استان کردستان یکی از استانهای ایران به مرکزیت شهر سنندج است که در غرب کشور واقع شدهاست. مساحت این استان ۲۸٬۲۰۰ کیلومتر مربع معادل ۱/۷٪ مساحت کل کشور ایران است. این استان که در دامنهها و دشتهای پراکنده سلسله جبال زاگرس میانی قرار گرفتهاست، از شمال به استانهای آذربایجان غربی و زنجان، از شرق به همدان و زنجان، از جنوب به استان کرمانشاه و از غرب به کشور عراق محدود است. استان کردستان با کشور عراق ۲۰۰ کیلومتر مرز مشترک دارد. استان کردستان براساس آخرین تقسیمات کشوری در سال ۱۳۹۰ دارای ۱۰شهرستان، ۲۹شهر، ۳۱بخش، ۸۶دهستان و ۱۶۹۷آبادی دارای سکنه و ۱۸۷ آبادی خالی از سکنه بودهاست. شهرستانهای این استان عبارتند از: مریوان، بیجار، دهگلان، دیواندره، سروآباد، سقز، سنندج، قروه، کامیاران و بانه. بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال ۱۳۹۵ استان کردستان ۱٫۶۰۳٫۰۱۱ نفر جمعیت دارد که ۶۶درصد شهری و ۳۴درصد را جمعیت روستایی تشکیل میدهد. تراکم نسبی جمعیت معادل ۵۱٫۲ نفر در کیلومتر مربع است.
استان کردستان با مساحت ۲۸٬۲۰۳ کیلومتر در غرب ایران مجاور کشور عراق بین ۳۴ درجه و ۴۴ دقیقه تا ۳۶ درجه و ۳۰ دقیقه عرض شمالی و ۴۵ درجه و ۳۱ دقیقه تا ۴۸ درجه و ۱۶ دقیقه طول شرقی از نصف النهار گرینویچ قرار دارد که این مساحت ۱٫۷ درصد از مساحت کل کشور را شامل میشود و از نظر وسعت رتبه ۱۶ را در کشور دارا است. از شمال به استانهای آذربایجان غربی و قسمتی از زنجان و از جنوب به استان کرمانشاه و از شرق به استان همدانو قسمتی دیگر از استان زنجان و از غرب به کشور عراق محدود میباشد. این استان شامل ۲۳۰ کیلومتر مرز خاکی مشترک با کشور عراق است. از لحاظ اقلیمی و طبیعی استان کردستان منطقهای کوهستانی میباشد که دشتهای مرتفع و درههای پهن نیز در پهنه منطقه گسترده شدهاند. اختلاف ارتفاع بین بلندترین و پستترین نقاط استان به حدود ۲۴۰۰ متر میرسد. کوه شاهو با ارتفاع ۳۳۰۰ متر بلندترین و منطقه آلوت در بانه با ارتفاع حدود ۹۰۰ متر کم ارتفاعترین نقطه استان میباشد؛ که این اختلاف ارتفاع خود باعث به وجود آمدن اقلیمهای متفاوت میگردد. کردستان با دریا فاصله اش زیاد است، اما از طریق درههای عمیق در هم تنیده، به آبهای آزاد جهان در جنوب و دریاچههای شمالی نظیر دریای خزر و دریاچه ارومیه راه دارد. سرچشمه بسیاری از رودخانههای بزرگ در کوههای کردستان واقع شدهاند.
مردم
محدودههایی که بنا بر اطلاعات سازمان سیا در آنها زبان کردی وکرمانجی به عنوان زبان مادری سخن گفته میشود.
