مرز نیوز به نقل از فارس، همراه با فوت ملک عبدالله و تغییرات بنیادین در هرم قدرت در عربستان و روی کار آمدن جناح محافظهکار السُدیری، باید شاهد تغییراتی در سیاستها و اولویات منطقهای باشیم.
روزنامه السفیر لبنان در مقالهای اولویات سیاست خارجی ملک عبدالله را با ملک سلمان بررسی کرده و نوع رفتار ریاض در منطقه را پیشبینی میکند.
اولویات منطقهای ملک عبدالله
پس از ۳۰ ژانویه ۲۰۱۳ منطقه شاهد جبههبندی جدیدی بین هم پیمانیهای منطقهای بود که اساس آن کنار رفتن اخوانالمسلمین از حکومت در مصر، همراه با افول واضح محور ترکی – قطری بود. در این میان محور ایران کماکان حضور داشت و عربستان نیز با پیوستن مصر به محور این کشور، موقعیت خوبی در منطقه داشت.
چنین بود که موضوع مبارزه با تروریسم و اخوانالمسلمین اولویت منطقهای عربستان شد، موضوعی که با اولویات و منافع کشورهایی نظیر مصر، اردن، و امارات همخوانی داشت و این چنین شد که بین این کشورها یک هم پیمانی قوی در خط آمریکا با هدف مبارزه با تروریسم به وجود آمد. در سوی دیگر، تلاشهای زیادی برای کاهش نفوذ ترکیه در منطقه انجام شد و همچنین فشارها علیه قطر افزایش یافت و این دو کشور، همپیمان اخوانیهایی بودند که در کشورهای مختلف سرکوب شده یا از قدرت کناره گیری کرده بودند.
در این میان اولویت اول برای ملک عبدالله حمایت سیاسی و اقتصادی از دولت جدید مصر بود، در این راستا فشارهای زیادی به ترکیه وارد آمد و هجمههای سیاسی و تبلیغاتی علیه آنکارا افزایش یافت، در ادامه عربستان با قطر به مصالحه رسید تا هم پیمان آنکارا را از میان برداشته باشد، اما سیاست ریاض بر این بود که منافع اقتصادی خود در قبال ترکیه را حفظ کند و مانع از آن شود که کنترل اوضاع وخیم با ترکیه از دست خارج شود و چنین بود که عربستان به همکاری اقتصادی خود با ترکیه همچنان ادامه داد و حتی مانع از پایین آمدن ارزش لیره ترکیه در بازارهای جهانی شد.
اولویات منطقهای پادشاه جدید
همزمان با اعلام فوت ملک عبدالله، حوثیها نفوذ خود در پایتخت یمن را به بالاترین حد رسانده بودند که در راستای افزایش نفوذ ایران در منطقه و رقابت با عربستان تعریف میشود. اینچنین بود که همراه با تغییر پادشاه عربستان، اوضاع منطقهای نیز دستخوش تغییر شد.
همراه با تغییر پادشاه، اولویات و سیاستهای منطقهای نیز دچار تغییر میشود. جناح السدیریها که در «ملک سلمان» و «محمد بن نایف» نمود پیدا میکند، اعتقاد دارد که ایران همچنان بزرگترین خطر برای عربستان و نفوذ منطقهای آن است و این موضوع به وضوح در عراق، یمن، لبنان و سوریهای که دولتش همچنان پابرجاست دیده میشود و این توجیهات به این معنی است که اولویت عربستان از مبارزه با تروریسم، به مبارزه با ایران تغییر پیدا خواهد کرد.
این مسأله ترتیب جدیدی به همپیمانیهای منطقهای میدهد؛ ترتیبی که با هدف بسیج جبهه «اهل سنت» به رهبری عربستان برای مقابله با محور ایران به وجود میآید.
مایه اصلی تغییرات احتمالی
السفیر در ادامه مینویسد: در این راستا و با تعریف جدید سعودیها از اولویات خود که مبارزه با نفوذ ایران است، ریاض به سوی همپیمانی با ترکیه و قطر پیش خواهد رفت، میزان خصومت با اخوانالمسلمین کاهش مییابد (نه در حدی که دوباره در مصر به قدرت برسد).
عربستان هیچ زمانی میل به قدرتیابی اخوانالمسلمین ندارد، بلکه به منظور تلطیف فضا با این جماعت سعی خواهد کرد تا یک مصالحه داخلی در عربستان با این گروه ایجاد کند و به نوعی این گروه را در حکومت حل کند و اثر و زیان آن را از بین ببرد و از این طریق «جبهه سیاسی اهل سنت» را با حضور ترکیه به وجود آورد.
طی دو ماه گذشته، گروهی از اخوانالمسلمین مصر با هیأتی از جناح السدیری دیدار کرد، همچنین رسانههای قطری پس از فوت ملک عبدالله هجمههای خود علیه مصر را متوقف کردند که همه اینها در راستای ترتیبات جدید منطقهای است که عربستان برای مقابله با نفوذ ایران و تشکیل محور منسجم «اهل سنت» دست به آن میزند.