تعريف معاهده: معاهده نوعي توافق بين المللي مي باشد كه بين دو يا چند دولت با يكديگر يا بين دولت يا دولت هایي يا سازمان يا سازمان هاي بين المللي منعقد مي شود و مسئوليت ها و وظايف حقوقي براي طرفين ايجاد مي كند.طبق بند (الف) از ماده دوم كنوانسيون وين (۱۹۶۹) اصطلاح (معاهده) به مفهوم قرارداد بين المللي است كه بين كشورها كتباً منعقد گرديده و حقوق بين الملل بر آن حاكم است خواه در يك سند واحد و خواه دو يا چند سند مربوط به ان درج گردد و به آن هر عنوان خاصي داده شده باشد .از نحوه كار برد عنوان هاي مختلف براي معاهدات مختلف عناوين: عهدنامه، كنوانسيون، اعلاميه، بيانيه، پيمان، موافقتنامه، مقاوله نامه، يادداشت تفاهم، پروتكل، قرارداد، استنتاج مي گردد .
تخصیص عادلانه و عاقلانه زمین به فعالیت ها(زراعت، باغداری، جنگل، مرتع، صنعت و معدن، شهر و روستا و …) از مباحث مهم در امور برنامه ریزی است که اصطلاحاً آمایش نامیده می شود. آمایش مناطق مرزی نوعی برنامه ریزی است که نیازهای مناطق مرزی به یکدیگر پیوند می دهد و راه کاری برای مناطق مرزی معرفی می کند که در آن امنیت و توسعه لازم و ملزوم یکدیگرند.
براي تسريع در حل و فصل اختلافات مرزي و جلوگيري از اتلاف وقت و محو آثار علائم در حوادث مرزي و استيفاي حقوق دولت و اتباع مرزنشين نيروي انتظامي جمهوري اسلامي ايران افسران با تجربه و متخصص را در مرز مي گمارد كه مرزبان ناميده مي شود و اين ماموريت مهم با صدور استوارنامه از سوي وزير امورخارجه آغاز خواهد شد.
رئیس سازمان صمت گیلان با اشاره به اینکه بیشترین مرز ترانزیتی کشور متعلق به این استان است گفت: گیلان ظرفیتهای بالایی دارد و در صورت وجود وفاق بین نمایندگان آن میتوانیم شاهد توسعه استان باشیم.
عمق نوار مرز فاصله اي است از خط مرز با عرض معيني به داخل خاك دو كشور كه به موجب قراردادهاي دو جانبه تعيين مي شود. شرايط حاكم بر سكنه و مقررات ناظر بر نوار مرزي مذكور ضمن توافق هاي دو جانبه با دولت همسايه تعيين مي گردد. در بعضي از معاهدات عمق نوار مرزي محدوده عمل مرزبانان دو كشور را نيز شامل مي شود .
معاون دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه با بیان اینکه اکثر مرزهای کشور به جز مرز ترکمنستان باز است، گفت که نمایندگیهای ایران در خارج از کشور در حال مذاکره با کشورهای میزبان برای تردد تجار و بازرگانان هستند.
آخرین اوضاع مرزهای تجاری و مسافری ایران در مسیرهای دریایی و زمینی از این حکایت دارد که همچنان برخی مرزها کاملا بسته و برخی دیگر به صورت مشروط فعال هستند.