ایران با توجه به موقعیت ژئوپلتیک و استراتژیک خود در منطقه آسیای جنوب غربی نقش و کانونی محوری ایفا می نماید به گونه ای که با توجه به حوزه های ژئوپلتیک همجوار خود از موقعیت مرکزی به عنوان مرکز این کانون قرار دارد.
حوزه های ژئوپلیتیکی محیط پیرامونی ایران به طور خلاصه عبارت اند از:
- حوزه قفقاز و آناتولی (ایران، ارمنستان، گرجستان، روسیه)
- حوزه دریای خزر (ایران، ترکمنستان، قزاقستان، روسیه، آذربایجان)
- حوزه فلات ایران (ایران، پاکستان، افغانستان)
- حوزه آسیای مرکزی (ایران، ترکمنستان، قزاقستان، ازبکستان، قرقیزستان، تاجکستان)
- حوزه شبه قاره هند (ایران، پاکستان، هند، افغانستان)
- حوزه خلیج فارس و دریای عمان (ایران، عراق، کویت، عربستان، امارت متحده عربی، قطر، بحرین، پاکستان و عمان)
از سویی ایران به موقعیت بری اوراسیا اتصال دارد و از سوی دیگر سواحل طولانی خلیج فارس و دریای عمان(۲۰۰۰ مایل) و وجود گذرگاه و تنگه استراتژیک «هرمز» ایران را از قدرت بحری مهم و استراتژیک برخوردار نموده است.
منبع: کتاب جغرافیای مرز با تاکید بر مرزهای ایران
به گزینی: الناز قنبری