قاچاق چیزی است که ورود آن به کشور یا معاملهٔ آن از طرف دولت ممنوع است.[در علم اقتصاد به صورت مشخص به ورود و خروج کالا که مخفیانه از مرزهای کشور وارد یا خارج شود، قاچاق میگویند. کالای اقتصادی که مورد قاچاق قرار میگیرد را کالای قاچاق مینامند. شخص یا اشخاصی که مبادرت به انجام قاچاق میکنند را قاچاقچی یا سوداگر میگویند.
صادرات یا واردات کالاهای ممنوعه و انحصاری، مثل انسان، مواد مخدر، زنان و کودکان، سوخت، نفت، گازوئیل، بنزین، اعضای بدن، دارو، ارز، جنگافزار، خاویار، مشروبات الکلی و دهها مورد دیگر، را میتوان از مصادیق قاچاق نامید. دانشمندان علم اقتصاد، از پدیده قاچاق تحت عنوان اقتصاد پنهان نیز یاد کردهاند.
لاوه بر موارد یادشده، قانونگذار ایران اعمال دیگری را از جمله مصادیق بزه قاچاق دانسته که بعنوان مثال میتوان به بند ۲ ماده ۱۲ قانون الحاق موادی به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت مصوب ۱۳۸۴ اشاره نمود که در این قانون عمل نگهداری کالای قاچاق نیز جرم تلقی و مشمول مجازاتهای مربوط به قاچاق کالا میباشد. همچنین در مواردی مقنن افعال دیگری همانند عرضه و فروش کالا بدون پرداخت مالیات مربوطه موضوع تبصره ماده ۱۹ قانون مالیات بر ارزش افزوده و یاحمل چوب یا ذغالی که برای مصارف روستایی جنگل نشینان یا دهکدههای مجاور جنگل اختصاص داده شده به نقاط دیگر را قاچاق فرض نموده است. بنابراین نتیجه میگیریم که قاچاق کالا صرفا ناظر به ورود کالا از مرزهای جغرافیایی نمیباشد.
قاچاق،قاچاق انسان،قاچاق مواد مخدر،قاچاق دارو،قاچاق ارز،قاچاق طلا،قاچاق سوخت،contraband،گمرک،ناجا،وزارت کشور،قاچاق کالا،قاچاق سیگار،قاچاق میوه،قاچاق اسلحه
تشدید جریان قاچاق سوخت به خارج از کشور موجب شده کارت سوخت خودروهای سواری ٨٠ هزار تومان،موتور سیکلت ٥٠ هزار تومان و خودروهای گازوئیلی یک میلیون تومان خرید و فروش شود.
روزنامه چینی «قانون» به نقل از مقامات چینی نوشت: «این اولین بار است که یک باند قاچاق از پهپاد برای خارج کردن تلفنهای هوشمند از کشور استفاده کرده است».
شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی ایران از صادرات افزون بر ۱۵ میلیون و ۳۰۰ هزار لیتر گازوییل به بخش کردستان عراق تا پایان مهرماه در قالب کمک به معیشت مرزنشینان خبر داد.
ضعف سامانه جامع امور گمرکی در«عدم اتصال به سامانه سازمان بنادر» و «خروج محمولههایی با وزن بیشتر به علت عدم دقت سامانه گمرک» از عوامل اصلی شکل گیری قاچاق است.