عید قربان از بزرگترین اعیاد مسلمانان جهان از جمله مردمان افغانستان است و امسال ملت افغانستان به گونه ای خونین و با قربانیان زیاد در آستانه این عید اسلامی قرار گرفتند و مواجه ای غمناک با این عید فرخنده دارند و شور و شوقی در شهرها دیده نمی شود.
مرزنیوز به نقل از ایرنا:چهارشنبه هفته گذشته ۲۱ مرداد ماه جاری یک مهاجم انتحاری خود را در کلاس درس یک آموزشگاه آمادگی کنکور واقع در منطقه «دشت برچی» در غرب شهر کابل و در میان دانش آموزان دختر و پسر آن منفجر کرد که بیش از ۴۰ تن کشته و نزدیک ۶۰ تن زخمی شدند .
این آمار را وزارت بهداشت افغانستان داد که کشته ها ۴۷ تن و زخمی ها بیش از ۶۰ تن هستند اما بعد اصلاح کرد و کشته های این رویداد را ۴۰ تن و زخمی ها را ۶۰ تن اعلام کرد.
اما شاهدان عینی بر این باورند که در این آموزشگاه بیش از ۳۰۰ دانش آموز دختر و پسر حضور داشتند که تعداد اندکی جان بسلامت برده اند و شمار زیاد از کشته ها یا زخمی ها به دست ماموران امداد جابجا نشده اند زیرا یا خانواده هایشان آنها را به شهرستان های خود برده اند یا زخمی ها بدون مراجعه به بیمارستان برای درمان به خانه خود رفته اند و این نوع رخداد در اغلب حملات تروریستی و انفجارها رایج است و مردم در صورت نبود ضرورت منتظر امداد رسانه ها نمی شوند.
کشته شدن این تعداد دانش آموز جوان که بین ۱۶ تا حداکثر ۲۰ سال سن داشتند و همگی برای کسب دانش و ارتقای توانایی علمی خود برای موفقیت در مدرسه یا قبولی در دانشگاه در آموزشگاه خصوصی مهدی موعود (عج) جمع شده بودند دیگر رمقی برای شاداب ماندن برای رسیدن به عید قربان نگذاشته است.
البته این تنها داستان غم انگیز این هفته مردم افغانستان نبود، زیرا هفته گذشته در این کشور علاوه بر این حادثه تروریستی هولناک، مردم شاهد نبردهای شدیدی در گوشه و کنار کشور بودند ، که در آن تعداد زیادی از نیروهای امنیتی و شهروندان قربانی حملات ددمنشانه تروریست ها و گروه های تکفیری شدند که حداقل در ۱۸ سال گذشته این تعداد کشته در این بازه زمانی بی سابقه است.
هفته گذشته حمله طالبان به شهر غزنی باعث کشته شدن صدها تن از نظامیان و غیر نظامیان شد که در آن صدها خانواده عزادار شدند.
همچنین در این هفته حدود ۴۳ سرباز ارتش و پلیس در پایگاهی معروف به کمپ «چینایی» در شهرستان «غورماچ» استان «فاریاب» بدست طالبان کشته شدند و تعدادی هم به اسارت در آمدند.
در همین مدت ۴۵ سرباز پلیس و ارتش در شهرستان «بغلان مرکزی» نیز در حمله طالبان کشته شدند و در همین هفته ۱۲ سرباز در یکی از روستاهای شهر «قلات» مرکز استان زابل توسط طالبان گلوله باران شدند.
همچنین روز پنجشنبه گذشته اجساد ۳۷ سرباز ارتش، پلیس و نیروی محلی از شهرستان «اجرستان» در غزنی با بالگرد به کابل منتقل شد که همه این حوادث غم انگیز ، عید قربان امسال افغان ها را به عزا مبدل کرده است و روحیه ای برای خانواده ها و شهروندان کابل و دیگر بلاد برای تجلیل از عید قربان باقی نگذاشته است.
شاید تلخی این وقایع بیشتر به خاطر آن بر کام مردم نشسته باشد که امید داشتند با توجه به تجربه آتش بس سه روزه درعید فطر، دوباره شاهد آتش بسی میان نیروهای دولتی و طالبان باشند که آنها را به صلح نزدیک تر می کرد اما وقایع جز این شد.
