سیاست های تهران و مسکو هر روز به هم نزدیک تر و اقدامات دوجانبه و چند جانبه آنها در سطوح مختلف با یکدیگر همسوتر می شود. به نحوی که اهمیت و ضرورت توسعه مناسبات همواره در کلام مقامات دو کشور جاری شده است؛ موضوعی که در دیدار چند روز پیش حجت الاسلام «حسن روحانی» رئیس جمهوری در دیدار «ویاچسلاو والدین» رئیس دومای دولتی فدراسیون روسیه مورد تاکید قرار گرفت.
مرزنیوز به نقل از ایرنا:رئیس جمهوری در این دیدار با تاکید بر این که تهران و مسکو در مسیر روابط راهبردی قرار دارند، به ۱۲ بار ملاقات با «ولادیمیر پوتین» همتای روسی خود طی سال های گذشته اشاره کرد و افزود: «هر بار که دیدار و مذاکره داشتیم، یک گام به سمت توسعه روزافزون و همه جانبه روابط پیش رفته ایم.»
با نگاهی هر چند کوتاه به مناسبات میان ایران و روسیه می توان همکاری های رو به جلوی آنها را در زمینه های گوناگون اقتصادی، سیاسی، حقوقی- قضایی، علمی- فرهنگی و غیره مشاهده کرد. نمونه آن امضای ۱۴ سند همکاری در آستانه سال گذشته در حضور روسای جمهوری دو کشور بود که حوزه های اشاره شده را در بر می گرفت.
در حوزه اقتصادی با توجه به این که حجم معاملات و مبادلات دو کشور افزون بر ۲ میلیارد دلار می شود اما این میزان در قبال ظرفیت و بسترهای موجود ناچیز بوده و انتظار می رود در آینده ای نه چندان دور به ۱۰ میلیارد دلار افزایش یابد. همکاری در زمینه های اقتصادی و انرژی یک جنبه روابط است اما حوزه سیاسی- امنیتی بخش دیگر و در عین حال مهمتر روابط به شمار می رود که تهران و مسکو را در مسیر پیوند استراتژیک قرار داده است.
روابط روسیه با غرب به دنبال بحران اوکراین در سال ۲۰۱۴ (۱۳۹۳) رو به تیرگی نهاد و این موضوع به اعمال تحریم هایی از جانب اروپا علیه مسکو منجر شد. قرار گرفتن آمریکا در کنار اروپا، روسیه را بیش از پیش به سوی شرق و گسترش همکاری ها با همسایگان سوق داد. در طرف دیگر، ایرانی قرار دارد که بیش از یک دهه زیر شدیدترین فشار تحریم های غرب قرار داشته و همواره روسیه را در کنار خود دیده است. بنابراین پس از برجام و روند بهبود روابط تهران با جهان، ایران باز هم روابط حسنه دیرینه با مسکو را ادامه می دهد.
پس از برجام بیشترین مواضع حمایتگرانه از این توافق معتبر بین المللی را از جانب مقامات روس ها شاهد بوده ایم. روسیه در طول مذاکرات هسته ای و نیز از زمان عملیاتی شدن برجام تا کنون در مقابل سیاست های ایالات متحده قرار داشته است. در حالی که ترامپ همواره برجام را توافق بد توصیف می کند که نیازمند اصلاح است، از نگاه سران مسکو، برجام توافقی مثبت و غیرقابل مذاکره است که همه طرف ها باید به آن پایبند و متعهد باقی بمانند.
افزون بر حمایت های مکرر روسیه از برجام، تهران و مسکو در فضای پسابرجام مبادلات هسته ای داشته و به منظور توسعه همکاری ها در این زمینه سمینارهای مختلفی را برگزار کرده اند که سمینار بررسی ۲۵ سال همکاری ایران و روسیه در زمینه بهره برداری صلح آمیز از انرژی هسته ای در مهرماه پارسال از آن جمله بود.
در آن اجلاس «علی اکبر صالحی» رئیس سازمان انرژی اتمی اظهار کرد : «چنین همایش و گردهمایی هایی میتواند اثربخشی همکاری هستهای علمی و فنی را بین ایران و روسیه به نمایش بگذارد و از این گنجایش نامحسوس برخوردار است که تضمین دهد بهترین ضمانت کننده صلح و ثبات در جهان، تهدید و درگیری نیست، بلکه همکاری صادقانه بین کشورها است.»
روابط استراتژیک ایران و روسیه بارها خود را در شورای امنیت سازمان ملل انعکاس داده است. هفتم اسفند ماه قطعنامه پیشنهادی انگلیس (مورد حمایت آمریکا و فرانسه) که در خصوص یمن به رای گذاشته و ایران را مقصر این بحران می شناخت از سوی روسیه وتو شد. قطعنامه پیشنهادی روسیه پس از آن با مجموع ۱۵ رای موافق به تصویب رسید که ادعای مداخله و کمک تسلیحاتی ایران را به انصارالله را رد می کرد.
حمایت از دولت رسمی سوریه و نیز مقابله با تروریسم و افراطی گری در منطقه از جمله مهمترین مسائلی است که تهران و مسکو را در یک مسیر راهبردی قرار داده است. غرب با ایجاد و تسلیح تروریسم، منطقه را به صحنه اختلافات و تنش های قومی- فرقه ای و مذهبی تبدیل کرده تا بهانه حضور و مداخله گری خود را موجه جلوه دهد. مقابله ایران و روسیه با سیاست های تهاجمی و مداخله جویانه غربی ها باعث شده تا با توطئه هایی از جانب اروپا و آمریکا مواجه شوند. برخی ناظران اتهامات اخیر از قبیل مسمومیت «سرگئی اسکریپال» جاسوس سابق روسی در لندن و همچنین حمله شیمیایی اسد به مردم خود را از آن جمله می دانند.