پراکنش مردم کرد در ایران بر اساس استانها
استان کردستان یکی از استانهای کردنشین در غرب ایران است، اکثریت ساکنان این استان، کردزبان هستند که به لهجههای مختلف تکلم میکنند..زبان کردی در استان کردستان و همچنین در استانهای ، کرمانشاه، ایلام و شهرهای جنوبی آذربایجان غربی و در دیگر کشورها لهجههای گوناگونی دارد اما مهمترین، پر تکلمترین یا به عبارتی لهجه رسمی و ادبی دو شاخه کرمانجی و سورانی است، شاخه سورانی و اردلانی(گورانی کهن) در استان کردستان لهجه رایج در ادبیات مکتوب است.
علاوه بر زبان کردی اهالی شمال شرقی شهرستان قروه و شهریاسوکند در شهرستان بیجار به زبان ترکی آذربایجانی تکلم میکنند و همچنین دربخش چهاردولی به زبان کردی جنوبی نیز تکلم میکنند در بخش هایی وسیع از شهرستان های مریوان وسرواباد وسنندج وکامیاران نیز مردم به زبان گورانی(هورامی)تکلم میکنند که قرابتی زیادی با زبانهای اذری کهن وتاتی وپارسی باستان دارد.. اقلیتهای ارمنی و یهودی نیز به تعداد اندک در برخی شهرهای استان یافت میشوند.
مسئول روابط عمومی اداره کل حفاظت محیط زیست کردستان گفت: میزان آلودگی هوای سنندج و قروه به ۲ برابر حد مجاز رسیده و کیفیت هوا این ۲ شهر در شرایط ناسالم برای گروه های حساس قرار دارد.
سازمان هواشناسی کشور با صدور اخطاریهای از بارش باران و تگرگ و وزش باد شدید موقتی در ۲۳ استان کشور خبر داد و اعلام کرد که احتمال سیلاب در برخی استانهای کشور وجود دارد.
معاون مدیرکل امور مرزی وزارت کشور اعلام کرد: بر اساس درخواست استانداران استان های مشمول طرح و همچنین نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی در خصوص اصلاح آیین نامه اجرایی ساماندهی بازارچه های مرزی در وزارت کشور مورد بررسی قرار گرفت و فرایند اصلاح آن نیز در دست پیگیری است. (بیشتر…)
معاون مدیرکل امور مرزی وزارت کشور گفت: یکی از سیاست ها و برنامه های وزارت کشور در راستای تأمین معیشت مرزنشینان استفاده از ظرفیت تجارت مرزی در قالب بازارچه های مرزی رسمی کشور می باشد. (بیشتر…)
مدیر روابط عمومی اداره کل حفاظت محیط زیست کردستان گفت: آلودگی هوا تحت تاثیر ورود ریزگردها در پنج شهر این استان با چهار برابر حد مجاز، در وضعیت ناسالم برای همه افراد قرار گرفته است.
رئیس اداره گذرنامه وزارت کشور با بیان اینکه گذرنامه ایران اولین گذرنامه بدون جعل در جهان می باشد، گفت: از زمانی که گذرنامه سری جدید C به چاپ رسید تا کنون حتی یک مورد تخلف جعل نداشتیم، از این رو یکی از مطمئن ترین گذرنامه ها را از لحاظ امنیتی در جهان داریم. (بیشتر…)
این جوان ورزشکار سنندجی قرار است مسافت ۵۳۰ کیلومتری سنندج تا تهران را در ۶ روز به صورت دوی استقامت بپیماید و روز ۲۲ اردیبهشت همزمان با سالگرد سفر رهبر معظم انقلاب به کردستان در بیت رهبری حضور یابد.
رگبار باران گاهی رعد و برق و وزش باد شدید موقت، برای امروز جمعه ۱۴ اردیبهشت ماه در استانهای آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، اردبیل، زنجان، کردستان، شرق کرمانشاه، مرکزی، نیمه غربی اصفهان، یزد، کرمان، شمال فارس و برخی مناطق استانهای همدان، لرستان، چهارمحال و بختیاری، خراسان جنوبی، ارتفاعات شمالی و مرکزی البرز و زاگرس پیش بینی میشود.