرد.
وی با غیرعقلانی خواندن سیاست های ریاض در سال های گذشته افزود: برای من این سوال مطرح است که تا چه زمان و تا کجا محمد بن سلمان می تواند دوام بیاورد. او با ثروتمندان ریشه دار سعودی هم برخورد کرده و عده ای از مخالفان مهم را کشته یا زندانی کرده است.
مدیر پیشین بخش روادید کنسولگری آمریکا در جده ادامه داد: برای من عجیب نخواهد بود که از وی انتقام گرفته، برکنار یا حتی ترور شود. پدر وی، شاه کنونی فردی پیر است که بر اوضاع مسلط نیست. آمریکا هم چندان از جزئیات این شکاف ها در داخل خانواده سلطنتی اطلاع ندارند و این می تواند وضعیتی خطرناک را به وجود آورد.
** اهمیت قرارداد تجاری عربستان برای مصرف داخلی ترامپ
اسپرینگمن درباره واکنش محتاطانه و نرم دولت آمریکا به ناپدید شدن خاشقچی هم اظهار کرد: ترامپ اصولا از سیاست خارجی درک درستی ندارد و در این عرصه به مشاوره اطرافیانش وابسته است. این اطرافیان هم روابط خوبی با عربستان سعودی دارند.
وی افزود: ترامپ نمی خواهد روابط با عربستان سعودی دچار مساله شود. عربستان مشتری بسیار مهمی برای جنگ افزارهای ساخت آمریکاست. همین سال گذشته، دو طرف یک قرارداد فروش ۱۱۰ میلیارد دلاری جنگ افزار آمریکا را به ریاض امضا کردند.
این دیپلمات پیشین آمریکا ادامه داد: روشن است که دولت آمریکا و صاحبان صنایع نظامی از این روابط دفاع می کنند تا شغل برای جوانان در ایالات متحده ایجاد شود اما از طرف دیگر، در این مرحله دولت ترامپ می خواهد که تولید نفت جهانی دچار مشکل نشود. اسپرینگمن اضافه کرد: افزایش تولید و صادرات که عربستان قول داده است برای پایین نگه داشتن قیمت بنزین در ایالات متحده و وعده های انتخاباتی ترامپ مهم است. البته این موضوع برای اروپا و ژاپن هم اهمیت دارد.
وی تصریح کرد: در مجموع به نظر نمی رسد که خروجی مساله ناپدید شدن روزنامه نگار عربستانی تاثیر قابل توجهی برای روابط دو جانبه داشته باشد.
این تحلیلگر مسایل بین الملل با بیان اینکه واقعا تکان دهنده است که یک شهروند عربستان برای یک کار اداری به کنسولگری کشورش در ترکیه برود و چنین بلایی به سر او آورند، افزود: این داستان سر دراز دارد و حتی برخی خانواده های سلطنتی هم به این مساله مبتلا شده اند.
** همکاری اطلاعاتی سعودی ها با صهیونیست ها
ایرنا از اسپرینگمن پرسید چرا محمد بن سلمان فکر می کند می تواند به هر اقدامی دست بزند و کسی در جامعه بین الملل از او بازخواست نکند؟
وی پاسخ داد: یک دلیل آن روابط نزدیک سعودی ها با ایالات متحده است. این موضوع هم تازه نیست و به خیلی قبل تر از ترامپ باز می گردد، هرچند سطح فروش جنگ افزار در این دوره بی سابقه بوده است. از سوی دیگر، سعودی ها روابط نزدیک و گرمی با ‘جرد کوشنر’ داماد رییس جمهوری آمریکا دارند. تقریبا محمد بن سلمان و جرد کوشنر هم سن هستند و من فکر می کنم روابط این دو نفر مهم بوده است.
دیپلمات سابق آمریکا در جده عربستان ادامه داد: به اینها عامل اسراییل را هم باید افزود. سعودی ها با اسراییلی ها رابطه برقرار کرده اند. در ماه های گذشته، دولت عربستان اجازه عبور خط مستقیم پرواز از هند به اسراییل از فراز آسمان این کشور را داده است.
اسپرینگمن خاطرنشان کرد: دستگاه های اطلاعاتی آنها هم با یکدیگر کار می کنند. سعودی ها فکر می کنند با داشتن آمریکا و اسراییل در کنار خود می توانند به هر آنچه که می خواهند دست بزنند؛ حملات نظامی در یمن را گسترش دهند، قطر را محاصره و برای فشار به ایران تلاش کنند.
ایرنا از این دیپلمات سابق درباره دلیل بیان سخنان تند رییس جمهوری آمریکا درباره میزان وابستگی عربستان به حمایت نظامی کشورش و طلب کردن پول بیشتر از آل سعود جویا شد که وی گفت: حرف ترامپ درباره اینکه عربستان بدون ما دو هفته هم دوام نمی آورد، درست است، البته این صحبت های وی برای مصرف داخلی است. در دوران ریاست جمهوری اوباما، بعضی وقت ها علیه عربستان موضعگیری می شد؛ اما اصل روابط بدون آسیب باقی ماند.
وی ادامه داد: حرف های تند ترامپ درباره مسایل مالی با عربستان هم به معنای تحول جوهری در روابط دو جانبه نخواهد بود. ما به دلیل نفت خام و بازار سلاح، روابط و همکاری با عربستان را قطع نخواهیم کرد.
** ناتوی عربی، آب در هاون کوبیدن
ایرنا در ادامه نظر این دیپلمات سابق را درباره طرح آمریکا برای ایجاد یک ائتلاف عربی علیه ایران جویا شد.
اسپرینگمن با اشاره به درگیری عربستان با قطر گفت: چشم انداز ایجاد یک ناتوی عربی علیه ایران مبهم است. عرب ها هیچگاه وفاق نداشته اند، حتی آنها بر سر آزاد سازی فلسطین از دست صهیونیست ها نمی توانند توافق کنند.
وی تاکید کرد: من واقعا فکر می کنم ایجاد چنین سازمان و ائتلافی آب در هاون کوبیدن است. هیچ کدام از سازمان های عربی موجود نیز در وضعیت مستقر نیستند. شورای همکاری خلیج فارس که جزو بهترین نمونه های همکاری درون عربی بوده، دقیقا هم به دلیل دعوای عربستان و قطر در حال فروپاشی است.
دیپلمات پیشین آمریکایی:خاشقچی نخستین قربانی سیاست های آل سعود نیست