«محمد هادی عباسی» یکی از شهروندان کابل با نوشتن یک متن در صفحه اجتماعی خود از دوستانش خواسته که عید قربان امسال را برایش پیام تبریک نفرستند زیرا او امسال عیدی ندارد ، زیرا در سوگ مردمان غزنی و شهادت دانش آموزان راه «دانایی» خواهد بود.
«دکتر حفیظ شریعتی» نیز در صفحه اجتماعی خود از مردم کابل خواسته بجای مصارف امسال برای روزهای عید قربان هزینه آن را در یک شماره حساب مشخص که توسط یک گروه راه اندازی شده است، بریزند تا برای خانواده شهدای «دانایی» کابل و مردم غزنی کمک ارسال شود.
وی افزوده است که احساس می کنم غم امروز غزنی و خانواده های شهدای دانایی در کابل بر شانه های مردم این شهرها سنگینی می کند و جرأت و احساسی برای تجلیل و خریدن شیرنی ، آجیل و ذبح قربانی در مردم باقی نمانده و به حمایت از خانواده های بی بضاعت حوادث اخیر بیش از تجلیل عید ضرورت هست.
هر چند مردم افغانستان در سال های گذشته هم عید قربان را با شوقی متناسب با همین حال و هوای درگیری سپری می کردند و به رغم آن که این عید با چهار روز تعطیلی بیشترین تعطیلات رسمی را در تقویم افغانستان به خود اختصاص داده است اما در افغانستان به خاطر نا امنی سال هاست چیزی به عنوان سفر تفریحی نیست و گشت و گذارهای مردم در کوه و دشت ها منسوخ شده است.
بر اساس دستورالعمل وزارت کار و امور اجتماعی افغانستان ، بیشترین تعطیلات در مناسبت های ملی و دینی این کشور به عید قربان تخصیص یافته و از روز «عرفه» یک روز قبل از عید قربان شروع و تا سه روز بعد از عید قربان ادامه دارد.
مردم افغانستان اعتقاد دارند که قربانی کردن در این روز تنها شامل حال حاجیان نیست و افراد توانمند نیز مناسب است قربانی کنند و فقرا را میهمان آن نمایند و از همین رو اغلب شهروندانی که توانایی مالی مناسب یا متوسط رو به بالا دارند، در روز عید قربان گوسفند، گاو یا حتی شتر ذبح می کنند و گوشت آن را بین آشنایان، همسایگان و نیازمندان توزیع می کنند.
مراسم روز عید قربان در افغانستان مشابه سنت های نوروز در ایران و کشورهای حوزه تمدن فارسی است و مردم ابتدا برای بازدید از بستگان و بزرگان و سپس دوستان که به تازگی یکی از اعضای خانواده خود را از دست داده اند، می شتابند و سپس از اقوام و خانواده ها دیدن می کنند.
میهمانی های عیدانه نیز در بین برخی از مردم افغانستان رواج دارد و شماری از نزدیکان و آشنایان به میهمانی همدیگر دعوت می شوند و هرشب یک خانواده از آن جمع، سایر خانواده ها را به منزل خود دعوت می کند و در این شب ها با انواع غذاها از میهمانان پذیرایی می شود.
استقبال نزدیکان حاجیان یکی از آئین های ویژه مردم است و دوستان و آشنایان حاجی هنگام بازگشت وی در فرودگاه شهر مستقر می شوند و با ورود حاجی، دسته های گل را نثار وی کرده و کاروان خودروها برای انتقال وی به منزل به دنبال او حرکت می کنند.
دوستان و خویشاوندان در روزهای تعطیلی عید به خانه آن دسته از حجاجی می روند که به عنوان نخستین بازگشتی ها از مکه به کابل رسیده اند و ضمن خوشامد گویی ادای وظیفه حج را به او تبریک می گویند و حاجی نیز با آب زمزم و خرما پذیرایی می کند.
اغلب حاجیان به میهمانان خود تسبیح و سجاده هدیه می دهند و در روز سوم ورود وی، مجلس ختم قرآن در منزل خود برگزار می کنند.
اما همانطور که در ابتدا گفته شد ، امسال درونمایی از این خوشی ها و تجلیل از عید قربان در افغانستان در حد سنوات قبل دیده نمی شود و فضا متاثر از شهادت صدها تن از نیروهای امنیتی ، غیر نظامیان و دانش آموزان قرار دارد و بازار در شهر کابل جنب و جوش سال های قبل را در روزهای نزدیک به عید ندارد باشد که دعای حجاج روزگاری بهتر از این روزهای نزدیک به عید قربان برای ملت افغانستان رقم بزند.